Δευτέρα 19 Απριλίου 2010

Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΤΑΝΑΓΡΑ

Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΤΑΝΑΓΡΑ


Η ύπαρξη της αρχαίας Τανάγρας, έφτασε στις μέρες μας όχι βέβαια για κάποιες αλλαγές κοινωνικές και πολιτικές που τυχόν προκάλεσε, αλλά για την καλλιτεχνική παράδοση που δημιούργησε και αποτέλεσε οικονομικό πόλο έλξης, τότε και σημείο θαυμασμού, σήμερα.

Δεν είναι δύσκολο να διαγράψει κανείς την πορεία που ακολούθησε η τέχνη της Τανάγρας στα πλαίσια της δυτικής τέχνης ξεκινώντας από την Ελλάδα του 5ου αιώνα π.χ., για να φτάσει περνώντας, από την Ρώμη και την Αναγέννηση, στο σύγχρονο κόσμο. Είναι όμως απαραίτητο, πριν μιλήσουμε για την παράδοση που δημιούργησαν τα Ταναγραϊκά εργαστήρια, με τις αξιοθαύμαστες μικρογραφίες Ταναγραίων κορών, να αναφερθούμε και στην εξελεγκτική πορεία που είχε, ξεκινώντας χρονικά από την πρώτη οικιστική εμφάνιση στην περιοχή.

Όπως, ήδη, έχει γραφεί η πρώτη οικιστική εγκατάσταση ανάγεται στους Μυκηναϊκούς χρόνους, με αρκετά ευρήματα που προέρχονται από τα δύο ευρεθέντα νεκροταφεία της περιόδου, στα ανατολικά της σημερινής Τανάγρας. Τα ευρεθέντα κτερίσματα, των ταφών, είναι ποικίλης μορφής και χρήσης αγγεία Σε μια εποχή που το μέταλλο ήταν ακριβό και το γυαλί άγνωστο, τα πήλινα αγγεία εξυπηρετούσαν πολύ περισσότερες ανάγκες από ότι σήμερα και τουλάχιστον, στην Ελλάδα, ο καλλιτέχνης, έβρισκε σε αυτά πρόσφορο έδαφος για την εξάσκηση της δεξιοτεχνίας του.
Ο διάκοσμος των αγγείων είναι απλός και αποτελείται από κύκλους και τόξα. Ανευρεθέντα αγγεία του 10 αι.π.χ. είναι διακοσμημένα με τα πιο απλά Μυκηναϊκά σχήματα, τα οποία αποτελούσαν μια παραφθαρμένη έκφραση φυτικών μοτίβων, μεταστοιχειωμένων σε μια νέα διακοσμητική μορφή, χάρη στην χρήση του διαβήτη και των πολλαπλών κτενοειδών πινέλων. Βλέπουμε λοιπόν μια μικρής εκτάσεως εξέλιξη, που οφείλεται όχι, στην αλλαγή της καλλιτεχνικής διάθεσης των αγγειογράφων, αλλά στη χρησιμοποίηση νέων μέσων στη δουλειά τους (διαβήτες- πινέλα).

Οι ανευρεθέντες σαρκοφάγοι – λάρνακες έχουν σχήμα κασέλας με διαστάσεις 1.10μ. μήκος, 0,5μ. πλάτος, 0,6μ. ύψος. Το σώμα του νεκρού τοποθετείται στο εσωτερικό, αφού υποστεί πίεση. Είναι ενδεικτική της τέχνης αυτής της περιόδου, η πλούσια εικονιστική απεικόνιση στο εσωτερικό των λαρνάκων που αποτελούν αντικείμενο μελέτης του θρησκευτικού βίου της Μυκηναϊκής περιόδου σε συνδυασμό με ταφικά κτερίσματα, αγγεία, χάλκινα όπλα κ.λ.π.

Η εικονιστική απεικόνιση των λαρνάκων πλαισιώνεται από γυναικείες μορφές- θρηνήτριες του νεκρού – οι οποίες παρουσιάζονται με χέρια υψωμένα στο κεφάλι. Το γεγονός αναδεικνύει τον πρωτεύοντα ρόλο των γυναικών στις επικήδειες τελετές, γεγονός που για πολλούς αναλυτές αποτελεί την αφετηρία της αρχαίας τραγωδίας σαν συγκερασμό θρήνου και χορού. Τον συμβολιστικό κύκλο συμπληρώνουν πουλιά, φυτά, πλοία σαν επιθανάτιες αναπαραστάσεις της ψυχής.

Η περίοδος αυτή θεωρείται πρόδρομος, της γεωμετρικής περιόδου και ονομάζεται Πρωτογεωμετρική. Οι καλλιτέχνες της Τανάγρας συμπορεύονται με τους καλλιτέχνες της υπόλοιπης Ελλάδας και πολλές φορές, αντιγράφουν την διάθεση και το στυλ των Αθηναίων δημιουργών. Στα αγγεία της περιόδου αυτής συνεχίζεται η παράδοση ζωγραφικής με το λεπτό στιλπνό μαύρο βερνίκι που συναντάμε και στα ωραιότερα αγγεία της εποχής του χαλκού.

ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

Η Γεωμετρική περίοδος που ακολουθεί καλύπτει τον 9ο και 8Ο αι.π.χ. Στα αγγεία εμφανίζονται σχέδια που συνοδεύονται από την εξέλιξη των παλαιοτέρων. Εμφανίζονται, συνεχόμενες σειρές μαιάνδρων, ελιγμοειδών γραμμών και τριγώνων. Οι κύκλοι και τα ημισφαίρια υποχωρούν, οι ζώνες των αγγείων χωρίζονται, μεταξύ τους, από τρεις συμμετρικές γραμμές και το περίγραμμα των σχεδίων είναι χαραγμένο. Ενώ στην Πρωτογεωμετρική περίοδο, ο καλλιτέχνης περιόριζε την διακόσμηση σε ορισμένες περιοχές, ο ζωγράφος της γεωμετρικής περιόδου, βαραίνει τη σύνθεση, γεμίζοντας ολόκληρη την επιφάνεια.

Όταν σημειώθηκαν, οι αλλαγές αυτές, στις αρχές του 8ου αι.π.χ., οι καλλιτέχνες είχαν, ήδη, αρχίσει να χρησιμοποιούν μορφές στη διακόσμηση των αγγείων. Το στοιχείο αυτό, η αναπαράσταση δηλαδή ανθρώπων, θεών και ζώων, ήταν, ίσως και το βασικότερο για τη μετέπειτα εξέλιξη της κλασσικής τέχνης. Οι μορφές άκαμπτες, τετραγωνισμένες, εκπέμπουν δυναμισμό.

Προς το τέλος της Γεωμετρικής περιόδου, οι άκαμπτες μορφές χαλαρώνουν και εισάγονται, σιγά- σιγά, οι λεπτομέρειες.

Ακολουθείται μια εξελεκτική πορεία στην αγγειογραφία, από όπου και αντλούμε τα στοιχεία μας για τους πρώτους χρόνους, μια πορεία γεμάτη νέα καλλιτεχνικά στοιχεία. Στην πραγματικότητα, όλες οι καινοτομίες βασίστηκαν στις αρχές της Γεωμετρικής διακόσμησης, αρχές που ποτέ δεν εγκαταλείφθηκαν, αλλά αποτέλεσαν πραγματικά μία από τις βάσεις της Ελληνικής τέχνης, όλων των εποχών.

Από αυτήν την εποχή, τέλη του 8ου.π.χ. έχουμε και τα πρώτα δείγματα, κατασκευής πήλινων ειδωλίων, αυτά που θα αποτελέσουν τους προδρόμους και τις βάσεις μιας καλλιτεχνικής παράδοσης αξεπέραστης, ακόμη και σήμερα. Αυτά τα πήλινα ειδώλια είναι ζωγραφισμένα όπως τα αγγεία. Στα πιο πολύπλοκα από αυτά, τα χαρακτηριστικά του είναι χρωματισμένα, ενώ το κεφάλι σαν σύνολο, αποτελεί, μια προσεκτική γεωμετρική σπουδή με πολύ περισσότερες λεπτομέρειες από ότι συναντούμε στα πιο περίτεχνα χάλκινα ειδώλια της υπόλοιπης Ελλάδας.

Για περισσότερο από μισό αιώνα, δεν έχουμε άλλα αντιπροσωπευτικά δείγματα αυτής της τέχνης, μέχρι το 624π.χ., οπότε και θεωρείται, βάσει ευρημάτων, η απαρχή της αρχαϊκής τέχνης στα ειδώλια αυτού του είδους.

ΑΡΧΑΪΚΗ ΤΕΧΝΗ (625-475π.χ.)
Η Αρχαϊκή τεχνοτροπία, χρονολογείται από το 625π.χ. και διαρκεί ως το 475π.χ. Την περίοδο αυτή την κατανέμουμε σε τρία (3) διαδοχικά στάδια, διάρκειας 150 χρόνων συνολικά.

(625-550 π.χ.) Στο πρώτο αυτό εκφραστικό στάδιο της περιόδου, η διακόσμηση κατά κανόνα είναι σε μαύρο στιλπνό, ενώ τα τελευταία χρόνια της περιόδου αυτής, συναντούμε κάποιους πολύχρωμους πειραματισμούς.

Η πλειοψηφία των αγαλματιδίων είναι χειροποίητη, μα με πολλές διαφορές ανάμεσά τους. Χρησιμοποιείται όμως και ο τροχός για την παραγωγή των ειδωλίων. Έχουν χειροποίητο κυρίως κορμό, με την επιφάνεια τους επίπεδη, και τα κεφάλια σκαλισμένα. Τα περισσότερα από αυτά έχουν, τριγωνικού σχήματος κεφαλή- μια επιρροή ίσως Αιγυπτιακή-με την κόμη να πέφτει στρωτή και ελεύθερη στους ώμους, στερώντας από τον καλλιτέχνη τη δυνατότητα, να περάσει ενδεχόμενα συναισθηματικά μηνύματα, από αυτήν τη συγκεκριμένη έλλειψη κίνησης του κεφαλιού.

Ο καλλιτέχνης για να δημιουργήσει το κεφάλι, σε αυτό το επίπεδο σώμα, καταφεύγει στη δημιουργία μιας μεγάλης μύτης, υπερφυσικής για το μέγεθος του αντικειμένου, και αρκείται σε αυτό, γιατί αντικρύζουμε την παντελή έλλειψη στόματος και γνάθου, ενώ τα μάτια είναι απλώς ζωγραφισμένα. Ίσως παραφθαρμένα να απεικονίζουν τη Θεά Δήμητρα και έχουν τις ρίζες τους στην τέχνη της Μυκηναϊκής περιόδου.

Στις φιγούρες όλων των τύπων διαφορετικής τεχνοτροπίας που αναφέραμε, κυριαρχεί ο μαύρος στιλπνός διάκοσμος και ποικίλλουν σε ειδώλια γυναικών, που αναπαρίστανται είτε όρθιες είτε καθιστές, ενώ το ύψος τους ποικίλλει από 13cm ως τα 30 cm.

(550-500π.χ.) Στο δεύτερο στάδιο, που ακολουθεί, διάρκειας 50 χρόνων περίπου, οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα, είναι η υιοθέτηση της πολυχρωμίας, έναντι του στιλπνού μαύρου. Η αιτία που μας οδήγησε στη διαχώριση των δύο αυτών σταδίων, συμπεραίνουμε ότι είναι η αλλαγή του χρωματικού διάκοσμου από μαύρο σε κόκκινο και η εισαγωγή και χρήση του κίτρινου και μαύρου, ως συμπληρωματικά στοιχεία.

(500-475 π.χ.) Οι αρχές του 5ου αιώνα παρουσιάζουν, δημιουργίες τελείως διαφορετικές, που ξεχωρίζουν σε δύο ομάδες.




1. Άνδρας που μαγειρεύει , ύψους 7,5cm , 500 – 475π.χ. Τανάγρα 1873.


Μουσείο Ανατολικού Βερολίνου .





Η πρώτη ομάδα απαρτίζεται από καλλιτεχνήματα, βασισμένα στην προηγούμενη περίοδο, που αναπαριστούν ανθρώπους στις καθημερινές τους ασχολίες. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά που μέσα από τα χέρια του δημιουργού τους, αναβιώνουν και ζωντανεύουν, μπροστά μας, μια εποχή τόσο μακρινή, μα συνάμα και τόσο κοντινή, εξ αιτίας τους. Ο ρεαλισμός που εκπέμπουν είναι πρωτόγνωρος, οι κινήσεις αποκτούν πλαστικότητα, το βλέμμα του δημιουργήματος, καρτερικό, περιμένει κάποιο αποτέλεσμα, αυτό που θα δώσει το έναυσμα για την επόμενη κίνηση να ζωντανέψει και να μας μιλήσει για το μακρινό παρελθόν του.
Ο καλλιτέχνης συνεχίζει να χρησιμοποιεί τα χέρια του για να δημιουργήσει, ξεχνάει τα επίπεδα σώματα, δίνει καμπύλες στις φιγούρες, ακολουθεί ανατομικά πια, το περίγραμμά του σώματος και πιο λεπτομερειακά πλάθει το πρόσωπο, δίνοντάς του χαρακτηριστικά μοναδικά για το κάθε αγαλματίδιο. Παρουσιάζονται άνδρες και γυναίκες σε καθημερινές τους ασχολίες, που μαγειρεύουν, πλένουν, ασχολούνται με την αισθητική τους, και άλλες πολλές δραστηριότητες(φωτ.1,2,3).




2 .Σκηνή Κουρείου , ύψους 13,5 cm , 500- 475 π.χ. Τανάγρα 1873.

Μουσείο Ανατ. Βερολίνου ( East Berlin ) .






3 . Γυναίκα και κορίτσι που μαγειρεύουν , ύψους 11cm , 500 – 475 π.χ.
Μουσείο Βοστώνης ,

( Boston museum of fine Arts ).


Τα χρώματα που κυριαρχούν είναι το μαύρο, το λευκό, το κόκκινο, το κίτρινο της προηγούμενης περιόδου, ενώ προστίθενται το μπλέ και το ρόζ. Δημιουργήματα της εποχής είναι και τα πρώτα οικιακά ζώα, που μάλλον, εξυπηρετούσαν σαν παιγνίδια, μικρών παιδιών. Αυτή είναι και η εποχή, που εμφανίζονται για πρώτη φορά αναπαραστάσεις, ηθοποιών, εμπνευσμένων από κωμωδίες της εποχής, είτε εμφανιζόμενοι ιππεύοντας χήνες, είτε δελφίνια (φωτ.4,5).




4. Ιππέας ύψους 11 cm , 500 -475 π.χ. , από τήν Τανάγρα 1875 .

Βρεττανικό Μουσείο . ( British Museum ) .




5. Αναβάτης Χήνας ( ηθοποιός ) , 500 – 475 π.χ. Τανάγρα 1875 .

Βρεττανικό Μουσείο . ( British Museum ) .



Ο φωτογραφικός αυτός ρεαλισμός, συνυπάρχει με την εξιδανίκευση, πού αναδύεται από τη δεύτερη ομάδα-κατηγορία της περιόδου. Γιατί αυτή η διαφορά. Γιατί ο καλλιτέχνης, ο ίδιος, ίσως, δημιουργεί άλλοτε ρεαλιστικά και άλλοτε ιδανικά. Η εξήγηση που μπορούμε να δώσουμε είναι, ότι ο δημιουργός πλάθει στα χέρια κάτι το θείο. Επηρεασμένος από τα άλλα πολιτιστικά κέντρα (ΑΘΗΝΑ, ΚΟΡΙΝΘΟΣ ΚΛΠ), δημιουργεί αναπαραστάσεις Θεοτήτων είτε καθιστές είτε όρθιες, ενδεδυμένες τον Ιωνικό χιτώνα και το Δωρικό πέπλο, που θα αποτελέσουν και την κύρια ενδυματολογική διακόσμηση των έργων της Κλασσικής Περιόδου.

ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΤΕΧΝΗ (475-330 Π.Χ.).
Η ζωντάνια και η εκφραστικότητα των μορφών εξελίσσεται ακόμη περισσότερο στα χρόνια, που ακολουθούν. Ο καλλιτέχνης γίνεται αντικείμενο λατρείας και εκτίμησης. Είναι η εποχή του ναού του Δία στην Ολυμπία, του Παρθενώνα στην Αθήνα, η εποχή του Φειδία, του Πολύκλειτου, του Πραξιτέλη, δημιουργίες και δημιουργοί πού χάραξαν τους δρόμους της παγκόσμιας τέχνης, της ανθρώπινης ευαισθησίας και κάλλους. Είναι η περίοδος που τα θέατρα σείονται από επευφημίες για τα έργα του Αισχύλου, Ευριπίδη, Σοφοκλή και Αριστοφάνη. Είναι
στιγμές πνευματικής ανησυχίας, οι μαγικές μουσικές στιγμές θα έλεγε κανείς, οι στιγμές που απαγγέλλει
τα ποιήματά του ο Πίνδαρος, η Σαπφώ, η Κόριννα. Η Κόριννα, μια γυναίκα ελεύθερη, γεννημένη στην Τανάγρα από αριστοκρατική οικογένεια. Γράφει ποιήματα στη Βοιωτική διάλεκτο. Ο μύθος του Ωρίωνα, των Μινναίδων, των επτά επί Θήβας, του μουσικού αγώνα μεταξύ των Θεών Ελικώνα και Κιθαιρώνα είναι μερικά από τα δείγματα της ποίησης της, που επηρέασαν τους σύγχρονους καλλιτέχνες. Τα έργα της φθάνουν στις μέρες μας ευρεθέντα σε πάπυρο του 2ου μ.Χ. αιώνα και άλλα αναφερόμενα από τον Ηφαιστίωνα.

Αυτό είναι το πνευματικό κλίμα της εποχής. Είναι η αποκαλούμενη κλασσική εποχή. Είναι η περίοδος, που το Ελληνικό πνεύμα, μεγαλουργεί και βάζει ανεξίτηλη τη σφραγίδα της ελληνικότητας σε κάθε κατοπινή ανθρώπινη δραστηριότητα, μια βάση για όλες τις σημερινές ακόμη θέσεις, φιλοσοφικές, πολιτικές και καλλιτεχνικές.

Χρονικά, η κλασσική περίοδος της Ελληνικής τέχνης, εκτείνεται από το έτος 475 έως το 330. Π.χ. Η πλειοψηφία των ευρημάτων της εποχής από την Τανάγρα βρίσκεται, σε ελληνικά μουσεία και η δυνατότητα μελέτης τους από Έλληνες επιστήμονες είναι δυνατή, ενώ η έκθεση προς θέαση και θαυμασμό από εμάς τους Έλληνες καθίσταται προσιτή.

Τα αγαλματίδια της εποχής κατασκευάζονται από πηλό, πιο παχύρευστο, από αυτά της αρχαϊκής και είναι τώρα κούφια (φωτ.6 α, 6β). Η πρόσοψή τους είναι σκαλισμένη και πλασμένη με τα χέρια. Αρχικά τα αγαλματίδια κατασκευάζονταν με μακρού μήκους βάσεις και το συνολικό τους ύψος έφτανε τα 30-40 cm. Με την αρχή του 4ου αιώνα π.χ. έχουμε μια αλλαγή στις προτιμήσεις των καλλιτεχνών και του λαού, τα αγαλματίδια δεν ξεπερνούν τα 20-25 cm, ενώ η τεχνοτροπία παραμένει ίδια.


6. Γυναίκα του 450 – 425 π.χ. φέρει χαρακτηριστικού τύπου καπέλο με τρείς κορυφές .
Έχει ύψος 30 cm .


Ο χρωματισμός διαμορφώνεται, γίνεται πιο φυσικός. Χρησιμοποιούνται χρώματα, όπως το κόκκινο αρχικά και το πιο φυσικό ρόζ αργότερα, για ανδρική και γυναικεία σάρκα, ενώ το κόκκινο, το κίτρινο και περιστασιακά το μπλέ, χρησιμοποιούνται για τα σχέδια των φασμάτων που ντύνουν το άγαλμα και την βάση. Τα μαλλιά μπορεί να είναι μαύρα ή κόκκινα, όπως μαύρα είναι βαμμένα τα μάτια, τα φρύδια κ.α.

Η χαρακτηριστική γυναικεία ένδυση, αυτής της περιόδου, είναι ο πέπλος (φωτ.6α ). Η κορυφή του πέπλου γύριζε προς τα έξω, με τέτοιο Τρόπο έτσι ώστε να δημιουργείτε η εντύπωση κάποιου δεύτερου ρούχου, ριχτού στο πέπλο.


7. Γυναίκα ύψους 33 cm , 425 – 400 π.χ. Εθνικό Μουσείο , Αθηνών
( National Museum , Athens) .


Χαρακτηριστικός και ο πώλος (είδος παραλληλόγραμμου) που συναντάται στα αγαλματίδια της πρώιμης κλασσικής περιόδου, με τις πρωτότυπες τρεις προεξοχές στο πίσω μέρος, μια καλλιτεχνική ιδιοτροπία ευρύτατα διαδεδομένη στη Βοιωτική τεχνοτροπία.

Το μεγάλο μήκος των αγαλματιδίων με τις υψηλές βάσεις, που υιοθετήθηκε στα μέσα του 5ου αιώνα π. χ., έχει δώσει κάτι καινούργιο στην τεχνοτροπία, την εξέλιξη της κόμμωσης των αναπαριστούντων. Η εξέλιξη της κόμμωσης – η μόδα θα λέγαμε σήμερα – μας σηματοδοτεί χρονικά και γεωγραφικά την περίοδο και το χώρο(φωτ.7). Για πρώτη φορά, συναντάται, μια πολύπλοκα δουλεμένη κόμμωση, μοναδική στον Ελλαδικό χώρο, που υιοθετείται το 425 π.χ. σαν γυναικείος τρόπος κτενίσματος, ενώ γύρω στο 400 π.χ. ακολουθείται και από του άνδρες και διαρκεί, έως το 375 π.χ. οπότε εγκαταλείπεται.

Τα αγαλματίδια της περιόδου αναπαριστούν, κυρίως, γυναίκες στεκούμενες με τα χέρια να πέφτουν χαλαρά στα πλευρά, ενώ παρουσιάζουν γυναίκες να κρατούν ένα λουλούδι στο στήθος, η ένα καλάθι στο πλάι, ενώ παρουσιάζουν ενώ τα ανδρικά ειδώλια παρουσιάζονται να κρατούν είτε μικρά κοκόρια είτε μικρό λαγό. Οι νέες αυτές γυναίκες αποδίδουμε ότι αναπαριστούν, πολύ πιθανά, την θεά Δήμητρα. Όσον αφορά τα ανδρικά ειδώλια, του 450 π.χ. παριστάνουν νεαρούς άνδρες με κατσαρή (σγουρή) κόμμωση, ενδεδυμένους με ένα συμμετρικό μανδύα, που σκεπάζει ριχτά την πλάτη και τα πλευρά, ενώ παρουσιάζεται ακάλυπτος, γυμνός από μπροστά, και όπως προαναφέρθηκε, κρατούν στο αριστερό τους χέρι ένα μικρό κόκορα η λαγό (φωτ.8). Τα ζώα αυτά αποτελούσαν παιγνίδια για τους νεαρούς της εποχής και δίνονταν, ως δώρα εκτίμησης, από ηλικιωμένους. Μια, επίσης προσφιλής αναπαράσταση ανδρών της αυτής περιόδου, είναι αυτή του Ερμή, που παρουσιάζεται καθιστός σε στάση οκλαδόν, ενδεδυμένος με μανδύα, που αγκαλιάζει το σώμα και φέρει ένα κωνικό καπέλο, τον πήλο.


8. Νέος ύψους 25,5 cm. 450 – 425 π.χ. Θεσπιές 1867 .
Βρεττανικό Μουσείο . ( British Museum ) .


Με τις αρχές του 4ου αιώνα π.χ. εμφανίζονται, παράλληλα, μικρότερου μεγέθους αγαλματίδια, καλύτερα επεξεργασμένα ανατομικά. Τα χρώματα που δίδονται είναι πιο ρεαλιστικά, ενώ στην ένδυση ο πέπλος δίνει τη θέση του σε κάποιες παραλλαγές του Ελληνιστικού χιτώνα και μανδύα που θα ακολουθήσουν (φωτ.9). Ο καλλιτέχνης επιτυγχάνει να δώσει κίνηση, μέσα από ένα πέταγμα της μορφής, και καρτερική νωχελικότητα, με αλλαγές στη στάση των έργων. Το ένα πόδι ελαφρά λυγισμένο, το αριστερό χέρι τοποθετείται στη μέση, ενώ το δεξί ανηρτημένο βαστά το πέπλο στο ύψος του ώμου, η χαϊδεύει ανάλαφρα το κεφάλι.


9. Γυναίκα και νέος , ύψους 38 cm , 425 – 400 π.χ. Ταναγραϊκή τέχνη .
Βρεττανικό Μουσείο ( British Museum) .


Μια ακόμη μορφή τέχνης, της κλασσικής περιόδου, είναι οι Προτομές που ξεπήδησαν στις αρχές του 5ου αι.π.χ. και που πολύ γρήγορα έγιναν προσφιλείς (φωτ.10). Έχουν ύψος που ποικίλει από 25-31cm καί πρέπει να υποθέσουμε ότι πρόκειται για έργα μοναδικά, που δημιουργήθηκαν κατά παραγγελία και διακρίνεται μια ποικιλία και μοναδικότητα των χαρακτηριστικών, στα μάτια, στη μύτη, στις γνάθους και γενικότερα στην κατανομή των χαρακτηριστικών του προσώπου. Τα χρώμματα που χρησιμοποιούνται είναι τα ίδια με αυτά των αγαλματιδίων, φορούν τον γνωστό πώλο, ενώ το σχέδιο της κόμμωσης ανατρέχει σε παλαιότερα στυλ, τότε που το μαλλί εμφνιζόταν σε ευθεία γραμμή, είτε αφημένο ελεύθερα στους ώμους, είτε πιασμένο κάτω από τον πώλο. Οι προτομές αυτής της περιόδου παριστάνουν Θεούς και ανθρώπους, με ιδιαίτερη προτίμηση από τους θεούς την Δήμητρα και τον Διόνυσο.


10 . Προτομή Διονύσου , ύψους 31 cm , 350 π.χ. Τανάγρα 1873 .
Βρεττανικό Μουσείο ( British Museum ) .


Εκτός από την εγχώρια παραγωγή της Τανάγρας, γίνεται και εισαγωγή έργων τέχνης από την Αθήνα την Κόρινθο κ.α. Η Αθήνα προμηθεύει την αγορά της Τανάγρας, με αγαλματίδια που αναπαριστούν ηθοποιούς έργων της ελαφράς κωμωδίας και παρουσιάζονται φορώντας μάσκες και κοντά πανωφόρια, ενώ τονίζουν το ρόλο τους με κάποια φαλλικά σύμβολα και υπερμεγέθη στήθη.

Από την Κόρινθο, η Τανάγρα εισάγει μικρογραφίες ζώων, σατύρων, γενικότερα μορφών κωμικών, που χρησιμοποιούνται ως παιγνίδια από αυτά.

Αυτές οι αλλαγές επιτελέστηκαν στο χώρο της Τέχνης, στην Κλασσική περίοδο, 475-330π.χ., αλλαγές γεμάτες κίνηση και ζωντάνια, που στήριξαν τις νέες ιδέες και καλλιτεχνικές ευαισθησίες στην περίοδο που ακολουθεί, την Ελληνιστική.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου