Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011

Αφιέρωμα στον ηρωα αεροπορο Χρηστο Παπαδοπουλο στη Παραλία Αυλίδος

Αφιέρωμα στον ηρωα αεροπορο Χρηστο Παπαδοπουλο, ο οποιος σκοτωθηκε σε αερομαχια το 1940, που εγινε στις 28 Οκτωβριου 2011 στις 10 το πρωι στο ηρωον στο προαυλιο του Ι. Ν. Αγιου Δημητριου Παραλιας Αυλιδας απο τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Παραλίας Αυλίδος (ΕΣΠΑ).
Το αφιερωμα του συλλογου συμπεριλαβανε:
1. Εκθεση των προσωπικων αντικειμενων του ηρωα ( Βραβειο στη λιθοβολια - 1936, Μεταλλιο σε αγωνες στη σχολη Αεροποριας - 1938, Πρωτοσελιδο της εφημεριδας "Νικης" - Ιανουαριος 1941, Φωτογραφιες του ηρωα κλπ)
2. Κατάθεση στεφάνου στο μνημειο πεσοντων εκ μερους του ΕΣΠΑ απο τον αντιπρόεδρο του συλλόγου Στεφανο Δαυρη
3. Αναγνωση του βιογραφικου του ηρωα και περιγραφη της μαχης απο τον Αθανασιο Αργιτη - μελος του ΕΣΠΑ
4. Απονομη του Βραβειου "ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ" απο τον προεδρο του συλλογου Δημο Βρουβα στην μαθητρια απο την Παραλια Αυλιδος Γεωργια Καραλη που ηρθε πρωτη στις πανελλαδικες εξετασεις του 2011 (βραβειο που θεσμοθετηθηκε φετος πρωτη φορα απο τον ΕΣΠΑ)
5. Ομιλια για τον Χρηστο Παπαδοπουλο απο τον στρατηγο ε.α. κυριο Βασιλειο Καρταλα
6. Τελος μοιραστηκαν στους παρευρισκομενους καποια φυλλαδια με το βιογραφικο του ηρωα, η επιμελεια του κειμενου απο τον Αθανασιο Στασινοπουλο - μελος ΕΣΠΑ.









Χρήστος Ι. Παπαδόπουλος 1918 – 1940

Γεννήθηκε το 1918 στην Παραλία Αυλίδος, ο πρωτότοκος γιός του Ιωάννη Παπαδόπουλου και της Ειρήνης Λέκκα. Εισήχθη το Σεπτέμβριο του 1936 στο Τμήμα Υπαξιωματικών Χειριστών της Σχολής Αεροπορίας, απ’ όπου αποφοίτησε το Σεπτέμβριο του 1938. Στην αυγή του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου υπηρετούσε στην 21η Μοίρα Διώξεως με έδρα το αεροδρόμιο των Ιωαννίνων.
Στις 2 Νοεμβρίου 1940, ως μέλος σμήνους τριών καταδιωκτικών PZL της 21 ΜΔ, απογειώθηκε από το βοηθητικό αεροδρόμιο Βασιλικής Καλαμπάκας, με αποστολή να προσφέρει αεροπορική κάλυψη στον τομέα της VIII Μεραρχίας. Η αποστολή αυτή ήταν πολύ δύσκολη, αφού τα PZL δεν μπορούσαν να κρατηθούν στον αέρα πάνω από το μέτωπο περισσότερο από μία ώρα.
Οι Έλληνες αεροπόροι γνώριζαν πολύ καλά τις περιορισμένες δυνατότητες των αεροσκαφών τους και ότι σε περίπτωση που εμπλέκονταν σε αερομαχία, θα εξαντλούσαν αναπόφευκτα τα στενά χρονικά τους περιθώρια. Όταν όμως έφτασαν πάνω από το μέτωπο και είδαν εχθρικά αεροσκάφη να πολυβολούν τις θέσεις της VIII Μεραρχίας, πήραν κοινή απόφαση ηρωικής αυτοθυσίας.
Με εκπληκτικό θάρρος εφόρμησαν πάνω στα ιταλικά αεροσκάφη και ενεπλάκησαν μαζί τους σε έναν αγώνα δραματικό και άνισο. Οι Ιταλοί αεροπόροι αιφνιδιάστηκαν από την απρόσμενη σφοδρότατη επίθεση των κατά πολύ λιγότερων και ασθενέστερων ελληνικών αεροπλάνων. Τρία ιταλικά FIAT πήραν φωτιά και γκρεμίστηκαν στα βουνά, ενώ την ίδια τύχη είχαν και τα δύο από τα τρία ελληνικά PZL. Ο Υποσμηναγός Ιωάννης Σακελλαρίου και ο Σμηνίας Χρήστος Παπαδόπουλος βρήκαν ηρωικό θάνατο στα βουνά της Πίνδου. Ο Ανθυποσμηναγός Ιωάννης Κατσαρός, χρησιμοποιώντας το τέχνασμα της περιδίνησης, κατόρθωσε να διαφύγει.
Οποιαδήποτε όμως αερομαχία θα ήταν αδύνατο να περιγραφεί με μεγαλύτερη ζωντάνια απ’ αυτή που έχει η αναφορά του μόνου επιζήσαντος πρωταγωνιστή της, του χειριστή του τρίτου PZL, Ανθυποσμηναγού Ιωάννη Κατσαρού:
«2 Νοεμβρίου 1940, ώρα 11.05. Τρία (3) αεροπλάνα PZL της 21 ΜΔ απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο των Τρικάλων προς εκτέλεση αποστολής στον τομέα της VIII Μεραρχίας. Αρχηγός του σχηματισμού ήταν ο Υποσμηναγός Ιωάννης Σακελλαρίου, στα δεξιά του ο Σμηνίας Χρήστος Παπαδόπουλος και στα αριστερά του ο Ανθυποσμηναγός Ιωάννης Κατσαρός. Στα αεροσκάφη μας ασύρματη επικοινωνία υπήρχε μόνο σε εκείνο του Υποσμηναγού Σακελλαρίου και του Ανθυποσμηναγού Κατσαρού. Ο ασύρματος του Σμηνία Παπαδόπουλου ήταν εκτός λειτουργίας, συνηθισμένο φαινόμενο εκείνη την εποχή.
Μόλις λοιπόν φτάσαμε στην περιοχή περιπολίας βορείως των Ιωαννίνων, κοντά στην κωμόπολη της Ζίτσας και σε ύψος 3.000 μέτρων, είδα κάτω και αριστερά μας ένα σχηματισμό πέντε (5) βομβαρδιστικών με πορεία προς Βορρά. Ήταν βέβαια ένας θαυμάσιος στόχος για αεροσκάφη διώξεως, εφόσον όμως δεν υπήρχαν εχθρικά καταδιωκτικά στην περιοχή. Πρέπει να σας αναφέρω ότι ήταν ουσιαστικά η πρώτη συνάντησή μας με εχθρικό σχηματισμό. Έλειπε συνεπώς η πείρα της τακτικής των αεροπορικών επιχειρήσεων ως προς τον έλεγχο του χώρου, αλλά υπήρχε μεγάλος ενθουσιασμός. Ειδοποίησα με τον ασύρματο τον αρχηγό του σχηματισμού και ρίχτηκα πρώτος κατά των εχθρικών βομβαρδιστικών.
Ο Σακελλαρίου με ακολούθησε στην επίθεση, ενώ ο Παπαδόπουλος χωρίς να μπορέσει να μας ειδοποιήσει λόγω βλάβης του ασυρμάτου, ενεπλάκη σε αερομαχία με δέκα (10) εχθρικά καταδιωκτικά που πετούσαν σε ύψος μεγαλύτερο από το δικό μας, τα οποία λόγω απειρίας δεν είδαμε, τουλάχιστον ο Σακελλαρίου κι εγώ.
Τρία (3) ιταλικά καταδιωκτικά τύπου FIAT CR.42 επιτέθηκαν εναντίον μας όταν εμείς ήδη είχαμε αρχίσει την επίθεση εναντίον του σχηματισμού των βομβαρδιστικών. Ο Υποσμηναγός Σακελλαρίου χτυπήθηκε χωρίς να μπορεί να αντιδράσει και σκοτώθηκε. Το αεροσκάφος με νεκρό το χειριστή συνέχισε τη βύθισή του μέχρις ότου συνετρίβη στο έδαφος λίγο έξω από τη Ζίτσα. […]
Μετά την επίθεσή μου στο σμήνος των βομβαρδιστικών και χωρίς να έχω ακόμα ιδέα για τα εχθρικά αεροσκάφη διώξεως έκανα στροφή αριστερά και με την ταχύτητα που είχα αναπτύξει κέρδισα ύψος. Ανεβαίνοντας, είδα ψηλότερα από έμενα ένα σχηματισμό, τον οποίο φαντάστηκα σαν φίλιο διώξεως. Όταν πλησίασα είδα τα εχθρικά FIAT να έχουν εξαπολύσει επίθεση εναντίον ενός δικού μας PZL, αυτό του Σμηνία Παπαδόπουλου. Το PZL βρισκόταν σε ανοιχτή στροφή προς τα αριστερά όταν μια εχθρική ριπή πολυβόλου πέτυχε την αποθήκη βενζίνης και το αεροπλάνο του Παπαδόπουλου ανεφλέγη. Ο νεαρός Υπαξιωματικός έπεσε φλεγόμενος με το αεροπλάνο του στα υψώματα των Ιωαννίνων.
Έως ότου συνειδητοποιήσω ότι πρόκειται περί εχθρικών αεροπλάνων δέχτηκα κι εγώ την επίθεσή τους. […] Έριξα το αεροπλάνο μου σε περιδίνηση για πολλή ώρα. Όταν το έβγαλα πάνω από τη λίμνη των Ιωαννίνων και σε χαμηλό ύψος, δεν υπήρχαν πλέον εχθρικά αεροσκάφη διώξεως. […] Μην έχοντας πια άλλα πυρομαχικά για να συνεχίσω την επίθεσή μου κατά των εχθρικών βομβαρδιστών, επέστρεψα στη βάση μου.»
Το βράδυ της ίδιας ημέρας στα αεροδρόμια της Αλβανίας οι Ιταλοί αεροπόροι μετέφεραν την είδηση της συγκλονιστικής αυτής αερομαχίας, καθώς και τον παράτολμο ηρωισμό των Ελλήνων αεροπόρων. «Αυτοί είναι τρελοί. Λες και θέλουν να αυτοκτονήσουν όλοι.» έλεγαν οι Ιταλοί.
Η εικόνα αυτή του φανατισμένου Έλληνα αεροπόρου που προσπαθεί να εξοντώσει τον αντίπαλό του, χωρίς να υπολογίζει τον άμεσο κίνδυνο της ζωής του, χαράχτηκε από τότε βαθιά στην ψυχή των Ιταλών αεροπόρων και ίσως αυτό να απετέλεσε την κύρια αιτία της ανεξήγητης επιφυλακτικότητας που έδειξαν οι Ιταλοί αεροπόροι σε όλη τη διάρκεια του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου.
Για την ηρωική του δράση ο πεσών Σμηνίας Χρήστος Παπαδόπουλος προήχθη στο βαθμό του Επισμηνία και τιμήθηκε με το Μετάλλιο Ιπταμένου.

Πηγή: Μουσείο Ιστορίας Πολεμικής Αεροπορίας

Επιμέλεια κειμένου: Αθανάσιος Στασινόπουλος, φοιτητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Κρήτης – μέλος ΕΣΠΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου