Πέμπτη 27 Μαΐου 2010

Αυλίδα

ΤΟΠΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ – ΤΟΠΟΣ ΙΕΡΟΣ

Η αρχαία Αυλίδα κατά τον Παυσανία , πήρε το όνομά της από την ομώνυμη κόρη του πρώτου βασιλιά της Βοιωτίας Ωγύγη . Κατ΄ άλλη εκδοχή ονομάστηκε έτσι από το Αύλις , επίθετο κατά την μυθολογία , των θεών Δία και Απόλλωνα . Λένε ακόμη , ότι προέρχεται από την λέξη αυλ-ός γιατί λόγω των καλαμιώνων της ήταν χώρα κατασκευής αυλών . Τέλος ότι , επειδή ο πετρώδης λόφος όπου εκτεινόταν περιβάλλονταν παντού από νερό και αποτελούσε διαυλο , πήρε το όνομά της από την λέξη αυτή .Ο ποιητής Όμηρος τη χαρακτηρίζει πετρήεσσα και νερομάνα .
Ο γεωγράφος και ιστορικός Στράβων πετρώδες χωρίον , ο τραγικός Ευριπίδης με στενά περάσματα , με ακρογιάλια με αμμούδες και γιαλιούς και με την πεντάνασσα την Αρτέμιδα .Η Αυλίδα υπήρξε το μεγαλύτερο λιμάνι της Βοιωτίας στον Ευβοϊκό κόλπο και το μεγαλύτερο ( μετά της Ιωλκού ) κατά τους προϊστορικούς χρόνους .
Στην αρχαία Αυλίδα συγκεντρώθηκε ο στόλος των Αχαιών πριν αποπλεύσει κατά της Τροίας . Εδώ έγινε η θυσία της Ιφιγένειας προς τη θεά Αρτέμιδα , η οποία την έσωσε , σύμφωνα με τον μύθο και την μετέφερε στη Ταυρίδα , βάζοντας στο θυσιαστήριο βωμό ένα ελάφι .
Υπήρξε ορμητήριο θαλασσίων επιχειρήσεων των Αρχαιοαιολέων της ηπειρωτικής Ελλάδας και του αποικισμού αυτών στη χώρα , που οι ίδιοι αποκάλεσαν αιολίδα .
Από την Αυλίδα , κατά την παράδοση , είχαν αποπλεύσει τα εγγόνια του Αγαμέμνωνα και γιοί του Ορέστη , Πενθίλος και Τισαμενός , με τον Πενθίλο να ηγείται των αποικησάντων τα παράλια της Θράκης και της βορειοδυτικής χερσονήσου της Μικράς Ασίας .Πέρα από το λιμάνι ήταν γνωστότατη και για το πολυσύχναστο Ιερό της Αρτέμιδας , το οποίο είχε πανελλήνια φήμη από τα Ομηρικά ακόμη χρόνια .Ο αρχαιολογικός χώρος του ιερού αποτελείται από ένα σύνολο κτισμάτων τα οποία συνίστανται από το ναό της Αρτέμιδας , το λουτρικό συγκρότημα , το συγκρότημα της κρήνης και τα τέσσερα κτήρια , που βρίσκονται στα νότια του Ναού .

Ο Ναός σαν κτήριο διαιρείται σε τρία μέρη , πρόναο , σηκό και άδυτο . Ο πρόναος έχει εσωτερικές διαστάσεις 3,70Χ7,54μ. Ο σηκός έχει εσωτερικές διαστάσεις 19,40Χ7,55μ στο μέσον της δυτικής πλευράς ανοίγεται θέση εισόδου , που οδηγεί στο άδυτο και έχει διαστάσεις 2,10Χ1,05μ.
Το άδυτο , που είναι προσβάσιμο μόνο από την ανατολική πλευρά και με διαστάσεις ίδιες με αυτές του πρόναου , διασώζει τις απαραίτητες για την τέλεση της λατρείας κατασκευές . Κατά τους αρχαιολόγους ο ωραίος και επιμελημένος τρόπος κατασκευής των τοίχων του ναού μαρτυρεί εργασία του 5ου π .χ. αιώνα. Μία δεύτερη περίοδος του ναού είναι ρωμαϊκή όπως φαίνεται από τον τρόπο ανανέωσης των εσωτερικών κιόνων . Τη μορφή αυτή φαίνεται ότι διατήρησε ο ναός μέχρι την υπό τον Αλάριχο , το έτος 396 μ.Χ. εισβολή των Γότθων στην Ελλάδα . Τότε σταματά οριστικά και η μακρά ζωή του ιερού . Επί δε των ερειπίων του δεν κτίζεται , όπως συνηθιζόταν , χριστιανικός ναός, αλλά λουτρό .
Η κρήνη είναι υπόγειο κτήριο τετραγωνικού σχήματος με είσοδο από βορρά και με κλίμακα που αποτελείται από έξι καλά σωζόμενα μέχρι σήμερα σκαλοπάτια . Στην είσοδο της κρήνης κατέληγε στενός λιθόστροτος δρόμος , που ξεκινούσε από τα βορειοανατολικά του λιμανιού του μικρού βαθέος και διέσχιζε κτιριακό συγκρότημα που ανήκε πιθανόν σε καταστήματα .
Στα νότια του ναού βρίσκονται τα κατάλοιπα τεσσάρων κτηρίων , που συνδέονται με τις δραστηριότητες του Ιερού της Αυλίδειας Αρτέμιδας κατάλυμα ξένων , καταγώγιο με τους κοιτώνες , τις τράπεζες και το μαγειρείο του , όπου διέμειναν οι προσκυνητές του Ιερού κατά την περίοδο των εορτών της Θεάς , και εργαστήρια αγγειοπλαστικής .

Ανατολικά του Ιερού της Αρτέμιδας βρίσκεται μακρόστενος λόφος που ονομάζεται Νησί , Βεσαλάς ή Γελαδοβούνι . Στο βόρειο άκρο του υπάρχει λιμάνι , που στην αρχαιότητα έφερε την επωνυμία μικρός λιμήν, ενώ αυτό που υπάρχει στην ανατολική πλευρά έφερε την επωνυμία μεγάλος λιμήν . Στη κορυφή του λόφου υπάρχει ένα πέτρινο δάσος και έτσι εξηγούνται οι χαρακτηρισμοί πετρήεσσα του Ομήρου και πετρώδες χωρίον του Στράβωνα . Πριν την κορυφή εκτείνονται τα κατάλοιπα ενός αρχαίου φρουρίου με ακανόνιστους λίθους .
Πρόκειται για το ιστορικό φρούριο της αρχαίας Αυλίδας .

Δυτικά του ναού υψώνεται το μεγάλο βουνό Σαλγανέα του οποίου τη κορυφή στεφανώνει αρχαίο οχυρό , φρούριο , κάστρο . Το καλοδιατηρημένο αυτό κάστρο είναι δημιούργημα του Αντιγόνου , επιγόνου του Μ . Αλεξάνδρου , ο οποίος έστειλε το στρατηγό Πτολεμαίο με 150 πλοία και πάνω από 5.000 πεζούς και 500 ιππείς , να απελευθερώσει τις ελληνικές πόλεις . Εκείνος προσορμίστηκε στην Αυλίδα , στο λεγόμενο Βαθύ λιμάνι , δέχτηκε βοήθεια 2200 πεζών και 1300 ιππέων , από το κοινό των Βοιωτών , τοίχισε το Σαλαγανέα , που ήταν πολύ κοντά στη Παραλία , και τον έκανε βάση όλων των επιχειρήσεων .
Το κάστρο μοιάζει σαν να είναι μοναδικά κατασκευασμένο , αφού δεν υπάρχουν επισκευές ούτε προσθήκες . Οι διαφορές στην ποιότητα κατασκευής σχετίζονται με την στρατηγική σημασία των συγκεκριμένων τμημάτων του οχυρού . Η κατασκευή του βόρειου τοίχου για παράδειγμα είναι λιγότερο προσεκτική από την κατασκευή του ανατολικού και του νότιου τοίχου . Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το ότι η βόρεια πλευρά του Σαλγανέα είναι πάρα πολύ απότομη , άρα ο κίνδυνος πρόσβασης του εχθρού είναι ελάχιστος .
Ο Πτολεμαίος λοιπόν αφού τοίχισε το Σαλγανέα δημιούργησε και μικρά οχυρά στις κορυφές των υψωμάτων ( Σγάλια , Τσούκα , Μαδάρι , Γαλατσίδεδα . Κλεφτολούτσου , Ταμπούρια , Γκριτζιώτη , Μεσοβούνι ) , που υπάρχουν μέχρι το Μεσσάπιον όρος , Κτυπάς , και όλα αυτά τα συνέδεσε με ένα τείχος δρόμο 11 χιλιομέτρων δημιουργώντας έτσι ένα ολοκληρωμένο οχυρωματικό έργο , που τον προστάτευε και από το Βορρά αλλά και από το Νότο .
Ο περίπατος στις κορυφές των υψωμάτων προσφέρει μοναδική θέα . Το μάτι αγκαλιάζει όλη την περιοχή της Εύβοιας μέχρι την Δίρφυ και από την άλλη μεριά όλο το Θηβαϊκό κάμπο .
Κάτω από την νοτιοδυτική πλευρά του Σαλγανέα απλώνεται καλλιεργήσιμη κοιλάδα , η Σχοινέζα , που ίσως πήρε το όνομά της από την Ομηρική πόλη της Βοιωτίας , το Σχοίνον , που ήταν κτισμένη επί τον Σχοινούντος ποταμού και υπαγόταν στη Θήβα , όπως και η γύρω περιοχή της κατά τους ιστορικούς χρόνους .
Ο Σχοινούς ποταμός , χείμαρρος σήμερα , διέσχιζε την κοιλάδα της Σχοινέζας , όπως και την κοιλάδα της αρχαίας Αυλίδας και εξέβαλε στο λεγόμενο λιμάνι Μπάλτεζας .
Νότια υπάρχει ο Βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου και πιο πάνω το μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου . Στη θέση Σπηλιά , στο κέντρο περίπου της κοιλάδας υπήρχε ο αρχαίος ναός της Μυκαλησσίας Δήμητρας , που κατά τον 2ο αιώνα μ.Χ. επισκέφθηκε ο Παυσανίας .
Ακολουθώντας , δυτικά , το προϊστορικό δρόμο , που μας οδηγεί στην αρχαία Μυκαλησσό , δεκαέξι περίπου στάδια πριν συναντάμε το χώρο που υπήρχε το Ερμαίο της . Κοντά στο Ερμαίο , σύμφωνα με τον Θουκυδίδη , διανυκτέρευσαν το 413 π.χ. οι Θραάκες που την επόμενη ημέρα κατέστρεψαν την αρχαία Μυκαλησσό και ίσως το Αρχαίο Άρμα , το οποίο απέχει λίγο από αυτή .
Η αρχαία Αυλίδα , λοιπόν , ήταν μια Μυκηναϊκή πόλη . Οι Μυκηναϊκές πόλεις βρίσκονταν σε περιοχές που κατοικήθηκαν κατά την νεολιθική και πρώιμη εποχή του χαλκού . Νότια της αρχαίας Αυλίδας και στη θέση λόφος πύργος Παραλίας , βρίσκονται κατάλοιπα προϊστορικού οικισμού . Αρχαιολόγοι τοποθετούν στη θέση αυτή την αρχαία Υρία , κτισμένη από τον Υριέα , γιο του Ποσειδώνα και Αλκυόνης ή του Απόλλωνα και της κόρης του Ποσειδώνα Αίθουσας . Ο Όμηρος την αναφέρει στον κατάλογο των καραβιών από τη Βοιωτία , που συμμετείχαν στο Τρωϊκό Πόλεμο .
Καταστράφηκε , προφανώς από πολεμική επιδρομή προς το τέλος της Μυκηναϊκής περιόδου , όπως και άλλα Μυκηναϊκά κέντρα στη Βοιωτία , και πάνω στα ερείπιά της επισωρεύθηκε μεγάλος όγκος χώματος που διατηρήθηκε επί αιώνες ίσως σαν σύμβολο ενός κόσμου , που χάθηκε , και ίσως λατρευτικό κέντρο αφιερωμένο σε μια χθόνια δύναμη .

ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΑΡΧΑΙΟΦΙΛΩΝ ΣΤΗΝ ΑΥΛΙΔΑ .

Τετάρτη 26 Μαΐου 2010

Τετρακωμία

ΦΑΡΑΙ

Αποτελούσα μετά των άλλων περί την ΤΑΝΑΓΡΑ τριών μικρών πόλεων ΕΛΕΩΝΟΣ - ΑΡΜΑΤΟΣ - και ΜΥΚΑΛΗΣΣΟΥ την Τετρακωμίαν της Ταναγραϊκής .
Από τις Φαρές διασώθηκαν και νομίσματα αργυρά. Υπήρχε νομισματοκοπείο. (550 - 480 και 387 - 374 π.χ.) μαρτυρούν περί της ακμής της ίδιας προ της περσικής εις την Ελλάδα επιδρομής.

ΑΡΜΑ

Αρχαία βοιωτική πολίχνη η ακριβής θέση της οποίας δεν έχει ακόμη καλά εξακριβωθεί. Ο Όμηρος κάνει αναφορά στο Άρμα, στην Ιλιάδα του και στη Ραψωδία B, 499: «Οίτ’ άμφ’ Αρμ’ ενέμοντο καί Είλέσιον καί Έρυθράς,». Κατά τον Παυσανία το Άρμα οφείλει το όνομά του κατά πως λένε οι Ταναγραίοι, στο ότι εδώ είχε εξαφανισθεί το άρμα του Αμφιάραου και όχι στον τόπο που λένε οι Θηβαίοι δηλαδή στο αμφιάρειο που βρισκόταν μεταξύ Ποτνίων και Θήβας. Η πολίχνη Άρμα ήταν εγκαταλελειμμένη όχι μόνο επί Παυσανία αλλά και επί Στράβωνα (158 χρόνια πριν).
Στην εθνική οδό Αθήνας - Θεσσαλονίκης, μετά το Σχηματάρι και προς Λαμία, υπάρχει μεγάλη γέφυρα, πάνω από την οποία διέρχεται ο εθνικός δρόμος Θήβας - Χαλκίδας. Αριστερά του δρόμου τούτου, 600 ή 700 μέτρα από τη γέφυρα και προς τη Χαλκίδα, και σε μικρή απόσταση, υπάρχει πετρώδες ύψωμα στα ριζά του Λυκόβουνου (ή Λυκοβούνι) που είναι παραφυάδα του Μεσσαπίου (Χτυπάς). Οι περισσότεροι ερευνητές στην πετρώδη αυτή περιοχή τοποθετούν το Άρμα. Παραπλήσια είναι και η μαρτυρία του Παυσανία, που ορίζει τη Θέση του Άρματος στο δρόμο Θηβών - Χαλκίδας, μετά τον Τευμησσό (στα νότια του Υπάτου και αμέσως στα αριστερά του δρόμου) και πριν από τη Μυκαλησσό (Ριτσώνα).
Το πετρώδες ύψωμα που πιο πάνω αναφέραμε διατηρεί στην κορυφή του τείχος πολύ καταστραμμένο που θα μπορούσε να ανήκε στο αρχαίο Άρμα. Η ο¬χυρωμένη κορυφή του ήταν μάλλον μια περιτειχισμένη ακρόπολη με μικρή έκτα¬ση και σκοπό είχε να προστατεύει τους χαμηλά εγκαταστημένους κατοίκους σε ώρα κινδύνου. Πάνω στο πέτρινο αυτό λόφο υπάρχουν μικρές στάνες των ποιμέ¬νων της περιοχής, οι οποίες έχουν κατασκευασθεί από τους μικρότερους λίθους του αρχαίου τείχους. Τέλος αναφέρουμε ότι, ο οχυρωματικός περίβολος του αρ¬χαίου Άρματος, με μεγάλους λίθους ελάχιστα δουλεμένους, έχει ένα αμελές Πολυγωνικό χτίσιμο.
Κοντά στο σημερινό Άρμα (Δρίτσα) υπάρχει πετρώδης χαμηλός πέτρι¬νος λόφος στην κορυφή του οποίου υπάρχει μεσαιωνικός πύργος και τείχος με¬σαιωνικό. Σώζονται ακόμη σε μερικά μέρη λείψανα του αρχαίου οχυρωματικού περιβόλου που ανήκε στην αρχαία πόλη, την ονομαζόμενη από το Στράβωνα Ελέ¬ων και από τον Πλούταρχον Ελεών. Στα ριζά του πέτρινου αυτού λόφου είναι ακόμη και σήμερα, η πηγή Ακίδουσα όπως τη λέει ο Πλούταρχος (Ελληνικών κεφαλαίων καταγραφή 41), τραγουδώντας γλυκά - γλυκά τη μακρόχρονη ιστορία της περιοχής.
Ο L. Ross ερευνώντας και μελετώντας την περιοχή του Άρματος και τα αρχαία λείψανά του, διατύπωσε με δική του επιχειρηματολογία, τη γνώμη, ότι στο χωριό Δρίτσα (ή Ντρίτσα) περίπου ήταν άλλοτε το αρχαίο Άρμα. Η μετονομασία δε του χωριού από Δρίτσα σε Άρμα έγινε παραδεκτή, διότι στηρίχτηκε στην άπο¬ψη αυτή του L. Ross. Επιπρόσθετα αναφέρουμε ότι από τις πολίχνες της «ταναγρικής τετρακωμίας» του Στράβωνα (8’, 405), μόνο δύο αναφέρει ο Παυσανίας, Το Άρμα και την Μυκαλησσό.
Ακόμη και σήμερα οι απόψεις των αρχαιολόγων και των ερευνητών διίστανται ως προς τη Θέση των δύο αρχαίων πολιχνών, του Άρματος και του Ελαιώνα.



ΕΛΕΩΝ

Αρχαία πολίχνη της Βοιωτίας που και αυτής η ακριβής Θέση δεν έχει ακόμη καλά εξακριβωθεί. Ο Όμηρος κάνει μνεία για τον Ελεώνα στην Ιλιάδα του και στη Ραψωδία Β 580: «οϊ τ’ Έλεών’ είχον ήδ’ ‘Υλην καί Πετεώνα».
Όπως προαναφέραμε κοντά στο χωριό Άρμα (Δρίτσα) υπάρχει πετρώδης χαμηλός λόφος στην κορυφή υπάρχουν, μερικά λείψανα του αρχαίου οχυρωτικού περιβόλου, μεσαιωνικός πύργος και τείχος μεσαιωνικό που κτίστηκαν προφανώς από τους λίθους του αρχαίου οχυρωτικού περιβόλου. Στα ριζά του αναβλύζει α¬κόμη και σήμερα η πηγή Ακίδουσα του Πλουτάρχου.
Στην αρχαιότητα η πηγή αυτή είχε άφθονο νερό και μπορούσε άνετα να μεταβάλλει σε έλος τη γύρω βαθουλωτή περιοχή. Κατά το Στράβωνα το έλος που σχηματίστηκε στην περιοχή αυτή, έδωσε το όνομα στην ταναγρική κώμη Ελεών. Ο Πλούταρχος την ονόμασε Ελέων. Το όνομα όμως Ελεώνας δόθηκε στο χωριό Σπαΐδες ή (Σπαήδες) , ή ( Σπαχήδες ) που βρίσκεται κάπως μακριά από το σημερινό Άρμα και βορειότερα.
Επώνυμος ήρωας της πόλης ήταν ο Ελεών, πατέρας του Ετεωνού. Από τον Ελεώνα καταγόταν και ο Περίφημος Βάκις της Βοιωτίας που ήταν ο αρχαιό¬τερος και ο σπουδαιότερος από τους δύο άλλους Βάκιδες, τον Αθηναίο Βάκι και τον Αρκάδα.

Βάκις: Με το γενικό όνομα «Βάκιδες» χαρακτηριζόταν αρχικά μια ολόκληρη τάξη χρησμολόγων της αρχαιότητας.

Πολλές προφητείες, που είχαν κατά καιρούς διατυπωθεί από προφήτες («βάκιδες») ή προφήτισσες («σίβυλλες») τα χρόνια της πρώτης ακμής της εκστατικής μαντικής (7ος και 6ος π.Χ. αιώνας), αποδίδονταν κάποτε σε ορισμένο Προφήτη με το όνομα Βάκις. Από τον 5ο π.Χ. αιώνα «βάκιδες» ονομάζονταν γενικά οι προφήτες και οι μάντεις, και «βακί¬δες» ονομάζονταν οι προφήτισσες και οι σίβυλλες. Οι ονομαστότεροι ανάμεσα στους «βάκιδες» ήταν τρεις κυρίως χρησμολόγοι: ένας από τον Ελεώνα Βοιω¬τίας, ένας Αθηναίος και ένας από την Αρκαδία. Ο Αθηναίος Βάκις ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, εκείνος που είχε προβλέψει την περσική εκστρατεία κατά της Ελλάδας. Στον Αρκάδα Βάκι, οφειλόταν, σύμφωνα με κάποια παράδοση, η κάθαρ¬ση των Σπαρτιατισσών που είχαν καταληφθεί από μανία. Ο σπουδαιότερος όλων ήταν ο Βάκις από τη Βοιωτία (Ελεώνας), «άνθρωπος που κατεχόταν από νύμφες» (Παυσανίας Χ, 12, 11) και στον οποίο αποδίδονταν πολλοί και σημαντικοί χρη¬σμοί. Γύρω στο 490 π.Χ. ένας από τους «χρησμολόγους» (Βάκις) διατύπωσε επι¬γράμματα χρησμών. Έχουν σωθεί 3 επιγράμματα, που δείχνουν τη σχέση τους με την περιοχή και τα γεγονότα της Ελλάδας. Τα επιγράμματα παραδίδονται από τον Ηρόδοτο και εντάσσονται στην Παλατινή Ανθολογία.


ΜΥΚΑΛΗΣΣΟΣ
Πόλη της Βοιωτίας απέναντι από τη Χαλκίδα στο δυτικό μέρος της Αυλίδας στην περιοχή της Ριτσώνας , και στο δρόμο Χαλκίδα – Θήβα , πού πρώτα ήταν ανεξάρτητη και μετά προσήχθη στην πόλη της Τανάγρας δημιουργώντας μαζί με τις πολίχνες Φαραίς Ελεών , Άρμα Τετρακωμία .
Το όνομά της το έλαβε κατά την παράδοση ( << διότι βούς ενταύθα εμυκήσατο η Κάδμον και τον σύν αυτώ στρατόν άγουσα εις Θήβας >>) . (Παυσανίας ΙΧ , 19 , 4 ).
Στην πόλη βρισκόταν το ιερό της Μυκαλησσίας Δήμητρας .
Το έτος 413 π . χ . λεηλατήθηκε από τους Μισθοφόρους Θράκες και Αθηναίους υπό την ηγεσία του Διητρέφους όπου κατέσφαξαν σχεδόν όλους τους κατοίκους ( Θουκ . Vii , 29) .
Από τότε άρχιζε να παρακμάζει , αλλά όταν πέρασε ο Παυσανίας ήταν ήδη κατεστραμμένη .
Σήμερα σώζονται νομίσματα της πόλεως και μάλιστα των ετών 387 – 373 π . χ . αλλά και ερείπια , υπό των Αγγλικών ανασκαφών που ήρθαν στο φως σήμερα .
Απεκαλύφθη η αρχαία νεκρόπολη με σημαντικά ευρήματα , καθώς αγγεία ( << Βοιωτικού και Κορινθιακού ρυθμού>> ) , και ειδώλια εκ οπτής γης ( Τερρακότα ) .
( Βλ . R . M . Burrow – p – N , Ure εν Β. S . A . 1907 – 1908 , σελίδα 226 και P . N . Ure . j .H . S . 1909 , σελίδα 308 και 1910 σελίδα 336 . Α . Ε . 1912 σελίδα 102 .
413 π.χ. Θουκυδίδου Ιστορία.
Σχετικά με Μυκαλησσό αρχαία πόλη Βοιωτίας (Κοντά στην σημερινή Ριτσώνα).

Το ίδιο καλοκαίρι έφτασαν στην Αθήνα χίλιοι τριακόσιοι πελταστές από τους μαχαιροφόρους Θράκες της Διακής φυλής, οι οποίοι έπρεπε να πάνε μαζί με τον Δημοσθένη στη Σικελία. Επειδή όμως είχαν φτάσει καθυστερημένοι, οι Αθηναίοι σκέφτονταν να τους στεiλουν πίσω στη Θράκη, από όπου είχαν έρθει. Τους φαινόταν πολυτέλεια να τους κρατήσουν για τον πόλεμο της Δεκελείας, γιατί καθένας τους έπαιρνε μια δραχμή τη μέρα. Η Δεκελεία, αφού είχε τειχιστή τούτο το καλοκαίρι από όλο τον στρατό των Πελοποννήσιων, κατεχόταν τώρα από φρουρές, που έστελναν διαδοχικά οι συμμαχικές πόλεις και έβλαπτε πολύ του Αθηναίους, είναι μάλιστα, με τις υλικές ζημιές και τις απώλειες ανθρώπων που προκάλεσε, μία από τις αιτίες που επιδείνωσαν την κατάστασή τους. Άλλοτε οι εισβολές των Λακεδαιμονίων δεν κρατούσαν πολύ καιρό κι έτσι δεν εμπόδιζαν τους Αθηναίους να εκμεταλλεύονται τον υπόλοιπο χρόνο τα κτήματά τους. Τώρα όμως επειδή οι εχθροί έμεναν αδιάκοπα εκεί, και η χώρα καταστρεφόταν πότε από πολυάριθμους εισβολείς και πότε από τις ακατάπαυτες ληστρικές επιδρομές της τακτικής φρουράς, και επειδή έμενε εκεί και ο βασιλιάς των Λακεδαιμονίων Άγις, που έκανε συστηματικά τον πόλεμο οι Αθηναίοι πάθαwαν μεγάλες ζημιές. Γιατί όχι μόνο είχαν χάσει πια όλα τους τα κτήματα, αλλά είχαν αυτομολήσει στους εχθρούς και πάνω από είκοσι χιλιάδες δούλοι, από τους οποίους οι περισσότεροι ήταν χοιροτέχνες. Είχαν επίσης χάσει και όλα τους τα πρόβατα και τα υποζύγια, ενώ τα άλογά τους, επειδή οι ιππείς έκαναν αδιάκοπα επιδρομές στη Δεκελεία και περιπολίες για να φρουρούν την υπόλοιπη χώρα, αλλά κουτσαίνονταν καθώς έτρεχαν και ταλαιπωρούνταν αδιάκοπα σε ανώμαλα εδάφη και άλλα πληγώνονταν.
Αλλά και η μεταφορά των τροφίμων από την Εύβοια, που πρώτα τα έφερναν γρηγορότερα από τη στεριά από τον Ωρωπό και τη Δεκέλεια, τώρα έχει γίνει πολυδάπανη, γιατί όλα τα μεταφέρανε από τη θάλασσα περιπλέοντας το Σούνιο. Η Αθήνα έπρεπε τώρα να εισάγει απέξω ό,τι χρειαζόταν και αντί για πόλη είχε γίνει φρούριο. Γιατί τη μέρα οι Αθηναίοι φρουρούσαν με τη σειρά στις επάλξεις των τειχών και τη νύχτα όλοι, εκτός από τους ιππείς, ταλαιπωρούνταν διανυκτερεύοντας στα στρατόπεδα ή πάνω στα τείχη χειμώνα - καλοκαίρι. Κυρίως όμως πιέζονταν γιατί έπρεπε να διεξάγουν δυο πολέμους ταυτόχρονα, και παρ ‘όλα αυτά έδειξαν τόση αποφασιστικότητα, που αν το έλεγες αυτό πρωτύτερα σε κανένα, θα ήταν αδύνατο να σε πιστέψει. Γιατί παρ ’όλο που οι Πελοποννήσιοι έχοντας χτίσει τείχος στην Αττική, αυτοί όχι μόνο δεν εγκατέλειψαν τη Σικελία αλλά εξακολουθούσαν να πολιορκούν με παρόμοιο τρόπο τις Συρακούσες, πόλη αυτή καθαυτή όχι μικρότερη από την Αθήνα, κι έτσι διαψεύσανε τους υπολογισμούς όλων των Ελλήνων για τη δύναμη και την τόλμη τους. Πραγματικά, ενώ στην αρχή του πολέμου κανείς δεν πίστευε ότι οι Αθηναίοι θα άντεχαν περισσότερο από ένα, ή δύο, ή το πολύ τρία χρόνια, αν οι Πελοποννήσιοι εισέβαλαν στη χώρα τους, αυτοί, δεκαεπτά χρόνια μετά την πρώτη εισβολή στην Αττική, έκαναν εκστρατεία στη Σικελία μ’ όλο που ήταν ταλαιπωρημένοι από τον πόλεμο, και άρχισαν έτσι καινούργιο πόλεμο όχι λιγότερο σοβαρό από τον προηγούμενο της Πελοποννήσου. Οι ζημιές όμως που τους προκαλούσε η Δεκέλεια, μαζί με τα άλλα έξοδα που τους βαραίνανε , τους είχαν εξαντλήσει οικονομικά. Έτσι την εποχή αυτή επιβάλανε στους υπηκόους τους αντί για τον συνηθισμένο φόρο, εισφορά ίση με το ένα εικοστό της αξίας όλων των εμπορευμάτων που μεταφέρονταν από τη θάλασσα, υπολογίζοντας πως με τον τρόπο αυτό θα εισπράττουν περισσότερα. Γιατί οι δαπάνες τους δεν ήταν πια σαν τις προηγούμενες, αλλά πολύ μεγαλύτερες, αφού κι ο πόλεμος είχε γίνει μεγαλύτερος, και τα έσοδά τους λιγόστευαν ολοένα.
Επειδή λοιπόν, από έλλειψη χρημάτων, οι Αθηναίοι ήθελαν τότε να περιορίσουν τις δαπάνες τους, έστειλαν αμέσως πίσω τους Θράκες που δεν είχαν προλάβει τον Δημοσθένη, και αναθέσανε στον Διιτρέφη να τους οδηγήσει δίνοντάς του συνάμα τη διαταγή να τους χρησιμοποιήσει κατά το ταξίδι (γιατί θα περνούσαν από τον Εύριπο) για να βλάψει όσο μπορεί τους εχθρούς. Ο Διιτρέφης τους αποβίβασε στην Τανάγρα , όπου έκαναν στα γρήγορα μερικές λεηλασίες, τους έβαλε το βράδυ να περάσουν τον Εύριπο από τη Χαλκίδα της Εύβοιας κι έπειτα τους αποβίβασε στη Βοιωτία και τους οδήγησε στη Μυκαλησσό. Πέρασε τη νύχτα απαρατήρητος κοντά στο Ερμαίο, το οποίο απέχει δεκαέξι περίπου στάδια από τη Μυκαλησσό, και τα ξημερώματα έκανε επίθεση κατά της πόλης, που δεν είναι μεγάλη, και την κατέλαβε, επειδή οι κάτοικοί της δεν είχαν πάρει προφυλακτικά μέτρα μην πιστεύοντας ότι οι εχθροί θα προχωρούσαν τόσο μακριά από τη θάλασσα και θα τους χτυπούσαν. Επίσης το τείχος της πόλης ήταν αδύνατο, γκρεμισμένο σε πολλά σημεία και σε άλλα χαμηλό, και οι πύλες του ήταν ανοιχτές, αφού κανείς δεν φοβόταν επίθεση. Οι Θράκες λοιπόν όρμησαν μέσα στη Μυκαλησσό, λεηλάτησαν τα σπίτια και τα ιερά και σκότωναν τους ανθρώπους, χωρίς να εξαιρούν ούτε γέροντες, ούτε παιδιά. Σκότωναν όσους έβρισκαν μπροστά τους, και παιδιά και γυναίκες, κι έσφαζαν και τα υποζύγια και ότι άλλο ζωντανό έβρισκαν. Γιατί αυτή η φυλή των Θρακών, όπως οι πιο βάρβαρες φυλές, είναι εξαιρετικά αιμοβόρα όταν δεν έχει τίποτα να φοβηθεί. Στην περίπτωση λοιπόν αυτή έγινε μεγάλο μακελειό και δεν έλειψε καμιά μορφή ολέθρου. Οι Θράκες ορμήσανε ακόμα και στο μεγαλύτερο σχολείο της πόλης κι έσφαξαν όλα τα παιδιά, που μόλις πριν από λίγο είχαν πάει εκεί. Πιο απροσδόκητη και πιο φοβερή συμφορά ποτέ άλλοτε δεν έπληξε μιαν ολάκερη πόλη.
Όταν οι Θηβαίοι τα έμαθαν αυτά, έτρεξαν αμέσως, προλάβανε τους Θράκες, που δεν είχαν απομακρυνθεί πολύ, τους πήραν πίσω τα λάφυρα, τους έτρεψαν σε φυγή και τους καταδιώξανε ως τη Θάλασσα του Ευρίπου, όπου ήταν αραγμένα τα πλοία που τους μεταφέρανε. Εκεί σκότωσαν πάρα πολλούς κατά την επιβίβασή τους, επειδή οι Θράκες δεν ήξεραν κολύμπι και οι ναύτες, μόλις είδαν τι γινόταν στη στεριά, είχαν απομακρύνει τα πλοία σε απόσταση βολής τόξου από την ακροθαλασσιά. Ως εκείνη τη στιγμή οι Θράκες αμύνονταν αποτελεσματικά κατά του ιππικού των Θηβαίων, που τους είχε επιτεθεί πρώτο, έτρεχαν μπροστά πυκνώνοντας τις γραμμές τους, σύμφωνα με τη συνηθισμένη τους τακτική, κι έτσι μόνο λίγοι, είχαν σκοτωθεί σ’ αυτή την υποχώρηση. Χάθηκαν επίσης μερικοί Θράκες, που είχαν μείνει στην πόλη για λεηλασία. Συνολικά από τους χίλιους τριακόσιους Θράκες σκοτώθηκαν διακόσιοι πενήντα. Από τους Θηβαίους και τους άλλους που έτρεξαν σε βοήθεια σκοτώθηκαν συνολικά είκοσι ιππείς και οπλίτες και ο Σκιρφώνδας, ένας από τους Θηβαίους Βοιωτάρχες. Κατά την καταδίωξη των Θρακών σκοτώθηκαν ακόμα και μερικοί από τους Μυκαλησσίους. Αυτά έγιναν στη Μυκαλησσό, που η συμφορά της ανάλογα με το μέγεθος της πόλης, είναι το πιο συγκλονιστικό από το γεγονότα τούτου του πολέμου.

H Πάρνηθα

Εσύ Πάρνηθα βουνό μας καταφύγιο και ορμητήριό μας .

Η Πάρνηθα μαζί με το οροπέδιο των Δερβενοχωρίων αποτελεί το σπόνδυλο από το παρακλάδι της μακριάς ραχοκοκαλιάς της Πίνδου που μπαίνει στην Αττική .
Μπροστά της η πρωτεύουσα και στα ριζά της οι συγκοινωνίες που την συνδέουν με όλη την χώρα . Είναι φανερή η στρατηγική της θέση .
Στην κατοχή έγινε μήλο της έριδας ανάμεσα στο ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και στον κατακτητή και τους συνεργάτες του .
Από εκεί περνούσε ο δρόμος της αντιστασιακής πρωτεύουσας προς την ελεύθερη Ελλάδα . Με το πηγαινέλα των συνδέσμων και των αποστολών , αφού οι άλλοι δρόμοι ήσαν κάτω από τα μπλόκα του καταχτητή και διότι η παρουσία του ΕΛΑΣ στην Πάρνηθα δεν αποτελούσε μόνο κίνδυνο για ενέδρες στους γύρω δρόμους και για νυχτερινές επιδρομές στα γειτονικά αεροδρόμια της Ελευσίνας – Τατοίου – Τανάγρας . Συντελούσε επίσης να κρατιέται αναπτερωμένο το αγωνιστικό φρόνημα του πεινασμένου λαού της Αθήνας , καταρρακώνοντας έτσι το γόητρο του εχθρού και αχρηστεύοντας χειροπιαστά την προσπάθεια του να ευρύνει τον κύκλο των συνεργατών του .
Μετά την μάχη ενέδρα στο στενό της Κάζας ( Αύγουστος 1943) και την τριήμερη μάχη στα Δερβενοχώρια Οκτώβρης του 1943) με το Αρβανίτικο 34ο σύνταγμα και με το ρουμελιώτικο Ανεξάρτητο 5ο τάγμα του ΕΛΑΣ της Παρνασίδας , οι Γερμανοί βάλθηκαν να εξαλείψουν αυτή τη σφήνα της ελεύθερης Ελλάδας μπροστά στις πύλες της Αθήνας και να την απομονώσουν, κάνοντάς την νεκρή ζώνη .
Έκαψαν τα Δερβενοχώρια εξαναγκάζοντας τους κατοίκους τους να σκορπίσουν στα γύρω καμποχώρια για να σωθούν (καμένη γη ) . Εγκατέστησαν φρουρές με ταγματασφαλίτες , που γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα , στα χωριά Ασπρόπυργο , Χασιά , Ωρωπό , Σχηματάρι και επιχείρησαν (Άνοιξη του 1944 ) να επεκτείνουν την κυριαρχία τους και στα χωριά Λιάτανι , Κλειδί , Χλεμποτσάρι , αλλά στην πρώτη σύγκρουσή τους με ελαφρά τμήματα του ΕΛΑΣ νικήθηκαν κατά κράτος και στην πανικόβλητη φυγή τους βούλιαξαν στον λασπωμένο κάμπο , αφήνοντας εκεί τα τσαρούχια και τις περικνημίδες τους .
Ξυπόλυτους τους περιμάζεψαν οι Γερμανοί .
Οι οργανώσεις των γύρω χωριών εφοδιάζουν τακτικά τον ΕΛΑΣ με πληροφορίες και τρόφιμα που μαζί με τον εφεδρικό ΕΛΑΣ αποτελούσαν τις προφυλακές του .
Όταν γίνονται εκκαθαριστικές επιχειρήσεις συμπτύσσονται κοντά στον ΕΛΑΣ . Ιούλης του 1944 .
Ο κόκκινος στρατός πλησιάζει στην Ρουμανία και οι Γερμανοί ετοιμάζονται να εκκενώσουν την Ελλάδα και φυσικά την Αττική .
Πριν φύγουν όμως , θέλουν να δώσουν ένα θανάσιμο πλήγμα στον ΕΛΑΣ της Πάρνηθας , για να έχουν τους δρόμους ελεύθερους και ακόμα για να ανακουφίσουν τους Ταγματασφαλίτες της Αθήνας και τους κάθε λογής συνεργάτες τους ώσπου να έλθουν τα παλιά τους αφεντικά οι Άγγλοι , για να τους παραδώσουν την σκυτάλη του Γενιτσαρισμού .
Από τις 20 Ιουλίου έως στις 10 Αυγούστου του 1944 κάνουν την μεγάλη τους εκκαθαριστική Επιχείρηση - Θεομηνία .
Πιάνουν τον παλιό δρόμο Αθήνας – Θήβας , και ελέγχουν τα περάσματα από την Ελευσίνα έως το Κριεκούκι και από την βόρεια πλευρά από την Μαλακάσα έως το Κριεκούκι , αφού προηγουμένως έκαψαν τα χωριά Λιάτανι και Κλεδί βάζοντας φωτιά στα δάση , αλλά και αρχίζοντας ένα άγριο χτένισμα της περιοχής .
Το 34ο Σύνταγμα έχει έγκαιρα έχει απαγκιστρωθεί προς τον Κιθαιρώνα - Ελικώνα .
Ένας λόχος του όμως αποκόπηκε μέσα στην Πάρνηθα και μέρες τώρα πεινασμένος προσπαθεί να βρει πέρασμα , αλλά προσκρούει παντού πάνω στους Γερμανούς .
Φαίνεται να είναι καταδικασμένος .
Παίρνει την μεγάλη απόφαση . Γλιστράει νύχτα προς την Μαλακάσα μπαίνει στο δάσος του Ωρωπού και ακολουθώντας παραλιακή πορεία περνάει μέρα – μεσημέρι την Αυλίδα ανάμεσα στις Γερμανικές φρουρές , Χαλκίδας – Σχηματαρίου και ανεβαίνει στο βουνό .
Κτυπά απέναντι από την Χαλκίδα . Εκεί υποδέχονται τον χαμένο λόχο οι οργανώσεις των χωριών της Ανατολικής Βοιωτίας που έχουν καταφύγει εκεί .
Αφού σιτίζεται και ξεκουράζεται δύο ημέρες , ενισχυμένος τώρα και με τα εφεδρικά τμήματα του ΕΛΑΣ , έπειτα από τρίωρη νυχτερινή πορεία , κτυπάει για αντιπερισπασμό την Γερμανική φρουρά της Τανάγρας , περνάει ανάμεσα από τα φυλάκιά τους στο Σχηματάρι , κτυπά τους εκεί Ταγματασφαλίτες , και τις πρωϊνές ώρες επιστρέφει στη βάση του .
Μετά δύο ημέρες , μπαίνει στα καίκια του ΕΛΑΝ , αποβιβάζεται στη Λάρυμνα και κτυπά τους Ταγματασφαλίτες στο χωριό Τοπόλια της Κωπαίδας .
Στις 20 Αυγούστου , το 34ο σύνταγμα έχει επιστρέψει στην Πάρνηθα , κάνει νυκτερινή επιδρομή στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας και δίνει μάχη με τους Γερμανούς στη θέση << Κοκκίνη >> .
Ξημερώνοντας η 8η Σεπτεμβρίου 1944 εορτή της Παναγίας , ένα τάγμα του 34ου συντάγματος ενισχυμένο με τα εφεδρικά τμήματα του ΕΛΑΣ της Τανάγρας και της Πύλης , έπειτα από τετράωρη νυκτερινή μάχη , εξοντώνει την Γερμανική φρουρά της Τανάγρας , και τέλος στις 12 του Οκτώβρη , ανάμεσα Μαλακάσα και Κακοσάλεσι , το τάγμα του Κρόνου ( Κώστα – Αντωνόπουλου ) κτυπάει την τελευταία Γερμανική φάλαγγα , που εγκαταλείπει την Αττική και της προξενεί βαριές απώλειες .
Όλοι όσοι πολέμησαν πάνω στην Πάρνηθα και στα Δερβενοχώρια αλλά και αυτοί που αγωνίστηκαν στον ίσκιο τους στα γύρω καμποχώρια , τη θυμούνται με σεβασμό , γιατί στις δύσκολες ώρες και μόνο αντικρίζοντας την έπαιρναν κουράγιο .
Όπως ο μυθικός Ανταίος ξανάπαιρνε την δύναμή του , κάθε φορά που ακουμπούσε τη γη .

του Κ΄ώστα Μπελεγράτη του Σπυρίδωνα (Αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης ).
από το αρχείο του Παναγιώτη Δριχούτη Του Αντωνίου κατοίκου Τανάγρας.

Παρασκευή 21 Μαΐου 2010

ΑΛΥΣΙΒΑ ΤΟ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΟ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ ΕΠΟΧΗΣ .


Πριν βγουν τα απορρυπαντικά τα οποία τα χρησιμοποιούμε σήμερα για να πλένουμε τα ρούχα, αλλά και για όλες τις άλλες δουλειές ( πλύσιμο χεριών κ.λ.π.) , οι παλιές γυναίκες Αρβανίτισες χρησιμοποιούσαν την αλυσίβα , για να πραγματοποιήσουν όλες αυτές τις διαδικασίες πλυσίματος .
Ένας πρακτικός κουραστικός τρόπος , που με την αλυσίβα που έφτιαχναν καθάριζαν τα ρούχα , καλλίτερα μπορούμε να πούμε από την σημερινή εποχή .
Να τονίσουμε ότι επειδή στα χωριά δεν υπήρχε νερό πηγαίνανε στα ποτάμια , στα πηγάδια ή όπου αλλού υπήρχε νερό για να πλύνουνε τα ρούχα .
Κουραστική δουλειά , ιδίως όταν παντρευόταν μία κοπέλα . Στην περίπτωση αυτή καλούσαν και τις άλλες γυναίκες του χωριού , για να βοηθήσουν .
Οι γυναίκες του χωριού μας πηγαίνανε στο Λάρη για να πλύνουν τα ρούχα .
Ο παραπόταμος Λάρης βρισκόταν στο μέσον των κτημάτων του αεροδρομίου Τανάγρας , από όπου και πήγαζε .
Τα νερά του χυνόντουσαν στον Ασωπό ποταμό και μετά χυνόντουσαν στον Ευβοϊκό κόλπο .
Χαρακτηριστικό της εποχής αυτής είναι ότι οι γυναίκες της Τανάγρας , και του Σχηματαρίου , μαλώνανε για το ποιες γυναίκες πρώτες θα πλένανε τα ρούχα , επειδή μετά το νερό γινόταν ακάθαρτο .

ΤΙ ΗΤΑΝ Η ΑΛΥΣΙΒΑ .

Ρωτώντας την κυρία Γιαννούλα Δούση κάτοικο Τανάγρας , μας μίλησε , πως έφτιαχναν την αλυσίβα οι γυναίκες και μετά την χρησιμοποιούσαν για να πλένουνε τα ρούχα .
Η αλυσίβα φτιάχνετε με στάχτυ που την έπαιρναν από το φούρνο που έψηναν τα ψωμιά . Η στάχτυ από το τζάκι δεν ήταν καλή . Εάν έπαιρναν στάχτυ από το τζάκι έπρεπε πρώτα να την ψήσουν στο φούρνο ή να την ανακατέψουν με στάχτυ από το φούρνο .
Έβαζαν το καζάνι στην φωτιά , με λίγο νερό , και αφού ρίχνανε μέσα την στάχτυ την ανακατεύανε για να βράσει .
Μετά ρίχνανε νερό στο καζάνι μέχρι να γεμίσει και ξαναβράζανε την στάχτυ .
Όταν έβλεπαν ότι έβρασε , μετά σιγά – σιγά δεν έβαζαν ξύλα στην φωτιά αλλά την άφηναν να αργοσβήσει .
Η στάχτυ καθότανε στον πάτο του καζανιού και από εκεί έπαιρναν νερό και το ρίχνανε σε ένα μεγάλο κοφίνι που βάζανε τα ρούχα για να τα πλύνουν .
Όπως ανέφερα τα ρούχα τα έβαζαν μέσα σε ένα μεγάλο κοφίνι ανακατεμένα αλλά και ανοιγμένα , όχι με κάποια σειρά .
Στην αρχή τοποθετούσαν μέσα στο κοφίνι ένα χοντρό πανί που το έλεγαν στα Αρβανίτικα ( Τόριλια ) , και εκεί έβαζαν τα ρούχα που είχαν για πλύσιμο .
Αφού γινόταν και αυτή η διαδικασία σκέπαζαν τα ρούχα με ένα χοντρό πανί που το λέγανε σταχτόπανο . που ρίχνοντας το νερό της αλυσίβας πέρναγε σιγά – σιγά .
Πάνω από το σταχτόπανο τοποθετούσαν 3-5 πόντους στάχτυ στεγνή ανάλογα με το πόσο είχε η νοικοκυρά , και την πότιζαν με το νερό της αλυσίβας . Το νερό πέρναγε μέσα από τα ρούχα που θέλαμε να πλύνουμε και σιγά – σιγά πλενόντουσαν .
Αυτό γινόταν δύο τρείς φορές .
Αφού τα αφήνανε λίγη ώρα στο κοφίνι , μετά τα έβγαζαν τα πλένανε στην σκάφη με σαπούνι , και τα απλώνανε στον ήλιο για να στεγνώσουν .
Μετά τα φέρνανε στο χωριό με τα κάρα ή τα ζώα που είχαν για να τα σιδερώσουν , και να τα τοποθετήσουν στο μπαούλο ή στην ντουλάπα .

Πληροφορίες: Γιαννούλα Αντωνίου Δούση, κάτοικος Τανάγρας

Διοίκηση Ταναγραϊκού

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΑΝΑΓΡΑΪΚΟΥ

Ο Αθλητικός όμιλος Ταναγραϊκός αγωνίσθηκε στα πρωταθλήματα που οργανώνει η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Βοιωτίας από το έτος 1976 – 1996 .
Από το έτος 1976 μέχρι το έτος 1996 την θέση του Προέδρου και του Γραμματέα κατέλαβαν τα εξής άτομα .

1. ΜΗΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1976
ΚΑΤΕΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

2. ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 1977
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

3. ΣΙΑΚΑΝΔΑΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1978
ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ

4. ΚΑΤΣΙΦΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ 1979
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

5. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΠΥΡΟΣ 1980
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

6. ΤΖΕΛΑΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1981
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
7. ΤΖΕΛΑΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1982
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

8. ΤΖΕΛΑΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1983
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

9. ΤΖΕΛΑΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1984
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

Στις 5 – 12 – 1985 έγιναν τα εγκαίνια του νέου κοινοτικού γηπέδου στην Τανάγρα , επί προεδρίας Γεωργίου Αντ. Μήτση.

10. ΤΖΕΛΑΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1985
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

11. ΤΖΕΛΑΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1986
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

12. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΣ 1987 - 1988
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

13. ΣΙΑΜΠΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 1989
ΣΙΑΜΠΑΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

14. ΔΡΙΤΣΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ 1990
ΣΙΑΜΠΑΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

15. ΜΠΑΝΟΥΤΑΣ ΗΛΙΑΣ 1991 – 1992
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

16. ΝΙΧΩΡΙΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 1993
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

17. ΔΟΥΣΗΣ ΗΛΙΑΣ 1994
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

18. ΔΟΥΣΗΣ ΗΛΙΑΣ 1995
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ


19. ΜΠΛΑΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 1996
ΔΡΙΧΟΥΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

……………………………………………………………..........................................................................................

Στην γιορτή της πολεμικής αεροπορίας, στις 9 – 11 – 1997 πραγματοποιήθηκαν στο χωριό μας οι πρώτοι Ταναγραϊκοί αγώνες .

Συμμετείχαν αθλητές από την Θήβα και την Λιβαδειά , η νεολαία της περιοχής ,
πραγματοποιήθηκαν αγώνες ποδηλασίας .

Η διαδρομή που έλαβαν μέρος οι αθλητές ήταν:
  • Αεροδρόμιο Τανάγρας – χωριό Τανάγρας
  • Αρχαία Τανάγρα – χωριό Τανάγρα
……………………………………………………….............................................................................................….

Στις 8 Νοεμβρίου 1999 ο πολιτιστικός σύλλογος Τανάγρας Ποίμανδρος και ο Αθλητικός Όμιλος Ταναγραϊκός οργάνωσαν τους δεύτερους κατά σειρά Ταναγραϊκούς αγώνες, εις μνήμην του πρώτου πεσόντος αεροπόρου της 114 Πτέρυγας Μάχης ΜΠΕΣΥΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ που έπεσε στα ακριανά σπίτια του χωριού μας το έτος 1957 .

…………………………………………………………............................................................................................….

Το καλοκαίρι του 2001 στο γήπεδο Τανάγρας , οι κάτοικοι γιόρτασαν την επέτειο των 25 χρόνων ποδοσφαιρικής θητείας και αθλητικών δραστηριοτήτων του Ταναγραϊκού στα αθλητικά δρώμενα.

Με οργανωτές λοιπόν τον Αθλητικό Όμιλο Ταναγραϊκό, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Τανάγρας ΠΟΙΜΑΝΔΡΟ , και με συνδιοργανωτή τον Δήμο Τανάγρας πραγματοποιήθηκαν οι 3οι Ταναγραϊκοί αγώνες .

Συμμετείχαν οι ποδοσφαιρικές ομάδες Α.Ο. ΤΑΝΑΓΡΑΪΚΟΣ , Παλαίμαχοι Ταναγραϊκού και του ευρύτερου δήμου Τανάγρας, η Αστυνομική διεύθυνση Βοιωτίας, καθώς επίσης και η εφηβική ομάδα Τανάγρας , και Σχηματαρίου .

Σήμερα Μάϊος του 2010 η ομάδα δεν υπάρχει .

Να προβληματιστούμε όλοι οι κάτοικοι , και να αναρωτηθούμε μήπως πρέπει να μπούν μπροστάρηδες άτομα που θα οργανώσουν πάλι τον Ταναγραϊκό ,
και κάποιες άλλες αθλητικές δραστηριότητες για το καλό της νεολαίας του χωριού και όχι μόνο .

Πέμπτη 20 Μαΐου 2010

Οι θεσπέσιες Ταναγραίες φυγαδεύονται

Η διαφθορά , ωστόσο , η ξενοδουλεία και η ασυνειδησία των κυβερνώντων θα καταστήσουν σαθρούς εκ προοιμίου και << αράχνια >> τους νόμους , με συνέπεια να παραδίδονται οι αρχαιολογικοί χώροι για λεηλασία σε εγχώριους και ξένους αρχαιοκάπηλους . Παράδειγμα θλιβερό ο θησαυρός των Ταναγραιών – βανδαλισμός και διαρπαγή .
Πρόκειται για ανήκουστη αρχαιολογική συμφορά .
Η Βοιωτική νεκρόπολη ( Δ – Γ – αιώνας π . χ ) , η σημαντικότερη του κόσμου , θα υποστεί βάρβαρη επιδρομή στην πενταετία 1870 – 1875. Χιλιάδες αγαλματίδια , οι περίφημες Ταναγραίες κόρες , λεηλατήθηκαν αγρίως και πλημμύρισαν τα μουσεία της Ευρώπης και της Αμερικής . (22)
Οι βάρβαροι τυμβωρύχοι άνοιγαν με κασμάδες τους τάφους και αναζητώντας αγαλματίδια προκαλούσαν καταστροφή. Ποδοπατούσαν και θρυμμάτιζαν τα κτερίσματα και έσπευδαν να συλήσουν άλλους τάφους για να αποκομίσουν πλουσιότερη λεία. Καθώς οι ανασκαφές γίνονταν μυστικά στις χειμωνιάτικες νύχτες , συχνά με βροχή και πολύ βιαστικά , οι αρχαιοκάπηλοι αφάνιζαν είκοσι ειδώλια για να πετύχουν ένα άθικτο . Η νεκρόπολη έγινε ένας φριχτός λασπότοπος με κατακερματισμένα κεραμικά . Η πολιτική εξουσία ανέχτηκε την δήωση (φθορά ) αυτών των καλλιτεχνημάτων επί μία τετραετία . Ύστερα εγκατέστησε στην περιοχή ένα στρατιωτικό απόσπασμα. Αλλά ήταν πια αργά. Πάνω από πέντε χιλιάδες ειδώλια – και άλλα τόσα αγγεία – θησαυρός αμύθητος , κατέληξαν στο Παρίσι , το Λονδίνο , το Βερολίνο αλλά και σε άλλα μουσεία του πλανήτη .
Ο μεγάλος πλούτος των Ταναγραιών , τα αριστουργήματα της κοροπλαστικής , διεσκορπίσθηκαν στα ξένα μουσεία και τα αρχαιοπωλεία . Στις προσθήκες των Ελληνικών μουσείων απέμειναν λίγα αγαλματίδια και όχι τα καλύτερα . Και εδώ πρέπει να σημειωθεί , ότι οι Ταναγραίες ήταν τα πιο φημισμένα κτερίσματα μετά τα νεκροκορίνθια ( Β και Α αιώνας π.χ. ) . Τα ίδια έγιναν και σε άλλες Ελληνικές νεκροπόλεις , όπως στην Κόρινθο , στην Τεγέα , στην Λοκρίδα και σε άλλες πόλεις .
Ο Τύπος καταγγέλλει με δριμύτητα τη διαταγή και ολοσχερή καταστροφή του Βοιωτικού αρχαιολογικού χώρου και στηλιτεύει την αδιαφορία και την συνενοχή των αρχών στην αρχαιοκαπηλική αποχαλίνωση .
Η λεηλασία συνεχιζόταν και μετά την εγκατάσταση φρουράς στην περιοχή , με συμμετοχή μάλιστα των στρατιωτικών που διαφθείρονταν από τους αρχαιοκάπηλους . Τα δημοσιεύματα των εφημερίδων αποκαλύπτουν την έκταση της καταστροφής και τις αχρειότητες της πολιτικής εξουσίας .
<< Εις Σχηματάριον των Θηβών οι τυμβωρύχοι , ανοίγοντες νύκτωρ τους αρχαίους τάφους , πωλούσιν ό,τι αν εύρωσιν εν αυτοίς . Οι δε εκεί σταθμεύοντες στρατιώται φαίνονται ολίγον πρόθυμοι εις την καταδίωξιν των αλιτηρίων εκείνων . Εάν οι ανώτεροι είχον πλείονα σεβασμόν προς τας αρχαιότητας , ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ότι και οι στρατιώται ήθελον είσθαι πλέον εγρηγορότες , αλλά όταν τινές εκείνων ου μόνον ανέχονται αλλά και ενισχύουσι την αρχαιοκαπηλία , πως δυνάμεθα να απαιτήσωμεν παρά των δυστυχών στρατιωτών την προσήκουσαν προς τας αρχαιότητας ευλάβειαν και επομένως μείζονα προθυμίαν προς διάδωσιν των αρχαίων κειμηλίων >> . (24 )
Οι συμμορίες των τυμβωρύχων και αρχαιοκαπήλων λεηλατούν και καταστρέφουν ανενόχλητοι τους τάφους . Οι αξιωματικοί φροντίζουν να συγκροτήσουν δικές τους συλλογές . Παίρνουν μερίδιο από τις συλήσεις . Αδιαφορία από τις αρχές , καμιά επέμβαση της Δικαιοσύνης . ( 25) .
Ακόμα και ένας αυλικός - << διαγγελεύς >> του Γλύξμπουργκ – συνεργαζόταν με τους τυμβωρύχους . Δημιούργησε μάλιστα πλούσια συλλογή και φρόντισε για την εξαγωγή της - << απήλθεν εις Γερμανίαν και επώλησεν αντί πολλών χιλιάδων δραχμών >> . ( 26 )
Μόνο ο τύπος αγρυπνεί , καταγγέλλει και στηλιτεύει << το μυσαρόν και ανόσιον >> έγκλημα , τη σύληση των αρχαιοτήτων και την αρχαιοκαπηλία , και συγκινεί η προσπάθειά του – προσπάθεια παιδευτική – να αφυπνίσει το λαϊκό ενδιαφέρον για την προστασία των λειψάνων του αρχαίου πολιτισμού . << Μετά ψυχικής οδύνης πληροφορούμεθα ότι εν Θήβαις γίνονται τακτικώς και αφόβως συλήσεις των αρχαιοτήτων και τυμβωρυχίαι υπό τας όψεις πολλάκις αυτών των υπο της πολιτείας τεταγμένων φρουρών , ών τινές , μάλιστα , παραγνωρίζοντες την αποστολήν των συγκροτούν αρχαιολογικάς συλλογάς , υποθάλποντες τοιουτοτρόπως τας κακάς τάσεις των απλουστέρων προς την αρχαιοθηρίαν , ενώ καθήκον έχουσι , αυτοί πρώτον αποδεικνύοντες τον προς τας αρχαιότητας προσήκοντα σεβασμόν , να αναπτύξωσι και παρά τοις αμαθέσι και αγροίκοις το αίσθημα της εθνικής φιλοτιμίας και καταδιώξωσιν αυτό μυσαρόν και ανόσιον έργον της αρχαιοκαπηλίας και τυμβωρυχίας επιτείνεται . Συναισθανόμενοι την μεγάλην και αναπανόρθωτον βλάβην ήτις προσγίνεται εις το έθνος ένεκα της καταστροφής των προγονικών παρακαταθηκών δεν θέλομεν παύσει στηλιτεύοντες την επονείδιστον αρχαιοκαπηλίαν και κατακρίνοντες πικρώς τας ολιγωρούσας Αρχάς >> .
Η αρχαιοκαπηλία οργίαζε εξαιτίας της διαφθοράς του κρατικού μηχανισμού . Πουλούσαν Ταναγραίες πάνω στα ατμόπλοια των γραμμών Πειραιά - Τεργέστης και Πειραιά Μασσαλίας . Υψηλά ιστάμενο πρόσωπο , έγραφε ο Γάλλος αρχαιολόγος S . Reinach, έστειλε δια μέσου Πατρών στο Λονδίνο τον περίφημο χάλκινο σάτυρο που αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα του Βρετανικού Μουσείου . (28)
(22) Αυτά τα θαυμαστά έργα της Βοιωτικής κοροπλαστικής – κτερίσματα , αναθήματα και διακοσμητικά μικροτεχνήματα – ήταν ρεαλιστικές αναπαραστάσεις γυναικών με ποδήρη χιτώνα και ιμάτιο , με σκιάδιο και ριπίδιο που κάθονται σκεπτικές ή ρεμβάζουσες , χορεύουν ή παίζουν . Οι αφανείς δημιουργοί αυτών των πήλινων ειδωλίων που βάφονταν πάντοτε με ζωηρό λευκό , γαλάζιο , ρόδινο ή ερυθρό χρώμα εμπνέονταν ολοφάνερα από την μεγάλη αττική πλαστική των κλασσικών χρόνων .
(24) . Εφ. Παλιγγενεσία , 13 Ιανουαρίου 1875 , σ. 1-2 .
(25) Ο. π. , 13 Ιανουαρίου 1875, σ. 1-2 .
(26) Ο. π., 11Φεβρουαρίου 1875 , σ. 1-2 .
(27) Ο. π., 14 Ιανουαρίου 1875 , σ.1-2 .
(28) Ο. π., σ.144. Η Ακρόπολη , χωρίς επιτήρηση και προστασία βρισκόταν στο έλεος των ξένων ερασιτεχνών συλλεκτών . Κιονόκρανα του Ερεχθείου και άλλα αρχιτεκτονικά μέλη των μνημείων καταγής , πρόκληση για βανδαλισμούς και αρπαγές . Ορατά παντού τα σημάδια των σφυροκοπημάτων για την απόσπαση << ενθυμίων >> . Ένας φύλακας για ολόκληρη την Ακρόπολη . Και ποιoς φυλάει τον φύλακα : αναρωτιέται ο αρχαιολόγος Reinach ( sed guis custodiet ipsus custodem) . Ο. π ., σ. 149 .

Κείμενο παρμένο από το βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου με θέμα:
Η ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Σελίδες 390 – 393 .

Δελτία Ποδοσφαίρου Παικτών Α.Ο. Ταναγραικού