Πέμπτη 3 Ιουνίου 2010

Τευμησσός ή Τεύμησσος



Χαμηλό βουνό της Βοιωτίας, το οποίο σήμερα καλείται Σωρός (ύψος 612μ)
Εκτείνεται από τα Δυτικά προς τα Ανατολικά της Θήβας.
Σύμφωνα με την μυθολογία μας το βουνό αυτό το κατασκεύασε ο Δίας για να κρύψει την Ευρώπη που είχε απαγάγει από την Φοινίκη, αφού παρουσιάστηκε μπροστά της με την μορφή άσπρου ταύρου. Στο βουνό αυτό όμως, υπήρχε ένα θηρίο, η Τευμησσία αλεπού, που το όνομά της το είχε πάρει από το όνομα του βουνού. Την αλεπού την είχαν στείλει εκεί οι θεοί για να τιμωρήσουν τους Θηβαίους αποκλείοντας τούς απογόνους του Κάδμου από τον θρόνο. Η αλεπού αυτή, την οποία δεν μπορούσαν να την πιάσουν, κάθε μήνα ζητούσε ένα παιδί για θυσία, από τους κατοίκους της Θήβας.
Την στιγμή όμως αυτή βρέθηκε ο Αθηναίος Κέφαλος ο οποίος είχε ένα σκύλο από το οποίο κανένα ζώο δεν μπορούσε να του ξεφύγει.
Ο Κέφαλος χρωστούσε χάρη στους Θηβαίους επειδή του είχαν σώσει την γυναίκα του από σίγουρο φόνο. Θέλοντας να ανταποδώσει το καλό που του είχαν κάνει με την βοήθεια του σκύλου του, τούς απάλλαξε από την μάστιγα της αλεπούς. Βλέποντας όμως αυτό ο Δίας τους μεταμόρφωσε μαζί με το σκύλο του Κέφαλου σε πέτρες. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε κατά την μυθολογία το βουνό Τευμησσός, ή Σωρός.

Στο βιβλίο Η Πετρήεσσα και η σημερινή Αυλίδα που έχει συγγράψει ο Βασίλειος Αχ. Βισβίνης στην σελίδα (100) αναφέρει για την ΤΕΥΜΗΣΣΟ .

Αρχαία βοιωτική πολίχνη για την οποία ο Παυσανίας σε μεταφρασμένο κείμενο αναφέρει ταύτα .
<< Κοντά στο δρόμο αυτό ( Θήβας – Χαλκίδας) είναι μια τοποθεσία που λέγεται Τευμησσός , όπου λένε ότι ο Δίας έκρυψε την Ευρώπη .
Υπάρχει και μια άλλη παράδοση , για την τευμήσσια λεγόμενη αλεπού , πως η αλεπού υπήρχε εδώ εξ αιτίας της οργής του Διονύσου για να βλάφτει τους Θηβαίους και πως , όταν επρόκειτο να συλληφθεί από το σκυλί που η Άρτεμη έδωσε στην Πρόκρη την κόρη του Ερεχθέα , απολιθώθηκε και η αλεπού και το σκυλί .
Υπάρχει στον Τευμησσό και ιερό της Αθηνάς τελχινίας , χωρίς λατρευτικό άγαλμα ως προς το προσωνύμιο της θεάς επιτρέπεται η εικασία πως μια ομάδα από τους τελχίνες τους εγκατεστημένους κάποτε στην Κύπρο , ήρθε στην Βοιωτία και ίδρυσε το ιερό της τελχινίας Αθηνάς >> . Στα βόρεια και βορειοανατολικά των Θηβών υπάρχει πεδιάδα , στην αρχαιότητα πυροφόρος ή πολύπυρος , το Αόνιον πεδίον ( Στρ. Θ.412) που προς βορρά φτάνει ως το όρος Ύπατο . Ανάμεσα στη Θήβα και στο Ύπατο υψώνεται ένας μικρός πολύ πετρώδης λόφος που ανήκει στα Μεσοβούνια , δηλαδή τα μικρά υψώματα που ευρίσκονται στην πεδιάδα , ανάμεσα στα μεγάλα βουνά Ύπατο ( με υψόμ. 746 μ. και την μονή Σαγματά στην κορυφή του ) και ( προς νότο ) του Σωρού και των Μουσταφάδων ( υψόμ 612 μ. ) πάνω από το ομώνυμο χωριό που σήμερα ονομάζεται Καλλιθέα .
Τευμησσός πρέπει να ονομαζόταν ο μικρός τραχύς λόφος , σε μικρή απόσταση αριστερά του δρόμου για την Χαλκίδα , ορατός από την Θήβα , αν και απέχει από αυτή οκτώ χιλιόμετρα . Η απόσταση του λόφου από τον Ύπατο είναι πολύ μικρότερη . Στην ανατολική πλαγιά του βρίσκονταν η ερειπωμένη επί Παυσανία πολίχνη Τευμησσός που ο μεγάλος ποιητής της Ιλιάδας Όμηρος δεν αναφέρει στον κατάλογο των << νεών >>
( καραβιών) .
Ο ποιητής Αντίμαχος από την Κολοφώνα που έχει γράψει την Θηβαϊδα του λίγο μετά το 400 π.χ. και που ο Στράβων τον κατηγορεί πως παίνεψε τόπους με αρετές που δεν έχουν ( Θ , 409) << Έστι τις ηνεμόεις ολίγος λόφος >> ( ανεμόδαρτος ήταν ως μεμονωμένος στον κάμπο ).

Πηγές:
  • Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Τόμος ΚΒ , Σελίδα 910.
  • Η Πετρήεσσα και η σημερινή Αυλίδα του Βασιλείου Αχ. Βισβίνη .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου