Τετάρτη 14 Απριλίου 2010

Αεροπορία Τανάγρα



Οικογένεια Λάζαρου Μήτση με αξιωματικούς γερμανούς στην οικία τους,
κατά τη περίοδο της ναζιστικής κατοχής.


---------------------------------------------------------------------------------------






Τανάγρα 1941. Bristol Blenheim MK I (Β268)
Η φωτογραφία πιθανόν να πρεέρχεται από το αεροδρόμιο της Τανάγρας, όπου όλα τα βομβαρδιστικά είχαν καθοδηγηθεί πριν την συνθηκολόγηση.
---------------------------------------------------------------------------------------


στη μέση: Αθανασάκης Ελευθέριος



---------------------------------------------------------------------------------------




---------------------------------------------------------------------------------------



---------------------------------------------------------------------------------------




---------------------------------------------------------------------------------------


---------------------------------------------------------------------------------------



---------------------------------------------------------------------------------------




-------------------------------------------------------------------------------------------------






-------------------------------------------------------------------------------------------------

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΤΑΝΑΓΡΑΣ ( 114 ΠΤΕΡΥΓΑ ΜΑΧΗΣ ).

Η ιστορία της Τανάγρας και γενικότερα της ευρύτερης περιοχής αρχίζει από αρχαιοτάτων χρόνων , τους μυθικούς όταν ο ποτάμιος Θεός της Βοιωτίας Ασωπός , γιός του Ωκεανού , από τον γάμο του με την Μετώπη , κόρη του Δάδωνα , απέκτησε κόρες πολλές . Την Θήβη , την Πλάταια , την Εύβοια , την Νεμέα , την Αίγινα
( που άρπαξε ο Ζεύς ) και την Τανάγρα .

Ο άνδρας της Τανάγρας , ο Ποίμανδρος , ίδρυσε για χάρη της , κοντά στον πατέρα της ( Βόρεια όχθη του Ασωπού ) μια πόλη και προς τιμή της την ονόμασε Τανάγρα ,
ή Ταναγραία .

Η Τανάγρα ήκμασε , όπως είδαμε , από τους Μυκηναϊκούς έως και κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους , ήταν το επίκεντρο της Ταναγραϊκής , που περιλάμβανε τον Ελεώνα , Άρμα , Μηκαλησσό , Φαρές και άλλες σήμερα θαμμένες πόλεις . Ήταν δε, μέλος της συμμαχίας του λεγόμενου Βοιωτικού κοινού .

Τα αποσπάσματα ποιημάτων – που σώζονται σήμερα σε Αιγυπτιακούς Πάπυρους – της Λυρικής Ταναγραίας Ποιήτριας Κόριννας ( σύγχρονης του άλλου Βοιωτού Λυρικού ποιητή Πινδάρου ) μαζί με πολλά άλλα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής , που προαναφέρθηκε , μαρτυρούν την πρόοδο της πόλης στα γράμματα και τις τέχνες .

Στο χώρο , όπου σήμερα βρίσκεται το αεροδρόμιο της Τανάγρας και οι εγκαταστάσεις του είναι θαμμένες νεκροπόλεις . Θα ήταν δυνατό να μιλήσουμε για μια συμβολική σχέση του αεροδρομίου με τον χώρο , καθότι οι ιπτάμενες συσκευές , αναφέρονταν στην λατρεία των Θεών , οι οποίοι επισκέπτονταν συχνά την περιοχή με τις συσκευές αυτές . Η Αθηνά , ο Απόλλων , ο Διόνυσος και άλλοι Θεοί συνήθιζαν να μετακινούνται με τον Ιπτάμενο Τρίποδα . Ο Τριπτόλεμος , ο Ιάσων , ο Περσέας , ο Ηρακλής και άλλοι ημίθεοι ήρωες ταξίδευαν με το Ιπτάμενο Βέλος .
Ο Κάδμος έσπειρε και φύτρωσαν Δόντια Δράκοντος που ενεργούσαν λέει στην βαρύτητα , την οποία πότε την μίκραιναν και πότε την αποκαθιστούσαν επιτυγχάνοντας έτσι ομαλή προσγείωση – απογείωση των ιπτάμενων συσκευών .

Σε αυτή λοιπόν την περιοχή ….σε αυτόν τον χώρο , πάνω στα ιερά των μυθικών Ελλήνων, εκεί που πριν χιλιάδες χρόνια οι μυθικοί Θεοί και ημίθεοι προσγείωναν τις αινιγματικές συσκευές τους , λειτουργεί σήμερα το Αεροδρόμιο Τανάγρας , που η ιστορία του αρχίζει σχεδόν ταυτόχρονα με την ίδρυση του Υπουργείου Αεροπορίας , δηλαδή της Πολεμικής Αεροπορίας ( ως αεροπορικό όπλο ) , το έτος 1930 .

Η ιστορία λοιπόν του αεροδρομίου της Τανάγρας (114 ΠΤΕΡΥΓΑ ΜΑΧΗΣ ) , ως μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας αρχίζει το έτος 1930 , ταυτόχρονα όπως αναφέραμε με την ίδρυση του υπουργείου Αεροπορίας . Για την ιστορία θα τονίσουμε ότι παλαιότερα αεροδρόμια από το αεροδρόμιο της Τανάγρας θεωρούνται τα αεροδρόμια της Δεκέλειας (Τατοίου ) στην Αθήνα , της Λάρισας , και του Σέδες στην Θεσσαλονίκη . Την εποχή εκείνη , οι υπεύθυνοί της , σε εμβρυακή κατάσταση ευρισκομένης – Αεροπορίας μας αποφάσισαν να κατασκευάσουν ένα μικρό χωμάτινο διάδρομο προσγείωσης / απογείωσης , που θα χρησίμευε ως εναλλακτικό
( βοηθητικό) αεροδρόμιο αυτού της Δεκέλειας , στην θέση των εκτεταμένων αμπελώνων της Τανάγρας , και μάλιστα πλησίον της θέσεως που ευρίσκεται ο σημερινός σιδηροδρομικός σταθμός Τανάγρας . Έτσι λοιπόν αρχίζει να αλλάζει ο χώρος με την βοήθεια των εργατών , των μηχανημάτων , με την σκαπάνη , το ζεμπίλι , το κάρο , το υποζύγιο .Οι εργασίες προχωρούσαν με ικανοποιητικούς ρυθμούς και λίγο πριν από την έναρξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου τα βασικά έργα , δηλαδή ο χωμάτινος διάδρομος , οι υποτυπώδεις χώροι για την διαμονή του προσωπικού και ένα υπόστεγο για την συντήρηση των αεροσκαφών , είχαν ολοκληρωθεί .
Η έκταση του βοηθητικού αεροδρομίου που δημιουργήθηκε κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό Τανάγρας ήταν περίπου 320 στρέμματα .

Όταν ξέσπασε ο Έλληνοϊταλικός πόλεμος στις 28 Οκτωβρίου 1940, στο αεροδρόμιο της Τανάγρας μεταστάθμευσαν έξι με επτά αεροπλάνα τύπου BREGUET 19 , στρατιωτικής συνεργασίας , που αποτέλεσαν και την πρώτη δύναμη του σε πτητικά μέσα . Τα αεροπλάνα αυτά παρέμειναν στο αεροδρόμιο της Τανάγρας μέχρι τον Απρίλιο του έτους 1941 , που η χώρα μας καταλήφθηκε από τις Γερμανικές δυνάμεις, και η Γερμανική αεροπορία μαζί με ότι άλλο κατέστρεψε , βομβαρδίζοντας κατέστρεψε , και το υποτυπώδες αεροδρόμιο της Τανάγρας .



Η αναφορά για την κατάσταση των Ελληνικών αεροδρομίων την 1η Ιανουαρίου 1941 , και μάλιστα για το αεροδρόμιο της Τανάγρας ήταν η εξής .
Αεροδρόμιο Τανάγρας . Κατηγορία . L . G .
Διαστάσεις . Τουλάχιστον 850 Χ 850 yds .
Ικανότητα επιχειρησιακής εξυπηρέτησης . 1 Μοίρα Διώξεως
Έργα . Επέκταση .

Από τις πληροφορίες των μεγαλυτέρων κατοίκων του χωριού , μάθαμε ότι οι Γερμανοί κτύπησαν το αεροδρόμιο τον Απρίλιο του 1941 και μάλιστα την Κυριακή του Πάσχα , κάνοντας επίθεση με τα βομβαρδιστικά τους αεροπλάνα ερχόμενοι από την μεριά του Ευβοϊκού κόλπου . Την ημέρα αυτή εκτός του ότι κατέστρεψαν το αεροδρόμιο ταυτόχρονα έκαψαν και τα 3 ή 4 αεροπλάνα που υπήρχαν στο αεροδρόμιο . Επίσης έριξαν και μέσα στα σπίτια του χωριού Τανάγρα .
Ακόμη τα αεροπλάνα έκαναν βυθίσεις προς το αεροδρόμιο και από το βουνό Σωρός , αλλά και από άλλες κατευθύνσεις .
Η αντιαεροπορική άμυνα του αεροδρομίου λειτούργησε σωστά με τα δύο αντιαεροπορικά που υπήρχαν και μάλιστα ο ένας χειριστής του αντιαεροπορικού που οι κάτοικοι του χωριού τον γνώριζαν και το όνομά του ήταν Τσόγκας . Κτύπησε ένα από τα αεροπλάνα των Γερμανών , που έπεσε μέσα στον χώρο του αεροδρομίου .
Ο χειριστής του Γερμανικού αεροσκάφους σκοτώθηκε και οι φιλόξενοι και ευαίσθητοι κάτοικοι του χωριού Τανάγρα , πήραν τον νεκρό χειριστή και τον έθαψαν στο νεκροταφείο του χωριού .
Μετά από λίγες ημέρες οι Γερμανοί ήρθαν , ξέθαψαν και πήραν τον νεκρό χειριστή τους , όπου τον πήγαν στην Γερμανία .

1 ή 2 ημέρες μετά την επίθεση των Γερμανών που έγινε την ημέρα του Πάσχα , τα Γερμανικά αεροπλάνα έκαναν πάλι επίθεση στο αεροδρόμιο της Τανάγρας , που εκεί τους περίμενε πάλι ο πολυβολητής του αντιαεροπορικού Τσόγκας , κάνοντας πάλι το θαύμα του , ρίχνοντας πάλι ένα Γερμανικό αεροπλάνο , που πήρε φωτιά και έπεσε πίσω από το χωριό Τανάγρα , στο κάμπο της Ασωπίας .

Τα σχέδια των Γερμανών όμως για την κατάληψη της Κρήτης , αλλά και η γενικότερη πορεία των επιχειρήσεων τους στο μέτωπο της βορείου Αφρικής, κατέστησε επιτακτική την ανάγκη για χρήση κάθε διαθέσιμου πεδίου απογειώσεων , και προσγειώσεων στη ευρύτερη περιοχή της νότιας Ελλάδας . Στα πλαίσια αυτά άρχισαν αμέσως εργασίες για την επέκταση όλων των εγκαταστάσεων και μάλιστα και του συγκεκριμένου αεροδρομίου Τανάγρας , ώστε να πληροί τις προδιαγραφές για τις επιχειρήσεις της LUFΤWAFFE

Έτσι λοιπόν , άρχισε ξανά , η κατασκευή του καινούργιου αεροδρομίου αναθέτοντας την κατασκευή , σε εργολάβους , παίρνοντας αγγαρεία , κατοίκους από το χωριό Τανάγρα , μεταφέροντας υλικά με τα αμάξια και τα κάρα , με ζεμπίλια φτυάρια και κασμάδες . Κατασκευάστηκαν χωμάτινοι διάδρομοι , βοηθητικοί χώροι , μεγαλύτερα και περισσότερα υπόστεγα συντήρησης αεροσκαφών . Σε ελάχιστο χρόνο και χάρη στην Γερμανική μεθοδικότητα , το αεροδρόμιο της Τανάγρας ήταν έτοιμο , με την νέα του λέον μορφή για την επιχείρηση Ερμής, (κατάληψη της Κρήτης ) και στην συνέχεια για την μεταφορά ενισχύσεων και εφοδίων στην βόρεια Αφρική . Από το αεροδρόμιο επιχειρούσαν κυρίως τα πασίγνωστα τρικινητήρια μεταφορικά αεροσκάφη JUNKERS - JU 52 , όπως και τα μεταφορικά ανεμόπτερα DFS-230.


-------------------------------------------------




-------------------------------------------------

Εμείς να τονίσουμε για την ιστορία και φυσικά από πληροφορίες των κατοίκων ότι οι διοικούντες Γερμανοί ,το Γερμανικό πλέον αεροδρόμιο , είχαν επιλέξει το χωριό Τανάγρα , και είχαν μεταφέρει τα πυρομαχικά , που οι αντάρτες τα ανατίναξαν πραγματοποιώντας την μάχη της Τανάγρας , το βράδυ της Ογδόης και ξημερώνοντας 9 Σεπτεμβρίου του έτους 1944.

Είχαν τους γιατρούς και τα ιατρεία τους , οι οποίοι εξυπηρετούσαν σε δύσκολες καταστάσεις και τους κατοίκους του χωριού όταν ήσαν άρρωστοι .

Είχαν τις κινητές μονάδες επισκευών αυτοκινήτων και αεροσκαφών .

Είχαν γεννήτριες και φώτιζαν τους χώρους τους , αλλά ταυτόχρονα είχαν τοποθετήσει καλώδια στα δένδρα και στα φουγάρα επειδή δεν υπήρχαν στύλοι και μετέφεραν το ρεύμα από τις γεννήτριες για να φωτίσουν τα σπίτια που έμεναν , αλλά και που έμεναν και οι κάτοικοι του χωριού .

Είχαν τα μαγειρεία .
Είχαν επιτάξει πολλά σπίτια και κοιμόντουσαν , αεροπόροι και τεχνικοί .
Διασκέδαζαν με πολλούς τρόπους , και είχαν δημιουργήσει και σινεμά , βλέποντας διάφορες ταινίες μαζί με την νεολαία και τους κατοίκους της Τανάγρας .
Μέσα στο χώρο του αεροδρομίου και κοντά στην γέφυρα του ΒΑΘΡΑΚΑ είχαν το νεκροταφείο τους .
Για πολλούς λόγους είχαν πεθάνει ορισμένα άτομα , και τους είχαν θάψει στο χώρο αυτό . Όπως μας ανέφερε ο κάτοικος από το χωριό Τανάγρα , Κωνσταντίνος Βούλγαρης του Ιωάννου , είχε πάει στο νεκροταφείο και είχε μετρήσει επτά(7) σταυρούς .


Τον Οκτώβριο του 1944 , με την αποχώρηση των Γερμανικών δυνάμεων από την χώρα μας , το αεροδρόμιο της Τανάγρας περιήλθε στην Ελληνική Βασιλική Αεροπορία (Ε .Β .Α .) , που ανασυγκροτήθηκε στην Μέση Ανατολή και μετά την απελευθέρωση της χώρας μας επέστρεψε στο πάτριο έδαφος .
Κατά την διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων της περιόδου του εμφυλίου πολέμου (1946 – 1949 ) το αεροδρόμιο της Τανάγρας ήταν ουσιαστικά ανενεργό, καθώς το κύριο βάρος των επιχειρήσεων ήταν στην βόρεια Ελλάδα , από τα αεροδρόμια της οποίας επιχειρούσαν τα αεροσκάφη της Ε.Β.Α . προς υποστήριξη των επιγείων δυνάμεων του Ελληνικού Στρατού.

Η νέα εποχή για το αεροδρόμιο της Τανάγρας άρχισε το έτος 1954 . Λίγο πιο πριν η χώρα μας , όπως και η Τουρκία , είχε ενταχθεί ως πλήρες μέλος στο ΝΑΤΟ και ο λεγόμενος ψυχρός πόλεμος μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων (Αμερικής και Ρωσίας ), αλλά και των υπό αυτών συμμαχιών βρισκόταν σε εξέλιξη .

Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο αποφασίστηκε η ριζική αναβάθμιση του αεροδρομίου της Τανάγρας , σύμφωνα με τις προδιαγραφές του ΝΑΤΟ .
Βασική του αποστολή ήταν η από αέρος κάλυψη και προστασία της Ελληνικής πρωτεύουσας , έναντι πιθανής αεροπορικής επίθεσης από δυνάμεις του Συμφώνου της Βαρσοβίας . Οι εργασίες της αναβάθμισης του αεροδρομίου άρχισαν το Μάρτιο του έτους 1954 και ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 1956 .

Τον Αύγουστο του 1956 η 114 Πτέρυγα Μάχης συγκροτήθηκε επίσημα , έπειτα από σχετική διαταγή του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας , και υπαγόταν απευθείας στο 280 Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας που ευρισκόταν στην Λάρισα .

Στις 2- 3 και 4 Νοεμβρίου 1956 , και λίγες ημέρες πριν από την γιορτή της Πολεμικής Αεροπορίας , η μονάδα έζησε μία σημαντική στιγμή στην ιστορία της αφού στις παραπάνω ημερομηνίες προσγειώθηκαν τρεις μοίρες μαχητικών αεροσκαφών Τύπου F – 86 SABRE της Ε.Β.Α.

Ήταν οι 341, 342 και 343 μοίρες αναχαιτίσεως ημέρας , που μέχρι αυτή την ημέρα στάθμευαν στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας . Κατά το χρονικό διάστημα που ακολούθησε , από το Νοέμβριο του 1956 μέχρι το Απρίλιο του 1957 , για το ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό του αεροδρομίου ήταν περίοδος σκληρής εκπαίδευσης . Παράλληλα ολοκληρώθηκαν τα έργα υποδομής του αεροδρομίου , καθώς επίσης βελτιώθηκε η οργάνωσή του .
Η Άγγλο - Γαλλική επέμβαση στο Σουέζ και τα γεγονότα που ακολούθησαν , είχαν ως αποτέλεσμα την λήψη μερικών μέτρων από τους αρμοδίους της αεροπορίας , που το πιο σημαντικό ήταν αυτό του περιορισμού της κατανάλωσης των καυσίμων , συνεπώς και των πτήσεων των μαχητικών αεροσκαφών . Το μέτρο αυτό εφαρμόστηκε μέχρι το έτος 1957 και έπληξε και το αεροδρόμιο Τανάγρας .
Μετά από όλα αυτά η πτέρυγα επανήλθε στους κανονικούς εκπαιδευτικούς της ρυθμούς .

Αξίζει να σημειωθεί ότι την εποχή εκείνη συγκροτήθηκε από προσωπικό και πτητικά μέσα η 341 ΜΑΗ ( αεροσκάφη F – 86 SABRE ), το δεύτερο κατά σειρά ακροβατικό Σμήνος στην ιστορία της πολεμικής αεροπορίας που είχε την ονομασία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΛΟΓΑ και διαδέχτηκε το περίφημο και έξω από τα σύνορα της χώρας μας ACROTEAM της 337 μοίρας που επιχειρούσε με αεροσκάφη
F – 84 G Thunderjet από την 110 Πτέρυγα Μάχης που ήταν στην Λάρισα . Το Ακροβατικό Σμήνος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΛΟΓΑ έμεινε ενεργό μέχρι το έτος 1960 , συμμετέχοντας σε πολλές επιδείξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό .

Το πρώτο ακροβατικό σμήνος ( ΚΑΡΕ ΤΩΝ ΑΣΣΩΝ ) με αεροσκάφη F84 G υπήρξε από το έτος 1953 – 1958 με χειριστές τους πιλότους .

  • Κόκκας Κωνσταντίνος
  • Στυλιανάκης Ιωάννης
  • Δαμάσκος Δημήτριος
  • Παπαδημητρόπουλος Εμμανουήλ
  • Φιρφιλιώνης Σταύρος

Το δεύτερο Ακροβατικό Σμήνος με αεροσκάφη F86 E ( ACROTEAM) , πετούσε από το έτος 1957 – 1968 .
Από το έτος 1953 μέχρι το έτος 1968 τα ακροβατικά σμήνη ( ΕΛΛΗΝΙΚΗ – ΦΛΟΓΑ / ACROTEAM / ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ – ΦΛΟΓΑ τιμήθηκαν πολλές φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό .

Όσοι παρακολουθούσαμε από το χωριό , Τανάγρα , πιτσιρίκια τότε , ψηλά από το βουνό την θρυλική επτάδα να σχίζει κάθετα τον Ταναγραϊκό ουρανό , τα αεροπλάνα να αναδιπλώνονται να πραγματοποιούν με τόλμη και ακρίβεια διάφορους ελιγμούς , και να δημιουργούν στο τέλος το λεγόμενο τριαντάφυλλο , πιστεύαμε ότι μετέφεραν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη τον Ταναγραϊκό πολιτισμό , από την μικρή κωμόπολη της Τανάγρας αλλά και της Ταναγραϊκής περιοχής , καθώς επίσης και το

Λαοί που ξεχνούν την ιστορία και τις πολιτιστικές παραδόσεις τείνουν να εκφυλιστούν να αποσυντεθούν και να σβήσουν.

Χειριστές που πέταξαν στο Ακροβατικό Σμήνος ήσαν οι εξής .

  • Τσαμουσόπουλος Ηλίας
  • Φραγκοπανάγος Ανδρέας
  • Κόλλιας Φίλιπ .
  • Αδάμ Κωνσταντίνος
  • Πατήρης Νικόλαος
  • Βάσσης Χαράλαμπος
  • Καρβέλας Αθανάσιος
  • Παπαηλιού Δημήτριος
  • Γαβριηλίδης Ιωάννης
  • Δεμάγκος Ιωάννης
  • Νανόπουλος Κ .
  • Καρδάσης Π .
  • Ζαχαριάδης Ι .
  • Παπαχριστόπουλος Βλ .
  • Πετρουλάκης Ευάγγελος
  • Κουκουβάος Αριστ .
  • Μεθενίτης Γ .
  • Βλάσης Θεοτ .
  • Ζαχαριάδης . Ι .
  • Κουκουβάος Α


Το έτος 1960 αποτέλεσε χρονολογία – σταθμό στην ιστορία της 114 Πτέρυγας – Μάχης , γιατί αφ ΄ ενός μεν διαλύθηκε το Ακροβατικό Σμήνος και αφ ΄ετέρου πραγματοποιήθηκε η μετεγκατάσταση της ιστορικής μοίρας 335 Διώξεως Βομβαρδισμού στο αεροδρόμιο της Τανάγρας .

Η 335 ΜΔΒ υπήρξε η πρώτη μοίρα της ΕΒΑ που εφοδιάστηκε με αεροσκάφη F 84 Thunderstreak , για διενέργεια αποστολών Πυρηνικής Κρούσης , δηλαδή για την προσβολή με πυρηνικά όπλα , στόχων στο έδαφος ( ομόρων με την Ελλάδα ) κρατών μελών του Συμφώνου της Βαρσοβίας .

Η 114 Π.Μ. και η 335 Μοίρα Διώξεως Βομβαρδισμού έγιναν αντίστοιχα , η πρώτη πυρηνική βάση , και μοίρα όχι μόνο της Ε.Β.Α. αλλά και ολόκληρης της Νοτιοανατολικής Πτέρυγας της Συμμαχίας .

Η 114 Π.Μ. το έτος 1960 διέθετε δύο πολεμικές μοίρες .
Την 335 μοίρα που λόγω του ρόλου της είχε μετονομασθεί σε 335 μοίρα κρούσης . (STRIKE ) , και την 342 ΜΑΗ
Οι δύο αυτές μοίρες , με τις ξεχωριστές τους αποστολές , προσέδιδαν στην 114 Π.Μ. τον διπλό της ρόλο . Τον Ιούνιο του 1960 μεταστάθμευσε στην 111 Π .Μ. η 342 Μ.Α.Η. μοίρα αφήνοντας πίσω στην 114 Π.Μ. μόνο με την 335 Μοίρα.- Κρούσης .
Ένα ακόμη σημαντικό γεγονός για την ιστορία της 114 Πτέρυγας Μάχης σημειώθηκε τον Απρίλιο του έτους 1964 . Την χρονιά αυτή η 335 Μοίρα Κρούσης άρχισε να παραλαμβάνει το πιο σύγχρονο τεχνολογικό απόκτημα της Ε.Β.Α. , τα αεροπλάνα F-104 G Starfighter.

Αφού η 335 Μοίρα παρέλαβε τα καινούργια αεροπλάνα F-104 παρέδωσε όλα τα αεροσκάφη F-84 F της δύναμής της στη 340 Μοίρα Διώξεως /Βομαδισμού 340 (Μ.Δ.Β.) που βρισκόταν στην Σούδα και από εκεί πραγματοποιούσε τις επιχειρήσεις της .

Στις 15 Ιανουαρίου 1965 από την 116 Π.Μ. ήρθε στο αεροδρόμιο της Τανάγρας και η 336 Μοίρα που διέθετε και αυτή αεροπλάνα F-104 G.

Την άνοιξη του έτους 1966 στο αεροδρόμιο της Τανάγρας εγκαταστάθηκε σε μόνιμη βάση ένα κλιμάκιο της Αμερικανικής αεροπορίας , που ήταν υπεύθυνο για τα πυρηνικά όπλα της βάσης , στα πλαίσια της ΝΑΤΟϊκής συνεργασίας .
Μετά από μερικούς μήνες και μάλιστα το έτος 1966 το αεροδρόμιο αξιολογήθηκε με επιτυχία από το ΝΑΤΟ , επανακρινόμενη ως ικανήγια την ανάληψη αποστολών κρούσης .

Η 336 Μ . Κ . μεταστάθμευσε πάλι στην 116 Π.Μ., το Δεκέμβριο του 1966 .

Κατά την διετία 1965 – 1966 η 114 Π.Μ. το αεροδρόμιο Τανάγρας χαρακτηρίστηκε από το Γ.Ε.Α. ως πρότυπος μονάδα , και εκτός της επιλογής της για την εφαρμογή , για πρώτη φορά , του νέου σχεδίου οργάνωσης και λειτουργίας του όπλου που άρχισε να γίνεται στις αρχές του έτους 1967 .

****** Την 21η Απριλίου 1967 η 114 Π.Μ. έγραψε την δικιά της θετική ή αρνητική ιστορία αφού με το πραξικόπημα που έγινε υποστήριξε τον Βασιλιά .

Όμως παρ΄ όλα αυτά η διοίκηση του αεροδρομίου και η διοίκηση των Λ.Ο.Κ. που είχαν στρατοπεδεύσει στην περιοχή Κάπεζα της κοινότητας Τανάγρας με ψυχραιμία και κατόπιν διαπραγματεύσεων , παρέδωσαν το αεροδρόμιο στους στρατιωτικούς χωρίς να γίνει κατάληψη του αεροδρομίου από τους Λοκατζήδες και χωρίς να υπάρξουν θύματα .

Το έτος 1967 – 1968 η 114 Π.Μ. είχε στην δύναμή της μόνο την 335 Μ.Κ..
Το 1969 η Πολεμική Αεροπορία παρέλαβε τα αναχαιτιστικά αεροπλάνα F-102A DELTA DAGGER , τα οποία όπως και ο διθέσιος εκπαιδευτικός τύπος τους ( το TF-102) , είχαν σύντομο βίο στην αεροπορία . Σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα ( 7 ΧΡΟΝΙΑ ) όλα τα αεροπλάνα εντάχθηκαν στην δύναμη της 342 Μοίρας , που επανασυγκροτήθηκε ως 342 Μοίρα Αναχαιτίσεως Παντός Καιρού ( 342 ΜΑΠΚ ) και επιχειρούσε πάλι από την 114 Π.Μ .
Η 342 Μοίρα , ως 342 Μοίρα , ΜΑΗ , είχε μετασταθμεύσει το 1960 στην 111 Π .Μ .και έπειτα από λίγα χρόνια δράσης είχε διαλυθεί .

Την ίδια εποχή ( 1969 ) η 114 Π . Μ . αλλάζει όψη , καθώς αρχίζουν οι εργασίες κατασκευής νέων καταφυγίων αεροσκαφών και συγκροτημάτων κατοικιών για το μόνιμο προσωπικό και τις οικογένειές τους , ενώ παράλληλα ανακαινίζονται όλοι οι εργασιακοί χώροι , καθώς και οι χώροι εξυπηρέτησης του προσωπικού .

Το Μάρτιο του 1975 συγκροτήθηκε η Μοίρα Συντηρήσεως αεροσκαφών .
Στις 4 Αυγούστου 1975 προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο της Τανάγρας τα πρώτα , σύγχρονα για την εποχή εκείνη , γαλλικά αναχαιτιστικά αεροσκάφη MIRAGE F.1C , που εντάχθηκαν στην δύναμη της 342 ΜΠΚ .

Το γεγονός αυτό αποτέλεσε μία πρόκληση για όλη την μονάδα . Μέχρι τότε η Π.Α. ήταν προσανατολισμένη προς τις ΗΠΑ και το Αμερικανικής κατασκευής πτητικό και άλλο υλικό . Αυτό στην πράξη σήμαινε ότι τόσο η εκπαίδευση , όσο και η συντήρηση , ήταν προσαρμοσμένες στα Αμερικανικά πρότυπα . Με την είσοδο των γαλλικών αεροσκαφών MIRAGE F1C στην σκηνή η κατάσταση αυτή έπρεπε να αλλάξει και μάλιστα άλλαξε σε χρόνο ρεκόρ. Η μετά τα δραματικά γεγονότα της Κύπρου το έτος ( 1974) εποχή απαιτούσε εγρήγορση και την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη επιχειρησιακή αξιοποίηση του νέου οπλικού συστήματος , του οποίου οι δυνατότητες ήταν άγνωστες στην αντίπαλη Τουρκική Αεροπορία . Το γεγονός αυτό με την σειρά του απαιτούσε πολλή και σκληρή εργασία από όλους , ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό . Τα αποτελέσματα όμως ήλθαν γρήγορα και ήταν εντυπωσιακά.

Το έτος 1976 συγκροτήθηκε το 366 Σμήνος Εφηρμοσμένης Εκπαιδεύσεως(366 ΣΕΕ) εφοδιασμένο με αεροσκάφη Τ- 33 Α , τις θρυλικές δασκάλες , και η 404 Μοίρα Προστασίας Αεροδρομίων (404 ΜΠΑ ), η οποία στην συνέχεια μετονομάστηκε σε 414 Μοίρα Άμυνας – φρούρησης ( 414 ΜΑΦ) .

Το 1977 εντάχθηκε στην δύναμή της 114 Π .Μ. και η νέο συγκροτηθείσα δεύτερη Μοίρα αεροσκαφών MIRAGE F1 C , 334 ΜΠΚ , ενώ την ίδια εποχή η 335 Μοίρα μεταστάθμευσε από την 114 Πτέρυγα Μάχης στην 116 Π.Μ. , στον Άραξο , από όπου εξακολουθεί να επιχειρεί μέχρι σήμερα . Την ίδια χρονιά τα αεροσκάφη F/TF-102 A αποσύρθηκαν οριστικά από την δύναμη της 342 ΜΠΚ και την ενεργό δράση και πέταξαν για τελευταία φορά στην αεροπορική βάση της Ελευσίνας , όπου ευρίσκονται τα περισσότερα μέχρι σήμερα , σε κάποιο σημείο του τροχοδρόμου .

Η 114 Π.Μ. μέχρι τις αρχές του έτους 1988 λειτουργούσε με τις δύο επιχειρησιακές Μοίρες των αναχαιτιστικών αεροσκαφών MIRAGE F1 C ( 342 Μ . Π . Κ.. , και η 334 Μ.Π.Κ. ) καθώς επίσης και ένα σμήνος εκπαιδευτικών αεροσκαφών
Τ- 33 Α (366 ΣΕΕ ) .

Στις 27 Αυγούστου 1988 άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της 114 Π.Μ. , με την προσγείωση των τεσσάρων πρώτων μαχητικών αεροσκαφών τρίτης γενιάς MIRAGE 2000 EG/BG. Τα αεροσκάφη αυτά εντάχθηκαν στην δύναμη της νεοσυγκροτηθείσας Μοίρας της Π.Α. , ΤΗΣ 331 Μ.Π.Κ. ΘΗΣΕΑΣ.
Ένα χρόνο αργότερα , το έτος 1989 , η μία από τις δύο Μοίρες , των αεροσκαφών MIRAGE F.1 CG , η 334 Μ.Π.Κ. , μεταστάθμευσε στην 126 Σμηναρχία Μάχης , που εδρεύει στο αεροδρόμιο Ηρακλείου Κρήτης .

Την ίδια χρονιά ( 1989) , άρχισε στις εγκαταστάσεις της 114 Π.Μ. η συγκρότηση της δεύτερης Μοίρας που θα ανεφοδιαζόταν με τα MIRAGE 2000 EG/BG , της 332 Μ.Π.Κ. ΓΕΡΑΚΙ .

Κατά την διάρκεια της ειρηνικής περιόδου η αποστολή της 114 Π.Μ. συνίσταται στην διατήρηση , σε υψηλό βαθμό , της αποτελεσματικότητας και της ετοιμότητας του προσωπικού , καθώς και των πτητικών και των επιγείων μέσων που έχει στην διάθεσή της η μονάδα .

Αυτό επιτυγχάνεται με την συνεχή εκπαίδευση όλου του προσωπικού και την άριστη συντήρηση των διατεθειμένων μέσων και των συστημάτων . Η μονάδα πραγματοποιεί το μεγαλύτερο ποσοστό των αναχαιτίσεων των τουρκικών αεροσκαφών ( και όχι μόνο ) , που παραβιάζουν συστηματικά κατά την τελευταία τριαντακονταετία τον Ελληνικό Εθνικό εναέριο χώρο , των 10 ναυτικών μιλίων , αλλά και το FIR Αθηνών .
Σε περίπτωση πολέμου , η αποστολή της 114 Π.Μ. θα είναι η μεταστάθμευση των αεροσκαφών και η ανάληψη και η επιτυχής διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων , σύμφωνα με τα ισχύοντα σχέδια του Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας .
Η δομή και η οργάνωση της 114 Π.Μ. είναι η συνήθης όπως και οι άλλες πτέρυγες της πολεμικής μας αεροπορίας .
Σήμερα η πτέρυγα της Τανάγρας διαθέτει δύο πολεμικές μοίρες μαχητικών αεροσκαφών την 331 Μοίρα Παντός Καιρού, που το έμβλημά της είναι ο Θησέας και την 332 Μοίρα Παντός Καιρού , που το έμβλημά της είναι το Γεράκι .

Τον Νοέμβριο του έτους 2005 εγκαταστάθηκε στην μονάδα η 26η Μοίρα κατευθυνομένων βλημάτων όπου λειτουργεί μέχρι σήμερα ευρισκομένη σε πλήρη ετοιμότητα για ανάληψη επιχειρήσεων .

Στις 28 Φεβρουαρίου 2003 παρελήφθη το σύστημα PATRIOT , ένα πλέον σύγχρονο αυτοκινούμενο και υψηλής τεχνολογίας όπλο , για αντιαεροπορική και αντιβαλλιστική προστασία εναντίων κάθε είδους .


Στις 3 Μαϊου 2007 προσγειώθηκαν στην μονάδα τα πρώτα αεροσκάφη MIRAGE 2000 – 5 και εντάχθηκαν στην 331 Μοίρα , στα πλαίσια της αναβάθμισης των ήδη υπαρχόντων αεροσκαφών .

Επίσης στην δύναμη της πτέρυγας υπάγονται ακόμα το ΣΜΕΤ,( Σμήνος -Μετεκπαιδεύσεων ) , η Μοίρα Συντηρήσεως Βάσεως ( Μ.Σ.Β..), η 414 ΜΑΦ , (Μοίρα - Άμυνας - Φρούρησης , η Μ .Ε.Υ ( Μοίρα Επιχειρησιακής Υποστήριξης ), η Μ ΕΦ ( Μοίρα Εφοδιασμού ), η ΜΕΕΠ , Μοίρα Επιτελείου Εξυπηρέτησης Προσωπικού , η (Μοίρα Μεταφορών ) Μ.Μ. το Οικονομικό ,
η Μ.Σ.Ε , (Μοίρα - Συντήρησης - Εγκαταστάσεων ) .







Ο πρώτος διοικητής της 114 Π.Μ. υπήρξε ο Σμήναρχος (Ι) Π . Παππάς , ο οποίος διοίκησε την μονάδα από τον Σεπτέμβριο του 1956 έως τον Δεκέμβριο του έτους 1958 . Ο σημερινός διοικητής είναι ο Ταξίαρχος (Ι) Ευάγ . Κώνστας .

Από το έτος 1930 μέχρι και σήμερα, οι κάτοικοι του χωριού μας ΤΑΝΑΓΡΑ ΘΗΒΩΝ αισθάνονται υπερηφάνεια γιατί γειτονεύουν με μία από τις καλλίτερες μαχητικές μονάδες της αεροπορίας μας , και με τον τρόπο τους συμμετέχουν στις ΧΑΡΕΣ στις ΛΥΠΕΣ και στις δραστηριότητες της μονάδος .

ΔΙΟΙΚΗΤΑΙ ΠΟΥ ΠΕΡΑΣΑΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΑΝ ΤΗΝ 114 ΠΤΕΡΥΓΑ ΜΑΧΗΣ .

  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Π . ΠΑΠΠΑΣ – ΣΕΠ. 1956 / ΔΕΚ. 1958 .
  • ΣΜ /ΧΟΣ ( Ι ) Δ. ΚΩΣΤΑΚΟΣ – ΔΕΚ. 1958 / ΑΥΓ. 1961.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι )Α . ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ–ΑΥΓ. 1961/ΔΕΚ .1963 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε . ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ – ΔΕΚ. 1963 / ΑΥΓ.1965 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ – ΑΥΓ. 1965/ ΦΕΒ. 1967 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Γ. ΔΑΡΜΑΡΟΣ – ΦΕΒ. 1967 / ΙΟΥΝ. 1967 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Λ . ΠΡΩΤΟΠΑΠΠΑΣ – ΙΟΥΝ. 1967- ΔΕΚ. 1967 .
  • ΑΝΤ/ΧΟΣ ( Ι ) Δ. ΧΑΡΛΑΥΤΗΣ – ΔΕΚ . 1967 / ΑΥΓ. 1969 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Μ . ΤΣΑΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ – ΑΥΓ . 1969 / ΙΟΥΛ. 1970 .
  • ΣΜ /ΧΟΣ ( Ι ) Π . ΣΚΟΥΡΑΣ - ΣΡΑΒΟΡΑΒΔΗΣ - ΑΥΓ. 1970 / ΣΕΠ .1972 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι) Β. ΧΡΥΣΑΦΟΠΟΥΛΟΣ – ΣΕΠ. 1972 / ΙΟΥΛ. 1974 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ι . ΔΗΜΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ – ΙΟΥΛ. 1974 / ΙΟΥΛ. 1976 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) ΚΑΝΕΛΟΣ – ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ – ΙΟΥΛ. 1976 / ΙΟΥΛ. 1977 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ι. ΔΗΜΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ – ΙΟΥΛ. 1977 / ΝΟΕΜ. 1977.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε . ΚΑΜΠΙΩΤΗΣ – ΝΟΕΜ. 1977 / ΔΕΚ. 1979 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε. ΠΛΕΥΡΑΚΗΣ – ΔΕΚ. 1979 / ΙΟΥΝ. 1981.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ι. ΜΠΕΚΑΣ – ΙΟΥΝ. 1981 / ΙΟΥΝ. 1982.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Α. ΚΟΖΑΝΙΤΗΣ – ΙΟΥΝ. 1982 / ΙΟΥΛ. 1984.
  • ΣΜ/ΧΟΣ( Ι ) Κ. ΧΙΟΥ – ΙΟΥΛ. 1984 / ΟΚΤ. 1985.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Κ. ΤΟΥΤΖΙΑΡΙΔΗΣ – ΟΚΤ. 1985 / ΣΕΠ. 1987 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Μ. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ – ΣΕΠ.1987 / ΜΑΪΟΣ 1989 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Δ . ΛΥΤΖΕΡΑΚΟΣ – ΜΑΙΟΣ 1989 / ΜΑΙΟΣ 1990 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε. ΣΚΛΗΡΗΣ – ΙΟΥΝ. 1990 / ΣΕΠ. 1991 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Θ. ΜΟΣΧΟΣ – ΣΕΠ. 1991 / ΙΟΥΛ. 1992.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Π. ΜΗΤΣΑΙΝΑΣ – ΑΥΓ 1992 / ΙΑΝ. 1994 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Β. ΚΕΡΤΣΟΣ – ΙΑΝ. 1994 / ΙΟΥΛ. 1995 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Π. ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ – ΙΟΥΛ. 1995 / ΑΥΓ. 1997.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ι. ΔΟΥΛΓΚΕΡΗΣ – ΑΥΓ. 1997 / ΙΟΥΝ .1999.
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε. ΒΕΡΟΝΙΚΙΑΤΗΣ . ΙΟΥΝ. 1999 / ΜΑΡΤ. 2001 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ι. ΒΑΡΒΑΤΟΣ . ΜΑΡΤ . 2001 / ΙΟΥΛ. 2003 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ι . ΠΑΤΣΑΝΤΑΡΑΣ ΙΟΥΛ. 2003 / ΣΕΠΤ. 2005 .
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Β. ΒΕΛΕΝΤΖΑΣ . ΣΕΠΤ. 2005 / ΙΟΥΛ. 2007 .
  • ΤΑΞ/ΧΟΣ ( Ι ) . Κ. ΤΖΑΒΕΛΑΣ ΙΟΥΛ. 2007 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2009
  • ΣΜ/ΧΟΣ ( Ι ) Ε. ΚΩΝΣΤΑΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2009 / ..... .

Η μονάδα στα χρόνια θητείας του πτητικού έργου που είχε από την ίδρυσή της μέχρι και σήμερα είχε και τις ανάλογες απώλειες , αεροσκαφών και αεροπόρων που έπεσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης αποστολής .

Τα ονόματα των πεσόντων αεροπόρων που έπεσαν στο βωμό του καθήκοντος είναι τα εξής .

  • ΑΝΘΣΓΟΣ ( ΙΓΥ ) ΜΠΕΣΥΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 25 – 6 – 1957
  • ΑΝΘΣΓΟΣ ( ΙΓΥ ) ΦΙΛΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ 3 – 10 – 1957
  • ΑΝΘΓΟΣ (ΙΓΥ) ΡΕΠΠΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 9 - 4 –1958
  • ΑΝΘΓΟΣ ( ΙΓΥ) ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 9 – 4 –1958
  • ΑΝΘΓΟΣ ( ΙΓΥ) ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ 29 –10 1958
  • ΑΝΘΓΟΣ (ΙΓΥ) ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 15 – 5 – 1959
  • ΑΝΘΓΟΣ (ΙΓΥ) ΠΑΠΑΪΩΑΝΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ 2 - 11 – 1959
  • ΑΝΘΓΟΣ (ΙΓΥ) ΔΡΙΣΤΙΛΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ 2 – 11 – 1959
  • ΑΝΘΓΟΣ (ΙΓΥ) ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 26 - 4 – 1960
  • ΑΝΘΓΟΣ (ΙΓΥ) ΔΕΜΑΓΚΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 26 – 1 – 1962
  • ΑΝΘΓΟΣ ( ΙΓΥ) ΝΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 26 – 1 – 1962
  • ΕΠΓΟΣ ( ΙΓΥ_ ΜΑΡΙΝΟΣ ΠΕΤΡΟΣ 8 - 5 – 1964
  • ΥΠΣΓΟΣ ( ΙΓΥ) ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ 19 – 6 – 1965
  • ΑΣΜΧΟΣ (ΙΓΥ) ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ 15 - 7 - 1965
  • ΥΠΣΓΟΣ (ΙΓΥ) ΚΩΝΣΤΟΛΑΜΠΡΟΣ -ΓΕΩΡΓΙΟΣ 18 – 1 – 1968
  • ΥΠΣΓΟΣ ( Ι) ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ - ΘΕΟΦΑΝΗΣ 3 – 7 – 1972
  • ΑΝΘΓΟΣ ( Ι) ΚΙΖΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 28 - 4 - 1977
  • ΑΝΘΓΟΣ (Ι ) ΠΑΝΤΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ 5 – 7 – 1977
  • ΥΠΣΓΟΣ ( Ι) ΔΕΡΜΟΥΣΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 29 – 9 – 1978
  • ΥΠΣΓΟΣ (Ι) ΜΠΙΣΜΠΙΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΛΙΤΙΑΔΗΣ 6 – 6- 1980
  • ΣΓΟΣ ( Ι) ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 18 – 11 – 1981
  • ΣΓΟΣ ( Ι) ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ 26 – 4 – 1983
  • ΑΝΘΓΟΣ ( Ι) ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 10 - 2 - 1988
  • ΥΠΣΓΟΣ ( Ι) ΣΙΑΛΜΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 18 - 6 – 1992
  • ΥΠΣΓΟΣ ( Ι) ΠΑΝΑΓΥΦΤΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ 6 –11 – 1994
  • ΥΠΣΓΟΣ (Ι ) ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ 28 – 7 – 1997
  • ΥΠΓΟΣ ( Ι) ΣΤΡΑΤΑΚΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 30 – 9 – 1997
  • ΥΠΣΓΟΣ (Ι ) ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 4 – 11 – 1998
  • ΑΣΜΙΑΣ ΤΜΠ ΔΟΞΑΚΗΣ ΜΑΡΙΟΣ 3- 3 - 1999
  • ΣΜΙΑΣ ΤΑΦ ΒΑΤΟΥΓΙΟΣ ΑΓΓΕΛΗΣ 5- 5- 2004
  • ΣΓΟΣ (Ι) ΓΚΕΛΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ 14 – 4 - 2006
  • ΑΝΘ/ΓΟΣ ( ΤΥΜ ) ΦΙΛΙΠΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 25 – 8 - 2007

Αξίζει να το αναφέρουμε ότι ο πρώτος αεροπόρος που έπεσε στην επιταγή του καθήκοντος ήταν ο ΑΝΘΓΟΣ – ( ΙΓΥ) ΜΠΕΣΥΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ο οποίος έπεσε στα ακριανά σπίτια του χωριού μας Τανάγρα .

Προτίμησε να καεί μέσα στο αεροπλάνο για να σώσει το χωριό .

Σήμερα στο χώρο αυτό υπάρχει ένα εικονοστάσι και ένα άγαλμα προς τιμήν των πεσόντων αεροπόρων .








ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΣΤΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟ ΑΤΥΧΗΜΑ 5 – 2 – 91

  • ΥΠ/ΓΟΣ ( Ε/Α) ΧΡΥΣΑΦΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
  • ΑΝΘ/ΓΟΣ (Ε/Α) ΠΑΠΠΑΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ
  • ΑΝΘ/ΣΤΗΣ (ΥΑΔ) ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΒΑΣ
  • ΑΣΜΙΑΣ (ΤΕΑ) ΦΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝ
  • ΕΣΜΙΑΣ (ΥΑΔ) ΒΑΣΙΛΑΤΟΣ ΠΑΝ
  • ΕΣΜΙΑΣ (ΤΜΠ) ΚΟΡΑΚΗΣ ΧΡΗΣ
  • ΕΣΜΙΑΣ (ΤΕΑ) ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚ
  • ΣΜΙΑΣ (ΥΑΔ) ΚΑΝΑΡΗΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Κ
  • ΣΜΙΑΣ (ΑΜΑΔ) ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΡΙΣΤ
  • ΣΜΙΑΣ (ΑΜΑΔ) ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΗΣ ΑΛ
  • ΚΛ. ΣΜΙΑΣ (ΑΜΑΔ) ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΟΘΩΝΑΣ
  • ΣΜΙΑΣ (ΑΜΑΔ) ΠΟΥΛΑΚΟΣ ΙΩΑΝ
  • ΣΜΙΑΣ (ΑΜΑΔ) ΛΕΝΤΑΣ ΗΛΙΑΣ
  • ΣΜΤΗΣ (ΠΥΡΟΒ) ΛΕΚΚΑΣ ΑΝΑΣΤ
  • ΣΜΤΗΣ (ΠΥΡΟΒ) ΓΕΡΟΔΗΜΟΣ ΓΕΩΡΓ
  • ΣΜΤΗΣ (ΠΥΡΟΒ) ΒΕΡΓΙΔΗΣ ΕΥΑΓ
  • ΣΜΤΗΣ (ΠΥΡΟΒ) ΔΕΣΠΟΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΝ
  • ΣΜΤΗΣ (ΠΥΡΟΒ) ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΙΩΑΝ
  • ΣΜΤΗΣ (ΠΥΡΟΒ) ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΥΜΕΩΝ
------------------------------------------------------------------------------------------------
Στους πεσόντες αεροπόρους αλλά και στους πεσόντες στο αεροπορικό ατύχημα της 5-2-91 που θυσιάστηκαν στην επιταγή του καθήκοντος και της προόδου της πολεμικής αεροπορίας , πιστοί στα ιδανικά της πατρίδος , και της ελευθερίας , ΑΙΩΝΙΑ ΤΟΥΣ Η ΜΝΗΜΗ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  1. Στοιχεία από το αρχείο του Πολιτιστικού Συλλόγου Τανάγρας ΠΟΙΜΑΝΔΡΟΣ
  2. Από το ιστορικό βιβλίο του αεροδρομίου Τανάγρας που εκδόθηκε τον Ιούνιο του έτους 1995 επί διοικήσεως ΣΜ/ΧΟΥ Β . Κ ΕΡΤΣΟΥ .
  3. Από το λεύκωμα των πεσόντων αεροπόρων
  4. Από το περιοδικό ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΚΌ
  5. Στοιχεία από την Ιστορία της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας .
  6. Πληροφορίες από κατοίκους της Τανάγρας για τα διάφορα συμβάντα στην περίοδο της Γερμανικής κατοχής που έχουν σχέση με το αεροδρόμιο Τανάγρας .

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝΔΡΙΧΟΥΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟ ΤΑΝΑΓΡΑΣ – ΘΗΒΩΝ .
Μ. Υ 114 ΠΤΕΡΥΓΑΣ ΜΑΧΗΣ ( 21 – 10 – 1976 / 10 – 5 – 2010 ) .


-------------------------------------------------------------------------------------------------

ΟΙ ΑΕΤΟΙ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΑ .

Αεροδρόμιο L.G* Σίντυ Μπαράνι 23 Ιουλίου 1943 .
Η μεγαλύτερη μέρα της αεροπορίας στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής .
Είναι η ώρα που δόθηκε η διαταγή στα ελληνικά φτερά να πετάξουν για πρώτη φορά πάνω από την σκλαβωμένη Πατρίδα και ελεύθερα να σφυροκοπήσουν , να κάψουν , να εξαφανίσουν όπου συναντήσουν τον κατακτητή .

Στόχος … Η Κρήτη .

Εκείνες τις μέρες οι πληροφορίες που έφταναν από την Ελλάδα μιλούσαν για εκτελέσεις , δολοφονίες , αρπαγές , διώξεις , πυρπολήσεις χωριών .
Στέναζε η Αθήνα , υπέφερε η Θεσσαλονίκη , σταυρωνόταν ο Μοριάς , η Κρήτη είχε γίνει ολοκαύτωμα . Απροσκύνητα όμως τα βουνά , οι χαράδρες , τα δάση και οι δρυμοί οι θάλασσες και τα ακρογιάλια . Το ντουφέκι του αντάρτη βροντούσε και έστελνε από τον Όλυμπο το πανάρχαιο μήνυμα του κεραυνού , έδιωχνε το τρέμισμα του φόβου από τις καρδιές , γιόμιζε την ψυχή υπερηφάνεια , ξανάστελνε το χαμένο θάρρος και φώτιζε με φωτιές εκρήξεων την ελπίδα .
Έσφιγγαν τις γροθιές τους μέσα στις σκηνές οι αετοί της Ερήμου και γιόμιζαν μίσος για τον κατακτητή .
Κάθε τόσο γίνονταν επίσημα διαβήματα στη Βρετανική διοίκηση να τους δώσει την άδεια να πετάξουν , να χτυπήσουν τον εχτρό . Όλες όμως οι απαντήσεις είναι αρνητικές . Οι μέρες περνούν με διάφορες αποστολές στην Μεσόγειο με περιπολίες με συνοδείες και επιθετικές περιπολίες πάνω από την έρημο .
Οι νύχτες είναι εφιαλτικές , κατασκότεινες παγωμένες . Το σκοτάδι είναι απόλυτο , ζωντανό , σε τυλίγει , σε σκεπάζει , εισχωρεί από το μάτι ως μέσα στο μυαλό . Όλα μαύρα , αόρατα , υγρά , και ο άνθρωπος χάνει την υπόστασή του , βλέπει να εξαφανίζεται το κορμί του μέσα στο σκοτάδι χάνει τα μέλη του , δεν βλέπει την παλάμη που του ψάχνει τα μάτια . Άκουει στην απόλυτη ησυχία την ανάσα του και νομίζει ότι είναι ο ανασασμός κάποιου άλλου πλάσματος και όχι η δική του .
Η διαταγή ορίζει ότι η συσκότιση πρέπει να είναι εδώ και κάμποσο καιρό απόλυτη . Όχι για τον κίνδυνο αεροπορικής επιδρομής . Από τότε , που βρέθηκε σφαγμένο με κομμένους λαιμούς και ολόισιες μαχαιριές στην καρδιά το Αυστραλέζικο σμήνος από κομάντος του εχτρού που βγήκανε μέσα από την θάλασσα σε ώρα απρόσμενη , σουρθήκανε αόρατοι , ανάκουστοι μέχρι τον καταυλισμό των αεροπόρων . Μια μικρή ομάδα έσφαξε τους σκοπούς έφτασε στις γεννήτριες του ηλεκτρικού και τα φώτα σβήσανε .
Την ίδια στιγμή οι άλλοι πέσανε μέσα στις σκηνές με τα μαχαίρια και τους μακελέψανε στα μουγκά . Το εγχείρημα ήταν γρήγορο ούτε πέντε λεπτά κράτησε . Σαν το άνεμο γυρίσανε τρέχοντας στις λαστιχένιες βάρκες που τους περιμένανε . Όταν μπήκανε όλοι , πυροδοτήσανε δυναμίτες στις γεννήτριες και στα βαρέλια με την βενζίνα και σηκώσανε την κόλαση μέσα από την γη , και την στείλανε μέχρι τον ουρανό και εκείνοι πήραν στα χέρια τα κουπιά και τους κατάπιε η Αχερουσία .
Κοκκίνισε ο ουρανός από τις φλόγες . Μα όσοι τρέξανε από τις κοντινές βάσεις να δώσουν χέρι , βρήκανε τους άντρες του σμήνους πετσοκομμένους πάνω στα ράντζα , μέσα στα ορύγματα , τους σκοπούς διπλωμένους , άψυχους με την κάθετη λαβωματιά της λεπίδας που ξεκινά από τον αριστερό ώμο , πίσω από το ριζάφτι , χώνεται μετά στο στήθος και κόβει την καρδιά στα δύο .
Σκοτάδι , λοιπόν την νύχτα μη και δούνε οι κομάντος τον γνώριμο από φωτογραφίες καταυλισμό που τον διδάχτηκαν ώρες και ώρες και τον περπατούν όπως τις κάμερες των σπιτιών τους . Σβηστές οι γεννήτριες . Άγρυπνες οι διπλοσκοπιές , αμίλητες . Και όσο ακουγόταν βήμα κανένας δεν έπρεπε να ανοίξει το στόμα του μήπως και η φωνή του γινόταν αιτία να τον εντοπίσει ο εχτρός . Ξαγρυπνούσανε λοιπόν με το σκοτάδι πού έπεφτε ολόισια από τον βαθύ ουρανό , που ανέβαινε μαζί με την παγωνιά από την άμμο .
Και εκείνη η θανατερή σιωπή που έκλεινε τις πύλες του κόσμου και σε άφηνε γυμνό ξέσκεπο , ξεπαγιασμένο , ανίσχυρο σε σκοτάδι που ξεκινούσε μέσα από τα μάτια του , σε απομόνωνε από τα μέλη του κορμιού σου . Και Το κορμί που πάγωνε από το κρύο γινόταν ολόκληρο, πες , ακοή .
Έψαχνε τους ήχους για να συλλάβει αυτόν που στέλνει η άμμος όταν τρίζει κάτω από ευκίνητο προσεχτικό λαστιχένιο πέλμα .
Τα μάτια τεντωμένα , η αναπνοή σιγανή μην και ακουστεί . Στην φούχτα το κρύο περίστροφο στραμμένο μπροστά κάτω από την χλαίνη σκεπασμένο με την κουβέρτα που κρατούσε από έξω την ατσάλινη υγρασία .
Και έξαφνα η βάση αναστατώθηκε . Ναι, δόθηκε η διαταγή τα αεροπλάνα μας να πετάξουν στην Κρήτη .
Πολεμόχαρη όψη πήρε μονομιάς το αεροδρόμιο της Ερήμου .
Σε ένταση τα νεύρα , σε συναγερμό οι ψυχές . Οι χειριστές των αεροπλάνων δείχνουν ότι ετοιμάζονται να κινήσουν για γλεντοκόπι και όχι για πόλεμο . Αστειεύονται μεταξύ τους , κάνουν θόρυβο , πειράζονται , δείχνουν χαρούμενοι . Όχι πια πτήσεις σε τοπικές αερομαχίες , σε βομβαρδισμούς μονάδων , σε κουραστικές συνοδείες πολεμικών πλοίων , σε περιπολίες πάνω από την Μεσόγειο .
Στο Σίντυ Μπαράνι συγκεντρώνονται μέσα σε μια νύχτα οι πιλότοι και από τα άλλα πολεμικά αεροδρόμια . Φτάνουν με αυτοκίνητα και αεροπλάνα από το Τομπρούκ , τη Μάρσα Ματρούχ , από το Γκαμπούτ .
Την μεγάλη επιδρομή θα την οδηγήσει το 219 σμήνος με επικεφαλής τον Άγγλο σμήναρχο Μάξ Έιτκεν , γιο του Λόρδου Μπήβεμπουργκ .
Όλοι οι σχηματισμοί χωριστήκανε σε δύο πτέρυγες , που αποτελούνται από δύο Ελληνικές Μοίρες με 22 Χαρικαίην η κάθε μία , από τρεις Αγγλικές και μία Αυστραλέζικη με βομβαρδιστικά Μπόλτιμορ .
Σύνολο 183 αεροπλάνα .
Από το προηγούμενο βράδυ ο Έλληνας διοικητής συγκέντρωσε τους αεροπόρους . Με φωνή που έτρεμε τους είπε .
Αύριο πρωί ξεκινάμε για την πρώτη μας αποστολή στην Πατρίδα.
Δεν πρόφτασε να τελειώσει τη φράση του που την σκέπασαν βροντερές ζητωκραυγές .
Ο διοικητής περίμενε να κατακάτσει ο ενθουσιασμός .
-Για ένα λυπάμαι , πρόσθεσε . Όπως καταλαβαίνετε δεν είναι δυνατόν να πετάξετε όλοι .
Νεκρική σιγή σκέπασε τα λόγια του .
- Για αυτό σας συγκέντρωσα όλους , συνέχισε . Επειδή δεν μπορώ να ορίσω εγώ τα πληρώματα θα βάλουμε κλήρο για να μην διατυπωθούν παράπονα .
- Η τύχη θα αποφασίσει ποιοι θα πετάξουν .
- Η κλήρωση έγινε μέσα σε απόλυτη σιωπή .
- Εκείνοι που άκουγαν τα ονόματά τους βγαίνανε από το διοικητήριο ξεχύνονταν σαν τρελοί , πηδούσαν , χόρευαν , πυροβολούσαν με τα πιστόλια τους στον αέρα , ξεφώνιζαν σμίγανε με τους άλλους , αγκαλιαζόντουσαν και φιλιόντουσαν κάτω από τα φλεγματικά βλέμματα των Άγγλων συναδέλφων τους . Η έκπληξή τους ήταν τέτοια , ώστε για μια στιγμή νομίσανε ότι είχε τελειώσει ο πόλεμος .
- Ρωτήσανε λοιπόν τους δικούς μας . Τελείωσε ο πόλεμος :
- Όχι ,τους απάντησαν γελώντας .Τώρα αρχίζει … .
- Όσοι δεν ευνοήθηκαν από την τύχη , αποτραβήχτηκαν άφωνοι , με βαριά καρδιά στις σκηνές τους . Μερικοί έκλαψαν με λυγμούς , σαν μικρά παιδιά .
- Ύστερα ο διοικητής συγκέντρωσε τους τυχερούς και στον θάλαμο επιχειρήσεων που ήταν μια σκηνή , τους έδωσε τις τελευταίες οδηγίες .
- Να έχετε το νου σας , τους είπε . Να τηρείτε τους κανονισμούς ασφαλείας . Μην αφήνετε να σας παρασύρει ο ενθουσιασμός και αρχίσετε τις τρέλες και σκοτωθείτε άδικα . Τίποτα άλλο . Πηγαίνετε κοιμηθείτε γιατί θα ξυπνήσετε πρωί .
- Λίγοι όμως κοιμήθηκαν συνέχεια εκείνη την αξέχαστη νύχτα της μεγάλης αναμονής .
Ξαγρύπνησαν μέσα στις σκηνές τους οι Έλληνες αεροπόροι απορροφημένοι σε ρέμβη , σε στοχασμούς για την Ελλάδα , για τους δικούς τους , για το τι θα αντίκριζαν την επόμενη ημέρα .
Το πρωί με το πρώτο φως , όλα ήταν έτοιμα . Στα << Χαρικαίην >> , τα αεροσκάφη δίωξης που δεν είχαν μεγάλη ακτίνα ενεργείας ώστε να καλύψουν το πήγαινε – έλα στην Κρήτη , οι μηχανικοί τοποθέτησαν πρόσθετες δεξαμενές με καύσιμα , που λέγονται απορριπτόμενες .
Κρέμονται με μηχανική ανάρτηση και όταν αδειάσουν , ο χειριστής με την κίνηση ενός εμβόλου τις απορρίπτει .
Λίγο πριν από την απογείωση και ενώ το αεροδρόμιο της 336 Μοίρας έτρεμε από την δόνηση 183 αεροπλάνων , στο γραφείο επιχειρήσεων οι χειριστές έπαιρναν τις τελευταίες οδηγίες .
Πρώτο . Ύψος πτήσης ένα μέτρο πάνω από την θάλασσα για να βρίσκονται συνεχώς στον Κώνο αφανείας των γερμανικών ραντάρ που ανίχνευαν την Μεσόγειο .
Η πτήση όμως σε τόσο χαμηλό ύψος είναι δύσκολη , επικίνδυνη , αληθινή δοκιμασία , για τους πιλότους μας .
Αλλά μόνον έτσι θα πετύχαινε ο αιφνιδιασμός και οι Γερμανοί που βρίσκονταν κατάσπαρτοι στην Κρήτη δεν θα προλάβαιναν να συνέλθουν .
Καθόμουν πάνω σε πυρακτωμένα καρφιά , έλεγε αργότερα , ένας χειριστής . Η έκταση της θάλασσας με ζάλιζε . Η επιφάνεια της που νόμιζα στιγμές – στιγμές ότι ήταν ο ορίζοντας , με νάρκωνε .
Όλη την ώρα είχα τον νου μου μήπως καρφωθώ σε αυτή την επιφάνεια που ξεγελούσε την όραση .
Δεύτερο . Απαγορεύεται αυστηρώς η συνομιλία με τα ραδιοτηλέφωνα . Σε περίπτωση που κάποιος πέσει στην θάλασσα δεν θα μιλήσει . Τα γερμανικά ραδιογωνιόμετρα ανιχνεύουν αδιάκοπα . Αν ακουστεί φωνή θα δώσουν συναγερμό στα Μέσσερμιτ 109 και η αποστολή θα εκτεθεί σε θανάσιμο κίνδυνο .
Ύστερα τους μίλησε κοφτά με λόγια σταράτα ο αρχηγός της αποστολής , ο γιός του Λόρδου Μπήβεμπουργκ που ήταν και στενός φίλος του Τσώρτσιλ . Τους πληροφόρησε ότι η επιδρομή , είχε τον χαρακτήρα της εκδίκησης .
Και ότι ήταν αντιπερισπασμός σε επιθετική ενέργεια Βρετανών κομάντος που είχαν καταλάβει και βρίσκονται ακόμα στην Κώ .
Μετά , όλοι τρέξανε στα αεροπλάνα τους .
Ένα – ένα τα βομβαρδιστικά , τα καταδιωκτικά τροχοδρομούσανε , δίνανε φούλ στις στροφές του κινητήρα , ξεκολλούσανε μαλακά από το έδαφος και χάνονταν στο ορίζοντα .
Τότε όμως , στην απογείωση , από Έλληνα ο πρώτος ηρωικός ηρωισμός για τον οποίο από το ίδιο κιόλας βράδυ άρχισαν να μιλούν τα ραδιόφωνα του B. B.C , των Ελευθέρων Γάλλων και της Αμερικής .
Εκεί , επάνω από τον διάδρομο απογείωσης και προτού ακόμα πάρει ύψος το αεροπλάνο του Ανθυποσμηναγού Αθανασάκη , η μία από τις δύο βοηθητικές δεξαμενές της βενζίνας που βρίσκονταν κάτω από τα φτερά ξεκόλλησε και έφυγε , από βλάβη του μηχανισμού ανάρτησης .
Το αεροπλάνο ήταν προκαταδικασμένο να μην γυρίσει στην βάση του . Θα έμενε στην μέση της διαδρομής και θα έπεφτε επειδή θα έμεινε χωρίς καύσιμα .
Μόλις η μακρόστενη δεξαμενή που έχει το σχήμα τορπίλας αποσπάστηκε , ο πύργος ελέγχου ειδοποίησε αμέσως τον Αθανασάκη και τον διέταξε να γυρίσει πίσω και να προσγειωθεί .
Σου έφυγε η πρόσθετη δεξαμενή είπε ο αξιωματικός από τον πύργο ελέγχου .
Αλλά ο Αθανασάκης είχε πάρει την απόφασή του .
- Το γνωρίζω απαντά και κλείνει τον ασύρματο .
Όταν σχηματίστηκαν ψηλά τα σμήνη , οι διπλανοί του , ανήσυχοι , του δείχνουν με το δάχτυλο , ότι του έφυγε η δεξαμενή , αυτή που θα κάλυπτε τον γυρισμό του . Ατάραχος γελώντας ο πιλότος κουνά το κεφάλι , ύψωσε τον δεξιό αντίχειρα και συνεχίζει την πτήση .
Η στάση του , η γελαστή περιφρόνησή του προς τον θάνατο που ήδη βρίσκεται στο αεροπλάνο του ηλεκτρίζει τους σχηματισμούς που πετούν σαν βολίδες ένα μέτρο , ξυστά πες , πάνω από την θάλασσα . Και όταν σε λίγο οι Έλληνες αντικρίζουν την Κρήτη με δάκρυα στα μάτια και ο αρχηγός δίνει το σήμα << επίθεση >> , εφορμούν σαν κεραυνοί . Πρώτη ρίχνεται στην μάχη η Ελληνική σμηναρχία .
Οι Γερμανοϊταλοί αιφνιδιάζονται . Σαν τυφώνας περνούν οι δικοί μας πάνω από την Ιεράπετρα . Γίνονται χαμηλές διελεύσεις , ανατινάζονται αυτοκίνητα , χτυπιούνται εγκαταστάσεις του εχθρού , γαζώνονται και πυρπολούνται καταυλισμοί , τινάζονται στον αέρα αποθήκες βενζίνης και πυρομαχικών .
Οι Γερμανοί συνέρχονται , τρέχουν στις θέσεις τους και απαντούν με αντιαεροπορικά . Μέσα σε ελάχιστα λεπτά της ώρας δημιουργείται χαλασμός . Οι καπνοί από τις καιόμενες βενζινοδεξαμενές ανεβαίνουν σε ύψος .
Όλα φλέγονται . Οι Έλληνες έξω από κάθε λογική , μεταβάλλουν τα αεροπλάνα τους σε βέλη εκδίκησης . Καταστρέφουν τους σταθμούς επισήμανσης και αεροπορικού συναγερμού . Ακολουθούν τη δημοσιά προς Άγιο Νικόλαο και από εκεί παίρνουν πορεία για το Ηράκλειο . Τα γερμανικά αντιαεροπορικά κατατρυπούν τον ουρανό κεντούν ιστούς αράχνης , παγιδεύουν τις γραμμές εξόδου των αεροσκαφών . Από τους καπνούς που υψώνονται ορμητικά , ο πρωινός ήλιος σκοτεινιάζει . Τα πάντα αναποδογυρίζουν στο ασυγκράτητο πέρασμα των 183 αεροπλάνων της εκδίκησης .
Οικήματα στα οποία έχει στηθεί ο αγκυλωτός σταυρός , αποθήκες , τροχοφόρα , ακόμα και πεζοί σφυροκοπούνται ανελέητα , ασταμάτητα , μεθοδικά . Στην κεφαλή ο Έλληνας αρχηγός επιτίθεται με μανιασμένη ορμητικότητα . Τίποτα δεν ξεφεύγει από την φωτιά και το σίδερο . Σύγκαιρα , μέσα στα χωράφια , στις στέγες των σπιτιών τους , στους δρόμους , στις ακτές , ο ηρωικός λαός της Κρήτης αψηφά τον κίνδυνο .
Κάτω από τις σφαίρες βγάζει μεγάλες μαύρες κεφαλομαντήλες και με αυτές χαιρετάει από την σκλαβωμένη γή , τα λεύτερα παιδία του στον αέρα .
Σύμφωνα με το σχέδιο όλα τα αεροπλάνα πήραν πορεία προς Νότο . Εκεί τα σκορπισμένα σμήνη συγκροτούνται πάλι σε σχηματισμούς . Επιστροφή , απολογισμός . Συνολικά λείπουν 17 αεροπλάνα . Όλοι οι Αυστραλοί έπεσαν . Από την Μοίρα τους των βομβαρδιστικών μόνο ένα Μπόλτιμορ επιστρέφει . Από τους δικούς μας λείπουν ο Σκάντζικας , ο Δούκας και ο Αθανασάκης .
Πολύ αργότερα μαθεύτηκε το τέλος του Αθανασάκη . Μη έχοντας καύσιμα για τον γυρισμό , προσπάθησε και προσγείωσε το αεροπλάνο του σε ένα ξέφωτο του Ψηλορείτη . Ήταν όμως και πάλι άτυχος . Μόλις βγήκε από την θέση του κυκλώθηκε από μια γερμανική περίπολο που έτυχε να βρεθεί εκείνη την στιγμή , εκεί επάνω . Ο Αθανασάκης χωρίς να τρομάξει , τραβά το πιστόλι του και ρίχνει εναντίον της περιπόλου και ορμά σε μια χαράδρα για να σωθεί .
Οι Γερμανοί απαντούν με ριπές , ρίχνονται από πίσω του , τον καταδιώκουν από χαράδρα σε χαράδρα . Η μάχη είναι άνιση . Οι σφαίρες του Αθανασάκη τελειώνουν . Κυκλώνεται . Είναι τώρα άοπλος . Οι Γερμανοί τον εκτελούν με τα πολυβόλα .
- Η επιστροφή παρά την χαρά της επιτυχίας σου έκαιγε την καρδιά . Δίπλα μου , ένα Χαρικαίην πήρε φωτιά . Πιο κάτω άλλο . Στην άκρη του σχηματισμού ένα τρίτο το σκέπασε καπνός . Άκουσα το συνθηματικό Μαίη Νταίη που σήμαινε ότι κάποιος έπεφτε στην θάλασσα . Στην επιστροφή δεν υπήρχε απαγόρευση στις συνεννοήσεις .
- Στην τσέπη του Βολανάκη που είχε σκοτωθεί , βρέθηκε το κρύσταλλο του σκοπευτικού του μαζί με ένα θραύσμα αντιαεροπορικού .
- Την άλλη μέρα και την παράλλη , τα συμμαχικά ραδιόφωνα χάλασαν τον κόσμο σε επαίνους για την πρωτοφανή , την ριψοκίνδυνη τόλμη των Ελλήνων πιλότων. Και ο αρχηγός των αεροπορικών δυνάμεων Μέσης Ανατολής Κάννιγκαμ στην ημερήσια διαταγή του ανέφερε το κατόρθωμα των Ελλήνων , ως παράδειγμα προς μίμηση

-------------------------------------------------------------------------------------------------

ΕΝΑΣ ΥΠΟΛΟΓΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ

Ήταν άνοιξη του 1964 , χρονιά που η πολεμική αεροπορία , εκσυγχρονίζεται και ανανεώνει τον στόλο της , παραλαμβάνοντας τα αεροπλάνα F –104 και τα F-5 . Αρχές του έτους έχουν ήδη γυρίσει οι συνάδελφοι Ιπτάμενοι και τεχνικοί από την Αμερική όπου είχαν εκπαιδευτεί και τοποθετούνται στις Μονάδες . Η 114 Πτέρυγα Μάχης θα υποδεχθεί τα F-104 . Στη συνέχεια στη Μονάδα τοποθετούνται κατόπιν μεταθέσεων αρκετοί συνάδελφοι Υπαξιωματικοί , Ανθυπασπιστές , Αξιωματικοί για την επάνδρωση των καινούργιων μοιρών .
Την εποχή εκείνη υπηρετούσα στην 110 Πτέρυγα Μάχης , στην 348 ΑΤΑ , όπου ένα πρωινό στην ενημέρωση από τον Αρχιμηχανικό ενημερώθηκα για την μετάθεση στην 114 Πτέρυγα Μάχης . Βέβαια δεν θα πήγαινα μόνος αλλά παρέα με τον φίλο μου και συμμαθητή Ηλία Κουλιντιανό που ήμασταν και δύο υπόλογοι . Αφού μαζέψαμε κλήρανς στις 9 Ιανουαρίου 1964 ταξιδεύουμε από την Λάρισα προς την Τανάγρα .
Το τρένο μετά από 5-6 ώρες έφθασε στο σιδηροδρομικό σταθμό Τανάγρας που ευρίσκεται στοΣχηματάρι . Εμείς με μία βαλίτσα στο χέρι ο καθένας κατεβήκαμε από το τρένο και προχωρήσαμε προς την πύλη Τανάγρας . Ήταν μία χειμωνιάτικη νύχτα του Γενάρη . Το φεγγάρι και το χιόνι που είχε πέσει , τα έκανε όλα να λάμπουν , και να αστράφτουν σαν καλοκαιριάτικο πρωινό . Το κρύο ήταν τόσο πολύ που στα πρώτα εκατό μέτρα που βαδίσαμε μας έκανε να μην αισθανόμαστε τα χέρια και τα πόδια μας . Το ελαφρύ αεράκι μας χάιδευε τα σκυθρωπά πρόσωπα .Τα συναισθήματα ήταν ποικίλα. Σμηνίες , 23 χρόνων παιδιά εγώ και ο Ηλίας , θα γνωρίζαμε την Τρίτη Αεροπορική Μονάδα μέσα σε δύο χρόνια .
Η πύλη του Σχηματαρίου μας υποδέχτηκε ντυμένη στα ολόλευκα , ψυχρή χωρίς να μας εντυπωσιάσει. Ήμασταν αποφασισμένοι πλέον ότι θα υπηρετούσαμε σε αυτή την Μονάδα όσο αφιλόξενη , όσο σκληρή και αν φημιζόταν ότι ήταν .
Εντός ολίγων ημερών άρχισε η εκπαίδευση όλων των ειδικοτήτων στα ΚΕΜ με εκπαιδευτές Αμερικανούς και Έλληνες συναδέλφους . Οι μέλλοντες υπόλογοι αεροσκαφών τα Crew Chifs ετοιμάστηκαν από πάσης πλευράς να εξυπηρετούν τους Αστρομαχητές όπως αποκαλούσαν τα F 104 . Και πράγματι ήταν έτσι που τα ακούγαμε τα αεροπλάνα αυτά . Κατασκευασμένα για την εποχή τους με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας . Εντυπωσιαστήκαμε από την εκπαίδευση για τα συστήματά τους , και κάπου μέσα μας νοιώσαμε υπερήφανοι για το ότι μας επέλεξαν . Πολύ γρήγορα , από ότι θυμάμαι , άρχισε το ON THE JOB TRAINING και στην συνέχεια μας υποδέχθηκε η πρώτη πίστα , όπου ήταν παρατεταγμένα τα ασημένια πουλιά με την επιβλητική φιγούρα τους και το μαύρο ρύγχος τους (RADOME) , έτοιμα να σχίσουν τους αιθέρες , μεταφέροντες φόβο στους εχθρούς και ελπίδα στον ελληνικό λαό ότι πάντα θα είναι ελεύθερος .
Όλοι οι συνάδελφοι που υπηρετούσαμε την εποχή εκείνη στην 114 Π .Μ . και εξυπηρετούσαμε τα F 104 θα θυμούνται βέβαια τα χρόνια εκείνα με πίκρα , ίσως και αγανάκτηση , γιατί πράγματι ήταν πολύ σκληρά , τόσο από πλευράς διαμονής , όσο και από πλευράς εργασίας. Θυμάμαι την MOTOROLLA των υπολόγων που μας περίμενε κάθε πρωί στις έξι (6) μπροστά στο οίκημα .
Οίκημα ; Α, ναι , ένας θάλαμος χωρίς τζάμια στα παράθυρα , ασοβάτιστους τοίχους , που φιλοξενούσε 30–40 υπαξιωματικούς και ενίοτε ένα γάιδαρο και μία μοτοσυκλέτα .
Τα σκληραγωγημένα νιάτα όμως τίποτε δεν πτοούσε , ούτε ακόμη και αυτή η αμέλεια των ιθυνόντων , που έφτανε σε ακρότητες , με υποβιβασμό του έργου που προσφέραμε . Με πίκρα δε αναφέρω ότι πολλοί που σήμερα εξυμνούν και φέρονται υπέρμαχοι των Τεχνικών Υπαξιωματικών , την εποχή εκείνη αντί να μοιράζουν επαίνους σε αυτούς , τους υποτίμησαν, προσπάθησαν να τους αφανίσουν χάριν της διαμάχης των με τους Ιπταμένους για την εφαρμογή του συστήματος 66-1 (SIXTY SIX DASH ONE ) .
Σταθήκαμε όρθιοι, όπως πάντα , πλήρως καταρτισμένοι τεχνικά, με υπευθυνότητα και ζήλο για την εργασία μας και σε διάστημα ολίγων ημερών του Κρουτσεφάκια , του Κωνσταντόπουλου , του Μπερδένη , του Μπακαλάκου , και τόσων άλλων αξιόλογων προϊσταμένων που δεν θυμάμαι τώρα , ντυμένοι με την πρωτόγνωρη και αστεία αμφίεση του υπολόγου, κατάφεραν να πετούν στο γαλάζιο Αττικό ουρανό οι Αστρομαχητές.
Ήταν άνοιξη , αν θυμάμαι καλά παραμονή της Ζωοδόχου Πηγής , την Πέμπτη μετά το Πάσχα .
Το απόγευμα είχαμε βγεί έξω στην Χαλκίδα με το REO ως συνήθως και επιστροφή στις 10.30 . Το πρωί έγερση στις (6) έξι . Φθάσαμε με την MOTOROLLA στην Α πίστα όπου μας περίμεναν παρκαρισμένα στην σειρά , ένα πλάϊ στο άλλο , τα ασημένια πουλιά.
Συνήθως στη διαμονή μου έπεφτε κατά λάθος εξεπίτηδες TF- 104 , δηλαδή διθέσιο εκπαιδευτικό να ετοιμάσω για πτήση . Άρχισα να το επιθεωρώ με όλες τις αντιξοότητες και τον κ. αξιωματικό γραμμής να με ρωτάει κάθε δέκα λεπτά αν είναι έτοιμο. Σε δύο ώρες περίπου ήταν έτοιμο το αεροσκάφος και το δώσαμε στο MAINTENANCE CONTROL .
Πέρασε λίγη ώρα και το γραφείο επιχειρήσεων έστειλε τους χειριστές που είχε προγραμματίσει για πτήση με το αεροσκάφος που είχα επιθεωρήσει. Περίμενα περιφερόμενος στην πίστα και σε λίγο αντίκρυσα ένα ζευγάρι χειριστών να κατηφορίζουν .
Τη στιγμή εκείνη δε την ξεχνώ . Δεν ξέρω , αλλά χωρίς να συντρέχει κανένας ιδιαίτερος λόγος , έχει σκιαγραφηθεί και αποτυπωθεί στο μυαλό μου και μένει πάντα ζωντανή .
Λίγη συννεφιά , θερμοκρασία που δεν ενοχλούσε , η φύση καταπράσινη , λουλουδιασμένη γεμάτη ζωή . Μέσα σε αυτή την αξέχαστη ανοιξιάτικη φωτογραφία , που έχει μείνει στην μνήμη μου ανεξίτηλη , προβάλουν δύο ανθρώπινες φιγούρες . Η μία ενός άνδρα μετρίου αναστήματος με λαμπερά μαλλιά που περπατούσε λικνίζοντας το καλοδιατηρημένο του κορμί. Ήταν ο Αντισμήναρχος Αναγνώστου , Διοικητής της 335 Μοίρας. Από αριστερά του ένας ψηλός άνδρας τύπος αεροπόρου πέρα για πέρα ,φαλακρός και γεροδεμένος πατούσε την γη ανάλαφρα. Ήταν ο Επισμηναγός Μαρίνος. Εκπαιδευόμενοι στην Αμερική , οι πρώτοι ίσως στα
F-104, θα έδιναν τα φώτα τους , που από ότι ξέραμε όλοι μπορούσαν να το ήθελαν.
Τους υποδέχθηκα με τον δέοντα σεβασμό και χαμόγελο . Με καλημέρισαν και μου έδωσαν τις κάσκες να τις τοποθετήσω στις θέσεις του αεροσκάφους και άρχισαν να επιθεωρούν το αεροσκάφος . Τυπικοί και οι δύο με ρωτούσαν πολλά , δείχνοντας μια ασυνήθιστη για πολλούς λεπτότητα και περισσότερο ενδιαφέρον . Τελείωσαν την επιθεώρηση – παραλαβή του αεροσκάφους , υπέγραψαν την φόρμα και μπήκαν στις θέσεις τους δένοντας το αλεξίπτωτο ράχης και το SURVIVAL KIT, φορώντας στην συνέχεια τις κάσκες τους .
Το MD–3 (ρεύμα ) και το ΜΑ-1Α (Αέρας ) λειτούργησαν για την εκκίνηση. Ποιος δεν θα θυμάται άραγε εκείνη την διαδικασία για την εξυπηρέτηση του F-104 μέχρι την απογείωση !
Μια διαδικασία πράγματι με την οποία οι χειριστές , πριν την απογείωση, ήταν σίγουροι ότι όλα τα συστήματα λειτουργούσαν σωστά . Έγινε η εκκίνηση , απομακρύνθηκαν τα επίγεια μέσα και έκανα τον έλεγχο από τον πίνακα ασφαλειών , όπου διαπίστωσα ότι η νούμερο δύο γεννήτρια εναλλασομένου ρεύματος έβγαινε εκτός λειτουργίας . Δοκίμασα πολλές φορές , μα του κάκου. Φώναξα τον αξιωματικό γραμμής και εκείνος στην συνέχεια τον Αμερικανό τεχνικό εκπρόσωπο που περιφερόταν πάντα στην πίστα τον πρώτο καιρό , προσφέροντας βοήθεια στα πρωτόγνωρα για εμάς προβλήματα . Με το ωραίο αμερικανικό καπελάκι , καλοντυμένος , εύθυμος και γελαστός , ο Χίλ με πλησίασε και με ρώτησε για το πρόβλημα .
Επεχείρησε για λίγο και στην συνέχεια σβήσαμε τον κινητήρα, κατέβηκαν οι χειριστές και αρχίσαμε την επισκευή. Σε λίγο η βλάβη είχε αποκατασταθεί , και με την βοήθεια του ηλεκτρολόγου έγινε απομαγνητισμός της γεννήτριας (Ας με συγχωρήσουν οι συνάδελφοι ηλεκτρολόγοι αν είναι έτσι ή κάνω λάθος ), το αεροσκάφος ξαναλειτούργησε, όλα πήγαν καλά και απογειώθηκε .
Πήγα στην καντίνα για το καθιερωμένο σαγανάκι και μετά από μισή ώρα περίπου καθόμασταν πολλοί υπόλογοι μπροστά στο TRAILER της πρώτης πίστας , όπου μας ήρθε το μαύρο μαντάτο . Παγώσαμε , κοιταζόμασταν με βλέμμα διερευνητικό για να ακούσουμε κάτι θετικό . Ξεχυθήκαμε δεξιά αριστερά ρωτώντας όποιον βρίσκαμε μπροστά μας. Όλα ήταν συγκεχυμένα . Η πληροφορία πάντως ήταν καθαρή . Έπεσε ένα αεροπλάνο ΤF-104 κοντά στο αεροδρόμιο της Τανάγρας . Η αγωνία μου είχε κορυφωθεί . Δίπλα μου στεκόταν ο συνάδελφός μου υπόλογος Ανδρέας Ξενάκης που είχε υπογράψει και πετούσε ένα άλλο διθέσιο αεροπλάνο με χειριστές τους Αμερικανούς εκπαιδευτές. Καθίσαμε στη βόρεια γωνιά της πίστας και αρχίσαμε να κάνουμε υποθέσεις , αλλά χωρίς συμπεράσματα. Δεν είχαμε κανένα στοιχείο ακόμα , αν ήταν το δικό μου αεροπλάνο ή του Ανδρέα . Ξάφνου όμως ήρθε η motorolla, δεν θυμάμαι με ποιούς και μας είπαν το θλιβερό γεγονός. Το διθέσιο αεροσκάφος με αριθμό 272 είχε πέσει στα Οινόφυτα πριν από τα διόδια Σχηματαρίου. Ο Αναγνώστου είχε βρεθεί νεκρός στη θέση και ο Μαρίνος λίγα μέτρα πιο πέρα νεκρός, χτυπημένος στο κεφάλι σε παρακείμενο στύλο της Δ.Ε.Η. , κατόπιν εκτινάξεως του καθίσματος.
Δύο αεροπόροι με τα όλα τους είχαν χαθεί πράγματι. Αυτή ήταν η πικρή αλήθεια. Το αίμα δύο ακόμα Ικάρων έβαψε το χώμα της πατρώας γης.
Ο πρώτος Αστρομαχητής διαλύθηκε εις τα εξ ων συνετέθη. Ένα γεγονός που συζητήθηκε πάρα πολύ, τόσο από εμάς στην οικογένεια των αεροπόρων , όσο και πιο έξω , φθάνοντας ως συνήθως και πολύ ψηλά .
Έγινε πανελλήνιο θέμα συζητήσεως πρωτοσέλιδο εφημερίδων, θέμα αντιπαραθέσεως πολιτικών.
Όσο για τον υπόλογο , οι καθιερωμένες διαδικασίες. Την φόρμα του αεροσκάφους στα χέρια, υπογραφές μέρος τρία , στατιστικά στοιχεία , μητρώα , ανακρίσεις από ΓΑΠΕ και ούτω καθεξής.
Όσο για την ευχή του;
Αυτό να ήταν το τελευταίο… και αιωνία η μνήμη τους.

Σωτηρόπουλος Χρήστος
Επισμηναγός
από εφημερίδα: ΗΧΩ ΤΩΝ ΑΙΘΕΡΩΝ
1-ΙΟΥΝΙΟΥ 2005

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Επιχείρηση Θέτις - Στόχος . Κρήτη .

Στις 23 Ιουλίου 1943 τόσο η 335 ΜΔ όσο και η 336 είχαν σημαντικές απώλειες σε χειριστές , όταν συμμετείχαν από κοινού στην επιχείρηση Θέτις - τη σημαντικότερη αποστολή των ελληνικών μοιρών δίωξης στην μέση ανατολή ,
Στόχος η προσβολή γερμανικών στόχων στην κατεχόμενη Κρήτη .
Η αποστολή είχε χαρακτήρα εκδίκησης για την ομαδική σφαγή της Κανδάνου από τους Γερμανούς . Οκτώ αεροσκάφη της 335 ΜΔ απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο της Μάρσα Ματρούχ με χειριστές τους σμηναγούς Γ . Πάγκαλο και Ν . Βολονάκη , τους ανθυποσμηναγούς Κ . Μιχαηλίδη και Ε . Χατζηϊωάνου τους αρχισμηνίες Α . Κουντούρη και Ν.Φράγκο και τους επισμηνίες Β. Δούκα και Μ . Λάϊτμερ .
Επίσης , απογειώθηκαν εννέα αεροσκάφη της 336 ΜΔ με χειριστές τους σμηναγούς Σπ . Διαμαντόπουλο , Ιωάνν . Κατσαρό , τον υποσμηναγό Δ . Βουτσινά , τους ανθυποσμηναγούς Ελευθέριο Αθανασάκη και Σωτήρη Σκάντζικα , τους αρχισμηνίες Γ. Παπαϊωάννου , Κων . Κόκκα και Αν . Φραγκιά και τον επισμηνία Γ . Νικολόπουλο .

Κατά την απογείωση του σχηματισμού , αποκολλήθηκε η δεξαμενή καυσίμων από την αριστερή πτέρυγα του αεροπλάνου του Ελευθερίου Αθανασάκη , ο οποίος είχε την τελευταία στιγμή αντικαταστήσει τον ανθυποσμηναγό Στ . Ξύδη .
Παρά το γεγονός ότι ειδοποιήθηκε να επιστρέψει στην βάση του , ο Αθανασάκης παρέμεινε στον σχηματισμό , ενέργεια που ουσιαστικά ισοδυναμούσε με αυτοκτονία καθώς ήταν δεδομένο ότι δεν θα μπορούσε να επιστρέψει στην βάση του .
Στο βιβλίο του Πετώντας σε ξένους ουρανούς
Ο Ηλίας Καρταλαμάκης παραθέτει την μαρτυρία του ανθυποσμηναγού Κόκκα ο οποίος πετούσε πλάι στον Αθανασάκη .
Τον πλησιάζω και του κάνω νόημα πως του έχει φύγει η δεξαμενή ,μου γνέφει πως κατάλαβε αλλά δεν πρόκειται να φύγει από τον σχηματισμό .
Και άλλο αεροπλάνο του κάνει νόημα για την δεξαμενή του , μα ο
Αθανασάκης επιμένει… .
Ύστερα από τρίωρη περίπου πτήση , τα ελληνικά Hurricane έπληξαν το σταθμό ραντάρ στην Ιεράπετρα καθώς και την ευρύτερη περιοχή ( διάφορους στρατιωτικούς στόχους ) , παρά τον καταιγισμό πυκνών αντιαεροπορικών πυρών . Στην περιοχή Αγίου Νικολάου , ο ανθυποσμηναγός Ελευθέριος Αθανασάκης ανέφερε ότι είχε πρόβλημα επάρκειας καυσίμων και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση . Διαβάζουμε και πάλι στο βιβλίο του Ηλία Καρταμαλάκη τη μαρτυρία του ανθυποσμηναγού Κόκκα .
Χτυπάμε καταυλισμούς , αυτοκίνητα , πυροβολεία , και κάθε στρατιωτικό στόχο που βρίσκεται μπροστά μας . Παντού όμως μας δίνουν και απάντηση τα εχθρικά αντιαεροπορικά . Περνάμε μέσα από μια ανοιχτή χαράδρα και βρισκόμαστε στην πεδιάδα του Αη – Νικόλα . Εκεί ακούω τον Αθανασάκη να φωνάζει ότι προσγειώνεται αναγκαστικά .
Στο σημείο όμως που προσγειώθηκε βρισκόταν μια Γερμανική περίπολος , η οποία τον κατεδίωξε . Ο Αθανασάκης αμύνθηκε με το περίστροφό του , προσπαθώντας ταυτόχρονα να διαφύγει . Παρ’ όλα αυτά , ο αγώνας είναι άνισος . Οι σφαίρες του Αθανασάκη τελειώνουν κάποια στιγμή , με αποτέλεσμα να πέσει νεκρός πάνω στην ανταλλαγή πυροβολισμών με τους διώκτες του .
Στο μεταξύ , τα ελληνικά αεροπλάνα συνέχισαν την αποστολή τους , πετώντας προς το Ηράκλειο και πλήττοντας Γερμανικό στρατόπεδο . Δυστυχώς , το αεροπλάνο του Σωτήρη Σκάντζικα κτυπήθηκε από τα Γερμανικά αντιαεροπορικά πυρά και καταρρίφθηκε .

Ακριβώς δεξιά μου πετάει ο συμμαθητής μου ο Σκάντζικας και μου κάνει νόημα με τον αντίχειρα ότι χτυπήθηκε . Το αεροπλάνο του είναι σκεπασμένο με λάδια που φανερώνει τι πρόκειται να συμβεί στον συνάδελφό μου . Ήταν η τελευταία φορά που τον είδα….

Ο Έλληνας χειριστής πήδηξε με το αλεξίπτωτο και συνελήφθη αιχμάλωτος σχεδόν αμέσως . Οδηγήθηκε στο Γερμανικό στρατόπεδο αιχμαλώτων αεροπόρων Stalag Luft No iii , όπου , μεταξύ των άλλων επρόκειτο να φυλακιστεί και ο διοικητής της 336 ΜΔ σμηναγός Σπ. Διαμαντόπουλος .

Στις 25 Μαρτίου του 1944 οργανώθηκε από το στρατόπεδο αυτό μια μεγάλη απόδραση στην οποία συμμετείχε και ο Σκάντζικας .
Ωστόσο οι Γερμανοί φρουροί καταδίωξαν τους δραπέτες και συνέλαβαν 50 περίπου άτομα , μεταξύ αυτών και του Σκάντζικα .
Σύμφωνα με την αφήγηση του Κώστα Χατζηλάκου , που βασίστηκε στην μαρτυρία του Σπ. Διαμαντόπουλου , ο Σκάντζικας και οι άλλοι επίδοξοι δραπέτες οδηγήθηκαν σε ερημική τοποθεσία την ίδια ημέρα και εκτελέστηκαν.
Μετά το πέρας της αποστολής στην Κρήτη , η επιστροφή των συμμαχικών σχηματισμών αποδείχτηκε ιδιαίτερα δύσκολη , Πλήγματα από αντιαεροπορικά πυρά , μηχανικές βλάβες και η έλλειψη καυσίμων από διαρροές δεν επέτρεψαν την επιστροφή και των επισμηνιών Βασ . Δούκα και Μαυρικίου Λάϊτμερ , της 335 ΜΔ , οι οποίοι βρήκαν το θάνατο .
Δύο μήνες αργότερα , με τηλεγράφημα που έφτασε στην προϊσταμένη Αγγλική Πτέρυγα , ανακοινώθηκε στην 336 ΜΔ ο θάνατος του έως τότε θεωρούμενου αιχμάλωτου Έλληνα χειριστή .
Μετά λύπης σας γνωρίζουμε ότι ο ανθυποσμηναγός Σωτήρης Σκάντζικας (213) της Ε.Β.Α. , ανήκων στην μονάδα σας , απολεσθείς την 23-7-1943 και αιχμαλωτισθείς , φέρεται νυν ως αποθανών , εν αιχμαλωσία . Όπως πληροφορήθηκε το υπουργείο αεροπορίας , ο ανωτέρω αξιωματικός εφονεύθη βληθείς την 25η Μαρτίου 1944 , καθ’ ον χρόνον προσεπάθει να δραπετεύσει εκ του σρατοπέδου αιχμαλώτων Stalag Luft iii .


Ένα μικρό αφιέρωμα από το περιοδικό της εφημερίδας Καθημερινή ΕΠΤΑ ΗΜΕΡΕΣ που εκδόθηκε την Κυριακή 14 Νοεμβρίου 2004 και αναφερόταν στην πλούσια δράση της πολεμικής μας αεροπορίας στην περίοδο 1941-1944 .



---------------------------------------------------------------------------------------




Ο Ιερεύς Γεώργιος Παναγιωτόπουλος (εκ Τανάγρας) εξυπηρετούσε την 114 Π.Μ. επί σειρά ετών στις λατρευτικές εκδηλώσεις.


---------------------------------------------------------------------------------------------




----------------------------------------------------------------------------------




-----------------------------------------------------------------------------------


Καντζής Κώστας - Μανής Δημήτριος - Οικονόμου Κώστας
-----------------------------------------------------------------------------------




Παναγιώτης Κοράκης, Θανάσης Δάβρης, Γιώργος Γιώργας, Παναγιώτης Δριχούτης
-----------------------------------------------------------------------------------


Παναγιώτης Δριχούτης, Γιώργος Μαιδώνης


-----------------------------------------------------------------------------------


3 σχόλια:

  1. Οπλουργός στη 342 ΜΠΚ από το Σεπτέμβριο του 1982 έως το Μάιο του 1984.
    Διοικητής 114 ΠΜ Κοζανίτης, δύστροπος. Μοίραρχοι στην 342 ΜΠΚ, Γκανάς και Ζέρβας ότι καλύτερο στην ΠΑ. Πολύ καλά νεανικά χρόνια και ας υπηρετούσαμε τη θητεία μας .Μετρούσαμε τις μέρες απόλυσης και σήμερα μετράμε χρόνια που απολυθήκαμε.
    Γεια σου Τανάγρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ, με συγκίνησε όλο σου το κείμενο και αυτή η ανάρτηση. Υπηρέτησα την Π.Α, για 30 χρόνια και ακόμα είμαι μέσα στα αεροπορικά δρώμενα, αυτό κάνει καλό να αναπολώ και να παίρνω ανάσα ζωής. Η Πολεμική Αεροπορία είναι αρχή, είναι ιδέα γι" αυτούς που καταλαβαίνουν. Να είσαι πάντα γερός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΜΟΥ ΦΕΡΝΕΙΣ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΒΙΩΣΑ ΣΤΑ 30 ΚΑΙ ΠΛΕΟΝ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΜΑΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΟΠΟΥ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΤΙΜΗ ΝΑ ΥΠΗΡΕΤΗΣΩ, ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΜΠΡΑΒΟ ΔΙΟΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΕΡΑΣΤΕΣ ΑΞΙΩΝ !!

    ΑπάντησηΔιαγραφή