ΕΙΣ ΜΝΗΜΗ ΑΕΡΟΠΟΡΟΥ - ΑΘΑΝΑΣΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

23 1ΟΥΛΙΟΥ 1943 --- 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014.

71 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΘΕΤΙΣ.

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗ ΑΕΡΟΠΟΡΟΥ - ΑΘΑΝΑΣΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

ΒαθμόςΑνθυποσμηναγός Υπηρεσία / Μοίρα336 Μοίρα Διώξεως ΑεροσκάφοςHawker Hurricane Mk I/Mk II/Mk IIB/Mk IIC 

Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε το 1921 στην Τανάγρα Βοιωτίας.

Τον Σεπτέμβριο του 1940 εισήλθε στο Τμήμα Αξιωματικών της Σχολής Αεροπορίας. Μετά την κατάρρευση του Ελληνικού Μετώπου το 1941 έφυγε στη Μέση Ανατολή, όπου είχε μετασταθμεύσει και λειτουργούσε η Σχολή Αεροπορίας. Τον Ιούλιο του 1942, παίρνοντας το πτυχίο του χειριστή, ονομάστηκε Αρχισμηνίας και πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μετώπου της Μέσης Ανατολής.

Στις 23 Ιουλίου 1943 πήρε μέρος σε μια από τις μεγαλύτερες επιδρομές εναντίον γερμανικών στόχων στην Κρήτη με αεροσκάφος Hurricane της 336ης Μοίρας Διώξεως. Παρά το γεγονός ότι μια βοηθητική δεξαμενή βενζίνης αποσπάστηκε από το αεροσκάφος κατά την απογείωση, αυτός δεν ματαίωσε, αλλά απεναντίας εκτέλεσε στο ακέραιο την αποστολή του και τελικά αναγκάστηκε να προσγειωθεί λόγω εξαντλήσεως των καυσίμων. Έπεσε όμως στην αντίληψη μιας εχθρικής περιπόλου και αμυνόμενος με το περίστροφό του βρήκε ηρωικό θάνατο κοντά στα συντρίμμια του αεροσκάφους του.

Πέρασαν 71 χρόνια ( 23 Ιουλίου1943) από την ημέρα που ο συμπατριώτης μας Ελευθέριος Αθανασάκης έλαβε μέρος σε μία από τις μεγαλύτερες επιδρομές εναντίον Γερμανικών στόχων στην Κρήτη, και μαζί με τους 218 αεροπόρους έγραψαν χρυσές σελίδες δόξας για την πολεμική μας αεροπορία. 

Πέρασαν 71 χρόνια και οι τοπικοί άρχοντες αλλά και άλλοι φορείς δεν έχουνε φτιάξει την προτομή του στο χωριό του Τανάγρα Θηβών , να ονοματίσουν τον κεντρικό δρόμο με το όνομά του. 

Οι συνεργάτες μου και εγώ τιμώντας την μνήμη του , τιμώντας την αυτοθυσία του αφιερώνουμε το παρακάτω κείμενο από το αρχείο μας ως ένδειξη σεβασμού, και να πούμε αιωνία του η μνήμη καθώς επίσης και σε όσους έπεσαν σε αυτή την επιδρομή εναντίων των Γερμανών.

ΟΙ ΑΕΤΟΙ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΑ .

Αεροδρόμιο L.G* Σίντυ Μπαράνι 23 Ιουλίου 1943 .

Η μεγαλύτερη μέρα της αεροπορίας στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής .

Είναι η ώρα που δόθηκε η διαταγή στα ελληνικά φτερά να πετάξουν για πρώτη φορά πάνω από την σκλαβωμένη Πατρίδα και ελεύθερα να σφυροκοπήσουν , να κάψουν , να εξαφανίσουν όπου συναντήσουν τον κατακτητή .

Στόχος … Η Κρήτη .

Εκείνες τις μέρες οι πληροφορίες που έφταναν από την Ελλάδα μιλούσαν για εκτελέσεις , δολοφονίες , αρπαγές , διώξεις , πυρπολήσεις χωριών .

Στέναζε η Αθήνα , υπέφερε η Θεσσαλονίκη , σταυρωνόταν ο Μοριάς , η Κρήτη είχε γίνει ολοκαύτωμα . Απροσκύνητα όμως τα βουνά , οι χαράδρες , τα δάση και οι δρυμοί οι θάλασσες και τα ακρογιάλια . Το ντουφέκι του αντάρτη βροντούσε και έστελνε από τον Όλυμπο το πανάρχαιο μήνυμα του κεραυνού , έδιωχνε το τρέμισμα του φόβου από τις καρδιές , γιόμιζε την ψυχή υπερηφάνεια , ξανάστελνε το χαμένο θάρρος και φώτιζε με φωτιές εκρήξεων την ελπίδα .

Έσφιγγαν τις γροθιές τους μέσα στις σκηνές οι αετοί της Ερήμου και γιόμιζαν μίσος για τον κατακτητή .

Κάθε τόσο γίνονταν επίσημα διαβήματα στη Βρετανική διοίκηση να τους δώσει την άδεια να πετάξουν , να χτυπήσουν τον εχτρό . Όλες όμως οι απαντήσεις είναι αρνητικές . Οι μέρες περνούν με διάφορες αποστολές στην Μεσόγειο με περιπολίες με συνοδείες και επιθετικές περιπολίες πάνω από την έρημο .

Οι νύχτες είναι εφιαλτικές , κατασκότεινες παγωμένες . Το σκοτάδι είναι απόλυτο , ζωντανό , σε τυλίγει , σε σκεπάζει , εισχωρεί από το μάτι ως μέσα στο μυαλό . Όλα μαύρα , αόρατα , υγρά , και ο άνθρωπος χάνει την υπόστασή του , βλέπει να εξαφανίζεται το κορμί του μέσα στο σκοτάδι χάνει τα μέλη του , δεν βλέπει την παλάμη που του ψάχνει τα μάτια . Ακούει στην απόλυτη ησυχία την ανάσα του και νομίζει ότι είναι ο ανασασμός κάποιου άλλου πλάσματος και όχι η δική του .

Η διαταγή ορίζει ότι η συσκότιση πρέπει να είναι εδώ και κάμποσο καιρό απόλυτη . Όχι για τον κίνδυνο αεροπορικής επιδρομής . Από τότε , που βρέθηκε σφαγμένο με κομμένους λαιμούς και ολόισιες μαχαιριές στην καρδιά το Αυστραλέζικο σμήνος από κομάντος του εχτρού που βγήκανε μέσα από την θάλασσα σε ώρα απρόσμενη , σουρθήκανε αόρατοι , ανάκουστοι μέχρι τον καταυλισμό των αεροπόρων . Μια μικρή ομάδα έσφαξε τους σκοπούς έφτασε στις γεννήτριες του ηλεκτρικού και τα φώτα σβήσανε .

Την ίδια στιγμή οι άλλοι πέσανε μέσα στις σκηνές με τα μαχαίρια και τους μακελέψανε στα μουγκά . Το εγχείρημα ήταν γρήγορο ούτε πέντε λεπτά κράτησε . Σαν το άνεμο γυρίσανε τρέχοντας στις λαστιχένιες βάρκες που τους περιμένανε . Όταν μπήκανε όλοι , πυροδοτήσανε δυναμίτες στις γεννήτριες και στα βαρέλια με την βενζίνα και σηκώσανε την κόλαση μέσα από την γη , και την στείλανε μέχρι τον ουρανό και εκείνοι πήραν στα χέρια τα κουπιά και τους κατάπιε η Αχερουσία .

Κοκκίνισε ο ουρανός από τις φλόγες . Μα όσοι τρέξανε από τις κοντινές βάσεις να δώσουν χέρι , βρήκανε τους άντρες του σμήνους πετσοκομμένους πάνω στα ράντζα , μέσα στα ορύγματα , τους σκοπούς διπλωμένους , άψυχους με την κάθετη λαβωματιά της λεπίδας που ξεκινά από τον αριστερό ώμο , πίσω από το ριζάφτι , χώνεται μετά στο στήθος και κόβει την καρδιά στα δύο .

Σκοτάδι , λοιπόν την νύχτα μη και δούνε οι κομάντος τον γνώριμο από φωτογραφίες καταυλισμό που τον διδάχτηκαν ώρες και ώρες και τον περπατούν όπως τις κάμερες των σπιτιών τους . Σβηστές οι γεννήτριες . Άγρυπνες οι διπλοσκοπιές , αμίλητες . Και όσο ακουγόταν βήμα κανένας δεν έπρεπε να ανοίξει το στόμα του μήπως και η φωνή του γινόταν αιτία να τον εντοπίσει ο εχτρός . Ξαγρυπνούσανε λοιπόν με το σκοτάδι πού έπεφτε ολόισια από τον βαθύ ουρανό , που ανέβαινε μαζί με την παγωνιά από την άμμο .

Και εκείνη η θανατερή σιωπή που έκλεινε τις πύλες του κόσμου και σε άφηνε γυμνό ξέσκεπο , ξεπαγιασμένο , ανίσχυρο σε σκοτάδι που ξεκινούσε μέσα από τα μάτια του , σε απομόνωνε από τα μέλη του κορμιού σου . Και Το κορμί που πάγωνε από το κρύο γινόταν ολόκληρο, πες , ακοή .

Έψαχνε τους ήχους για να συλλάβει αυτόν που στέλνει η άμμος όταν τρίζει κάτω από ευκίνητο προσεχτικό λαστιχένιο πέλμα .

Τα μάτια τεντωμένα , η αναπνοή σιγανή μην και ακουστεί . Στην φούχτα το κρύο περίστροφο στραμμένο μπροστά κάτω από την χλαίνη σκεπασμένο με την κουβέρτα που κρατούσε από έξω την ατσάλινη υγρασία .

Και έξαφνα η βάση αναστατώθηκε . Ναι, δόθηκε η διαταγή τα αεροπλάνα μας να πετάξουν στην Κρήτη .

Πολεμόχαρη όψη πήρε μονομιάς το αεροδρόμιο της Ερήμου .

Σε ένταση τα νεύρα , σε συναγερμό οι ψυχές . Οι χειριστές των αεροπλάνων δείχνουν ότι ετοιμάζονται να κινήσουν για γλεντοκόπι και όχι για πόλεμο . Αστειεύονται μεταξύ τους , κάνουν θόρυβο , πειράζονται , δείχνουν χαρούμενοι . Όχι πια πτήσεις σε τοπικές αερομαχίες , σε βομβαρδισμούς μονάδων , σε κουραστικές συνοδείες πολεμικών πλοίων , σε περιπολίες πάνω από την Μεσόγειο .

Στο Σίντυ Μπαράνι συγκεντρώνονται μέσα σε μια νύχτα οι πιλότοι και από τα άλλα πολεμικά αεροδρόμια . Φτάνουν με αυτοκίνητα και αεροπλάνα από το Τομπρούκ , τη Μάρσα Ματρούχ , από το Γκαμπούτ .

Την μεγάλη επιδρομή θα την οδηγήσει το 219 σμήνος με επικεφαλής τον Άγγλο σμήναρχο Μάξ Έιτκεν , γιο του Λόρδου Μπήβεμπουργκ .

Όλοι οι σχηματισμοί χωριστήκανε σε δύο πτέρυγες , που αποτελούνται από δύο Ελληνικές Μοίρες με 22 Χαρικαίην η κάθε μία , από τρεις Αγγλικές και μία Αυστραλέζικη με βομβαρδιστικά Μπόλτιμορ .

Σύνολο 183 αεροπλάνα .

Από το προηγούμενο βράδυ ο Έλληνας διοικητής συγκέντρωσε τους αεροπόρους . Με φωνή που έτρεμε τους είπε .

Αύριο πρωί ξεκινάμε για την πρώτη μας αποστολή στην Πατρίδα.

Δεν πρόφτασε να τελειώσει τη φράση του που την σκέπασαν βροντερές ζητωκραυγές .

Ο διοικητής περίμενε να κατακάτσει ο ενθουσιασμός .

-Για ένα λυπάμαι , πρόσθεσε . Όπως καταλαβαίνετε δεν είναι δυνατόν να πετάξετε όλοι .

Νεκρική σιγή σκέπασε τα λόγια του .

- Για αυτό σας συγκέντρωσα όλους , συνέχισε . Επειδή δεν μπορώ να ορίσω εγώ τα πληρώματα θα βάλουμε κλήρο για να μην διατυπωθούν παράπονα .

- Η τύχη θα αποφασίσει ποιοι θα πετάξουν .

- Η κλήρωση έγινε μέσα σε απόλυτη σιωπή .

- Εκείνοι που άκουγαν τα ονόματά τους βγαίνανε από το διοικητήριο ξεχύνονταν σαν τρελοί , πηδούσαν , χόρευαν , πυροβολούσαν με τα πιστόλια τους στον αέρα , ξεφώνιζαν σμίγανε με τους άλλους , αγκαλιαζόντουσαν και φιλιόντουσαν κάτω από τα φλεγματικά βλέμματα των Άγγλων συναδέλφων τους . Η έκπληξή τους ήταν τέτοια , ώστε για μια στιγμή νομίσανε ότι είχε τελειώσει ο πόλεμος .

- Ρωτήσανε λοιπόν τους δικούς μας . Τελείωσε ο πόλεμος :

- Όχι ,τους απάντησαν γελώντας .Τώρα αρχίζει … .

- Όσοι δεν ευνοήθηκαν από την τύχη , αποτραβήχτηκαν άφωνοι , με βαριά καρδιά στις σκηνές τους . Μερικοί έκλαψαν με λυγμούς , σαν μικρά παιδιά .

- Ύστερα ο διοικητής συγκέντρωσε τους τυχερούς και στον θάλαμο επιχειρήσεων που ήταν μια σκηνή , τους έδωσε τις τελευταίες οδηγίες .

- Να έχετε το νου σας , τους είπε . Να τηρείτε τους κανονισμούς ασφαλείας . Μην αφήνετε να σας παρασύρει ο ενθουσιασμός και αρχίσετε τις τρέλες και σκοτωθείτε άδικα . Τίποτα άλλο . Πηγαίνετε κοιμηθείτε γιατί θα ξυπνήσετε πρωί .

- Λίγοι όμως κοιμήθηκαν συνέχεια εκείνη την αξέχαστη νύχτα της μεγάλης αναμονής .

Ξαγρύπνησαν μέσα στις σκηνές τους οι Έλληνες αεροπόροι απορροφημένοι σε ρέμβη , σε στοχασμούς για την Ελλάδα , για τους δικούς τους , για το τι θα αντίκριζαν την επόμενη ημέρα .

Το πρωί με το πρώτο φως , όλα ήταν έτοιμα . Στα << Χαρικαίην >> , τα αεροσκάφη δίωξης που δεν είχαν μεγάλη ακτίνα ενεργείας ώστε να καλύψουν το πήγαινε – έλα στην Κρήτη , οι μηχανικοί τοποθέτησαν πρόσθετες δεξαμενές με καύσιμα , που λέγονται απορριπτόμενες .

Κρέμονται με μηχανική ανάρτηση και όταν αδειάσουν , ο χειριστής με την κίνηση ενός εμβόλου τις απορρίπτει .

Λίγο πριν από την απογείωση και ενώ το αεροδρόμιο της 336 Μοίρας έτρεμε από την δόνηση 183 αεροπλάνων , στο γραφείο επιχειρήσεων οι χειριστές έπαιρναν τις τελευταίες οδηγίες .

Πρώτο . Ύψος πτήσης ένα μέτρο πάνω από την θάλασσα για να βρίσκονται συνεχώς στον Κώνο αφανείας των γερμανικών ραντάρ που ανίχνευαν την Μεσόγειο .

Η πτήση όμως σε τόσο χαμηλό ύψος είναι δύσκολη , επικίνδυνη , αληθινή δοκιμασία , για τους πιλότους μας .

Αλλά μόνον έτσι θα πετύχαινε ο αιφνιδιασμός και οι Γερμανοί που βρίσκονταν κατάσπαρτοι στην Κρήτη δεν θα προλάβαιναν να συνέλθουν .

Καθόμουν πάνω σε πυρακτωμένα καρφιά , έλεγε αργότερα , ένας χειριστής . Η έκταση της θάλασσας με ζάλιζε . Η επιφάνεια της που νόμιζα στιγμές – στιγμές ότι ήταν ο ορίζοντας , με νάρκωνε .

Όλη την ώρα είχα τον νου μου μήπως καρφωθώ σε αυτή την επιφάνεια που ξεγελούσε την όραση .

Δεύτερο . Απαγορεύεται αυστηρώς η συνομιλία με τα ραδιοτηλέφωνα . Σε περίπτωση που κάποιος πέσει στην θάλασσα δεν θα μιλήσει . Τα γερμανικά ραδιογωνιόμετρα ανιχνεύουν αδιάκοπα . Αν ακουστεί φωνή θα δώσουν συναγερμό στα Μέσσερμιτ 109 και η αποστολή θα εκτεθεί σε θανάσιμο κίνδυνο .

Ύστερα τους μίλησε κοφτά με λόγια σταράτα ο αρχηγός της αποστολής , ο γιός του Λόρδου Μπήβεμπουργκ που ήταν και στενός φίλος του Τσώρτσιλ . Τους πληροφόρησε ότι η επιδρομή , είχε τον χαρακτήρα της εκδίκησης .

Και ότι ήταν αντιπερισπασμός σε επιθετική ενέργεια Βρετανών κομάντος που είχαν καταλάβει και βρίσκονται ακόμα στην Κώ .

Μετά , όλοι τρέξανε στα αεροπλάνα τους .

Ένα – ένα τα βομβαρδιστικά , τα καταδιωκτικά τροχοδρομούσανε , δίνανε φούλ στις στροφές του κινητήρα , ξεκολλούσανε μαλακά από το έδαφος και χάνονταν στο ορίζοντα .

Τότε όμως , στην απογείωση , από Έλληνα ο πρώτος ηρωικός ηρωισμός για τον οποίο από το ίδιο κιόλας βράδυ άρχισαν να μιλούν τα ραδιόφωνα του B. B.C , των Ελευθέρων Γάλλων και της Αμερικής .

Εκεί , επάνω από τον διάδρομο απογείωσης και προτού ακόμα πάρει ύψος το αεροπλάνο του Ανθυποσμηναγού Αθανασάκη , η μία από τις δύο βοηθητικές δεξαμενές της βενζίνας που βρίσκονταν κάτω από τα φτερά ξεκόλλησε και έφυγε , από βλάβη του μηχανισμού ανάρτησης .

Το αεροπλάνο ήταν προκαταδικασμένο να μην γυρίσει στην βάση του . Θα έμενε στην μέση της διαδρομής και θα έπεφτε επειδή θα έμεινε χωρίς καύσιμα .

Μόλις η μακρόστενη δεξαμενή που έχει το σχήμα τορπίλας αποσπάστηκε , ο πύργος ελέγχου ειδοποίησε αμέσως τον Αθανασάκη και τον διέταξε να γυρίσει πίσω και να προσγειωθεί .

Σου έφυγε η πρόσθετη δεξαμενή είπε ο αξιωματικός από τον πύργο ελέγχου .

Αλλά ο Αθανασάκης είχε πάρει την απόφασή του .

- Το γνωρίζω απαντά και κλείνει τον ασύρματο .

Όταν σχηματίστηκαν ψηλά τα σμήνη , οι διπλανοί του , ανήσυχοι , του δείχνουν με το δάχτυλο , ότι του έφυγε η δεξαμενή , αυτή που θα κάλυπτε τον γυρισμό του . Ατάραχος γελώντας ο πιλότος κουνά το κεφάλι , ύψωσε τον δεξιό αντίχειρα και συνεχίζει την πτήση .

Η στάση του , η γελαστή περιφρόνησή του προς τον θάνατο που ήδη βρίσκεται στο αεροπλάνο του ηλεκτρίζει τους σχηματισμούς που πετούν σαν βολίδες ένα μέτρο , ξυστά πες , πάνω από την θάλασσα . Και όταν σε λίγο οι Έλληνες αντικρίζουν την Κρήτη με δάκρυα στα μάτια και ο αρχηγός δίνει το σήμα << επίθεση >> , εφορμούν σαν κεραυνοί . Πρώτη ρίχνεται στην μάχη η Ελληνική σμηναρχία .

Οι Γερμανοϊταλοί αιφνιδιάζονται . Σαν τυφώνας περνούν οι δικοί μας πάνω από την Ιεράπετρα . Γίνονται χαμηλές διελεύσεις , ανατινάζονται αυτοκίνητα , χτυπιούνται εγκαταστάσεις του εχθρού , γαζώνονται και πυρπολούνται καταυλισμοί , τινάζονται στον αέρα αποθήκες βενζίνης και πυρομαχικών .

Οι Γερμανοί συνέρχονται , τρέχουν στις θέσεις τους και απαντούν με αντιαεροπορικά . Μέσα σε ελάχιστα λεπτά της ώρας δημιουργείται χαλασμός . Οι καπνοί από τις καιγόμενες βενζινοδεξαμενές ανεβαίνουν σε ύψος .

Όλα φλέγονται . Οι Έλληνες έξω από κάθε λογική , μεταβάλλουν τα αεροπλάνα τους σε βέλη εκδίκησης . Καταστρέφουν τους σταθμούς επισήμανσης και αεροπορικού συναγερμού . Ακολουθούν τη δημοσιά προς Άγιο Νικόλαο και από εκεί παίρνουν πορεία για το Ηράκλειο . Τα γερμανικά αντιαεροπορικά κατατρυπούν τον ουρανό κεντούν ιστούς αράχνης , παγιδεύουν τις γραμμές εξόδου των αεροσκαφών . Από τους καπνούς που υψώνονται ορμητικά , ο πρωινός ήλιος σκοτεινιάζει . Τα πάντα αναποδογυρίζουν στο ασυγκράτητο πέρασμα των 183 αεροπλάνων της εκδίκησης .

Οικήματα στα οποία έχει στηθεί ο αγκυλωτός σταυρός , αποθήκες , τροχοφόρα , ακόμα και πεζοί σφυροκοπούνται ανελέητα , ασταμάτητα , μεθοδικά . Στην κεφαλή ο Έλληνας αρχηγός επιτίθεται με μανιασμένη ορμητικότητα . Τίποτα δεν ξεφεύγει από την φωτιά και το σίδερο . Σύγκαιρα , μέσα στα χωράφια , στις στέγες των σπιτιών τους , στους δρόμους , στις ακτές , ο ηρωικός λαός της Κρήτης αψηφά τον κίνδυνο .

Κάτω από τις σφαίρες βγάζει μεγάλες μαύρες κεφαλομαντήλες και με αυτές χαιρετάει από την σκλαβωμένη γή , τα λεύτερα παιδία του στον αέρα .

Σύμφωνα με το σχέδιο όλα τα αεροπλάνα πήραν πορεία προς Νότο . Εκεί τα σκορπισμένα σμήνη συγκροτούνται πάλι σε σχηματισμούς . Επιστροφή , απολογισμός . Συνολικά λείπουν 17 αεροπλάνα . Όλοι οι Αυστραλοί έπεσαν . Από την Μοίρα τους των βομβαρδιστικών μόνο ένα Μπόλτιμορ επιστρέφει . Από τους δικούς μας λείπουν ο Σκάντζικας , ο Δούκας και ο Αθανασάκης .

Πολύ αργότερα μαθεύτηκε το τέλος του Αθανασάκη . Μη έχοντας καύσιμα για τον γυρισμό , προσπάθησε και προσγείωσε το αεροπλάνο του σε ένα ξέφωτο του Ψηλορείτη . Ήταν όμως και πάλι άτυχος . Μόλις βγήκε από την θέση του κυκλώθηκε από μια γερμανική περίπολο που έτυχε να βρεθεί εκείνη την στιγμή , εκεί επάνω . Ο Αθανασάκης χωρίς να τρομάξει , τραβά το πιστόλι του και ρίχνει εναντίον της περιπόλου και ορμά σε μια χαράδρα για να σωθεί .

Οι Γερμανοί απαντούν με ριπές , ρίχνονται από πίσω του , τον καταδιώκουν από χαράδρα σε χαράδρα . Η μάχη είναι άνιση . Οι σφαίρες του Αθανασάκη τελειώνουν . Κυκλώνεται . Είναι τώρα άοπλος . Οι Γερμανοί τον εκτελούν με τα πολυβόλα .

- Η επιστροφή παρά την χαρά της επιτυχίας σου έκαιγε την καρδιά . Δίπλα μου , ένα Χαρικαίην πήρε φωτιά . Πιο κάτω άλλο . Στην άκρη του σχηματισμού ένα τρίτο το σκέπασε καπνός . Άκουσα το συνθηματικό Μαίη Νταίη που σήμαινε ότι κάποιος έπεφτε στην θάλασσα . Στην επιστροφή δεν υπήρχε απαγόρευση στις συνεννοήσεις .

- Στην τσέπη του Βολανάκη που είχε σκοτωθεί , βρέθηκε το κρύσταλλο του σκοπευτικού του μαζί με ένα θραύσμα αντιαεροπορικού .

- Την άλλη μέρα και την παράλλη , τα συμμαχικά ραδιόφωνα χάλασαν τον κόσμο σε επαίνους για την πρωτοφανή , την ριψοκίνδυνη τόλμη των Ελλήνων πιλότων. Και ο αρχηγός των αεροπορικών δυνάμεων Μέσης Ανατολής Κάννιγκαμ στην ημερήσια διαταγή του ανέφερε το κατόρθωμα των Ελλήνων , ως παράδειγμα προς μίμηση.