Τετάρτη 6 Αυγούστου 2014

ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΩΝ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ F104 starfighter.


Το 1960 η Κυβέρνηση, ύστερα από ομόφωνη απόφαση του ΑΣΑ της Αεροπορίας, υπέβαλε το αίτημα στις Η...ΠΑ να εφοδιαστούν 5 Μοίρες με F-104G Starfighter. Ο εφοδιασμός θα γινόταν μέσω MAP, όπως γίνονταν άλλωστε και όλες οι προμήθειες πολεμικού υλικού. 
Όπως είπαμε και πιο πάνω οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι έκαναν δεκτό το αίτημα αυτό στις 20 Ιανουαρίου 1961. Ήταν μια από τις τελευταίες αποφάσεις της προεδρίας Eisenhower. Κάποια στιγμή όμως, το 1962 όταν πρόεδρος ήταν ο J.F.Kennedy, το πρόγραμμα τροποποιείται και γίνεται γνωστό στην Ελλάδα ότι τελικά δύο μόνο Μοίρες θα πάρουν F-104G ενώ οι άλλες τρεις θα εφοδιαστούν με Northrop F-5A και B Freedom Fighter. Το Δεκέμβριο του 1962 στέλνονται στις ΗΠΑ 63 τεχνικοί αξιωματικοί και υπαξιωματικοί για να εκπαιδευτούν στα νέα αεροσκάφη. Τον Απρίλιο του 1963 πηγαίνουν στις ΗΠΑ προκειμένου να εκπαιδευτούν ως εκπαιδευτές οι Επισμηναγοί Παναγιώτης Αναγνώστου και Πέτρος Μαρίνος. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς θα φτάσουν εκεί, για τον ίδιο λόγο, οι επίσης Επισμηναγοί Χρήστος Ευσταθίου και Εμμανουήλ Παπαδημητρόπουλος. Είχε αποφασιστεί ότι οι Μοίρες που θα εφοδιάζονταν θα ήταν η 335 και 336 Μοίρες Κρούσης που ως τότε πετούσαν με Republic F-84F Thunderstreak. Και οι δύο θα υπάγονταν στην 114 Πτέρυγα Μάχης.

Στα μέσα Μαρτίου του 1964 φτάνει στον Φαληρικό όρμο ένα μάλλον παράξενο στην όψη πλοίο. Έχει αμερικανική σημαία και το γκρίζο χρώμα των πολεμικών. Δεν είχε κανενός είδους οπλισμό. Είχε κατάστρωμα όπως τα αεροπλανοφόρα που ήταν ασφυκτικά γεμάτο με αεροπλάνα σε περιτύλιγμα!.. Λεγόταν USNS Croatan είχε κωδικό AKV 4322 και ανήκε στην Military Sea Transport Service του Ναυτικού των ΗΠΑ. Ήταν ένας παλαίμαχος του Β΄ Π.Π. Αεροπλανοφόρο συνοδείας της κλάσης Bogue, με εκτόπισμα 9,800tons. Το πλοίο αυτό έφερνε στην Ελλάδα τα πρώτα F και TF-104G Starfighter. Τα αεροπλάνα τα ξεφόρτωνε σε μαούνες που τις έπαιρναν ρυμουλκά και τις έφερναν στο μικρό τότε λιμανάκι του Δέλτα του Φαλήρου. Με ελκυστήρες πήγαιναν στο διπλανό Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπλάνων. Στο ΚΕΑ τους αφαιρούσαν την προστατευτική επικάλυψη και τα έστελναν, πάλι βέβαια οδικώς, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού23. Από εκεί, μετά τις τελικές ρυθμίσεις, απογειώνονταν με προορισμό την 335 ΜΚ στην Τανάγρα.

Στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου εκείνης της χρονιάς, μια έκπληξη περίμενε τους Αθηναίους. Ένας οξύς και δυνατός θόρυβος τους έκανε να στρέψουν το κεφάλι προς τον ουρανό. Ήταν το ΤF-104G με τα στοιχεία 62-12272/FG-272 που έκανε διελεύσεις πάνω από τον άξονα Σύνταγμα-Ομόνοια. Ήταν η πρώτη δημόσια εμφάνιση ελληνικού Starfighter. Την Πέμπτη 16 Απριλίου 1964 γίνεται στο Ελληνικό η τελετή ένταξης των F-104G. Πιο επίσημη δεν μπορούσε να γίνει. Παρόντες ήσαν: ο τότε Βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου, οι περισσότεροι Υπουργοί και φυσικά ο Πρεσβευτής των ΗΠΑ.

Στις 6 ΜαΪου επιστρέφουν από τις ΗΠΑ οι Ευσταθίου και Παπαδημητρόπουλος.
Δύο ημέρες αργότερα -στις 8- κοντά στην Οινόη πέφτει το πρώτο ελληνικό Starfighter. Ήταν το 62-12272/FG-272, το ΤF-104G δηλαδή που είχε κάνει την πρώτη δημόσια εμφάνιση. Σκοτώνονται και οι δύο χειριστές του, οι Επισμηναγοί Παναγιώτης Αναγνώστου και Πέτρος Μαρίνος, Διοικητής και Αξιωματικός Επιχειρήσεων αντίστοιχα της 335 Μοίρας Κρούσης. Μένουν έτσι μόνο δύο εκπαιδευτές. Τότε θα έλθουν δύο αμερικανοί εκπαιδευτές, οι Crenshaw και Mumme. Το Δεκέμβριο του 1964 το Croatan φέρνει άλλο ένα φορτίο F-104G που θα δοθούν στην 336 ΜΚ. Στις 19 Ιουνίου 1965 σκοτώνεται στην Τανάγρα ο Υποσμηναγός Στυλιανός Νικολάου της 335 ΜΚ. Το αεροπλάνο του ήταν το 63-12726/FG-726. Έναν περίπου μήνα αργότερα, στις 15 Ιουλίου, θα υπάρξει ένα άλλο πλήγμα για την 335. Ο Διοικητής της Αντισμήναρχος Χρήστος Ευσταθίου θα χάσει τη ζωή του όταν βρισκόταν στην άλλη μία πτώση F-104G, ήταν το 63-12304/FG-304. Ευτυχώς αυτή τη φορά ο χειριστής του Υποσμηναγός Παπαθανασίου θα χρησιμοποιήσει με επιτυχία το κάθισμα C-2.

Τέσσερα δυστυχήματα, τα τρία θανατηφόρα, με τέσσερις νεκρούς, μέσα σε δεκαεννέα μήνες, για ένα νέο αεροπλάνο, είναι οπωσδήποτε πολλά. Τι στιγμή μάλιστα που η πανευρωπαϊκή κατακραυγή εναντίον του είχε φτάσει στο αποκορύφωμά της. Ο ελληνικός Τύπος χωρίς πολλά πολλά -ποτέ άλλωστε δεν ισχυρίσθηκε ούτε ο ίδιος ότι τα δημοσιεύματά του αποτελούν υποδείγματα πρωτοτυπίας ή πλήρως τεκμηριωμένης άποψης- υιοθέτησε τους χαρακτηρισμούς (ιπτάμενα φέρετρα κ.λπ). Πρέπει βεβαίως να πούμε ότι η διαμάχη που είχε ξεσπάσει ποτέ δεν έγινε πρώτο θέμα. Σ’ αυτό βοήθησαν η όχι και τόσο ομαλή πολιτική κατάσταση που υπήρχε τότε, όσο και το ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα της εποχής, η Ένωση Κέντρου και η ΕΡΕ, είχαν δείξει εμπράκτως ότι προτιμούσαν το Starfighter από το Freedom Fighter.

Την Τρίτη 9 και την Τετάρτη 10 Ιουνίου 1964 συζητήθηκαν δύο επερωτήσεις βουλευτών σχετικά με τα δύο αυτά αεροπλάνα. Στην πρώτη επερωτών ήταν ο βουλευτής Λασιθίου της Ένωσης Κέντρου, Κωνσταντίνος Κωνιωτάκης. Ήταν Υποπτέραρχος ε.α., είχε διατελέσει Αρχηγός ΑΤΑ αλλά και μετείχε στην ελληνική αντιπροσωπεία στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ24 όταν είχαν ζητηθεί τα F-104G. Ρωτούσε λοιπόν τον υπουργό Εθνικής Άμυνας γιατί η Κυβέρνηση, της Ένωσης Κέντρου, δέχτηκε να εφοδιασθούν δύο Μοίρες της Αεροπορίας με Starfighter και τρεις με Freedom Fighter. 
Όπως είπαμε και πιο πάνω ο αρχικός σχεδιασμός ήταν για πέντε Μοίρες με Starfighter. Ο υπουργός -ήταν ο Πέτρος Γαρουφαλιάς- πιστός στην παράδοση, που και σήμερα καλά κρατεί, ουσιαστικά δεν απάντησε επικαλούμενος τις τεταμένες σχέσεις με την Τουρκία. Από την αγόρευσή του όμως βγαίνει σαφώς το συμπέρασμα ότι αυτός και η Κυβέρνηση προτιμούσαν το Starfighter αλλά… “Δεν έχει σχέσιν η Κυβέρνησις, διότι δεν είναι ο προϋπολογισμός εκείνος ο οποίος παρέχει την πίστωσιν διά την αγοράν των αεροπλάνων. Είναι υλικόν το οποίον προσφέρεται δωρεάν από την Αμερικήν. Ή θα το δεχθώμεν το υλικόν αυτό ή θα διατυπώσωμεν παράκλησιν αλλαγής η οποία εάν δεν γίνη δεκτή, θα μας τεθή το δίλημμα να πάρωμεν αυτά που μας δίδουν” .Την επομένη ημέρα ήταν η σειρά του βουλευτή Δράμας της ΕΡΕ, Κλέαρχου Δαμιανού, με το ίδιο θέμα. Ανήκοντας στην Αντιπολίτευση προσπαθεί να δώσει στο θέμα και κομματική χροιά. Αναφέρει ότι από το 1963 εφημερίδες φιλικές προς την Ένωση Κέντρου, είχαν αρχίσει να εκθειάζουν τα F-5. Μάλιστα, κατήγγειλε, ότι ένας εκπρόσωπος της Northrop, κάποιος Στέργιος Δημητριάδης, «…ήλθεν εις την Ελλάδαν και ότι διέθετε 500 χιλ. δολ. διά να επηρεάση». 
Ο υπουργός και πάλι κατέφυγε σε αοριστολογίες. Μάλιστα προσπάθησε να μεταθέσει τις ευθύνες στην Αντιπολίτευση. Την εποχή που αυτή ήταν Κυβέρνηση, το 1963, ανέχτηκε τις ενέργειες του Αντιπτεράρχου Κωνσταντίνου Μαργαρίτη όταν αυτός ήταν Αρχηγός του ΓΕΑ και, μετά την αποστρατεία του, Αεροπορικός Ακόλουθος στις ΗΠΑ, που αποσκοπούσαν στην προμήθεια των F-5.
Κανένας δεν μπόρεσε να καταλάβει ότι ήταν μια απόφαση καθαρά του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ. Υπουργός τότε ήταν ο Robert S. McNamara. Πριν γίνει υπουργός ήταν πρόεδρος της Ford, ο πρώτος που δεν ανήκε στην ομώνυμη οικογένεια, έχοντας φτάσει τόσο ψηλά εφαρμόζοντας σκληρές μεθόδους περιορισμού του κόστους που είχαν αποτέλεσμα την ανάκαμψη αυτού του κολοσσού. Την ίδια πολιτική εφάρμοσε και στο Υπουργείο του. Αποτέλεσμα ήταν η αναθεώρηση του εξοπλισμού που θα δινόταν μέσω MAP. Όταν λοιπόν το F-104G Starfighter είχε κόστος $ 1,359,000 ενώ το F-5 Freedom Fighter μόνο $ 756,000, είναι προφανές τι θα γινόταν.
Πολύ γρήγορα όμως η εικόνα που είχε δημιουργηθεί με τα πρώτα ατυχήματα ανατράπηκε. Η Αεροπορία πήρε δραστικά μέτρα που έφεραν το επίπεδο των ατυχημάτων με F-104G σε όρια όχι απλώς αποδεκτά αλλά και υποδειγματικά για όλες τις Αεροπορίες που το χρησιμοποιούσαν. Αυτό είναι ένα ακόμα επίτευγμα της Ελληνικής Αεροπορίας που έχει περάσει στη ζούλα.

Στον επιχειρησιακό τομέα τώρα. Στις 19 Δεκεμβρίου 1966 η 336 ΜΚ φεύγει από την 114 ΠΜ και την Τανάγρα και πηγαίνει στην 116 Σμηναρχία Μάχης, στον Άραξο. Το 1972 παραχωρούνται, πάλι μέσω MAP, εννέα F-104G και ένα TF-104G. Δεν ήταν καινούρια. Υπηρετούσαν ως τότε με την ισπανική Αεροπορία. Στις 30 Ιουνίου 1977 η 335 ΜΚ μεταστάθμευσε, και αυτή, στην 116 Πτέρυγα Μάχης.
Από το 1981 αρχίζουν να παραλαμβάνονται γερμανικά F, RF και TF-104G. Είναι η εποχή που αρχίζουν να αποσύρονται από τη Luftwaffe. Την άνοιξη του 1983 παραλαμβάνονται δέκα F-104G από την Ολλανδία. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80 ο Άραξος κυριολεκτικά θα πλημμυρίσει από πρώην γερμανικά Starfighter. Πολλά θα πάνε κατευθείαν για ανταλλακτικά. Όλα τα RF-104G27 υπάγονται στην 335 ΜΚ όπου και θα αποτελέσουν το ένα από τα δύο Σμήνη της.

Τα ελληνικά Starfighter θα ταράξουν τα νερά σε δύο περιπτώσεις: Στις 14 Δεκεμβρίου 1991 στη γιορτή που έγινε στον Άραξο για τα πεντηκοστά γενέθλια της 335, εμφανίστηκε το 63-12720/FG-720 βαμμένο σύμφωνα με το έμβλημα της Μοίρας δηλαδή «Τίγρης». Το αεροπλάνο αυτό είχε κατασκευαστεί από την Canadair και είχε πετάξει με ισπανικά χρώματα, ως C.8-05, πριν γίνει ελληνικό.
Στις 31 Μαρτίου 1993 ένα άλλο F-104G κέρδισε τις εντυπώσεις. Ήταν το 7151, πρώην γερμανικό «22+70», που εντάχθηκε στην Πολεμική Αεροπορία το 1982. Βασίζεται και αυτό στο έμβλημα της 336. Το όνομά του είναι «Όλυμπος». Έργα του Σμηνάρχου Νίκου Μανουσάκη, που πετούσε Starfighter ως την απόσυρσή τους, αποτελούν αντικείμενα θαυμασμού. Είναι κρίμα που τα αεροπλάνα αυτά δε χρησιμοποιήθηκαν για να προβάλουν την Πολεμική Αεροπορία σε διεθνές επίπεδο, μετέχοντας σε διεθνείς αεροπορικές επιδείξεις. Μόνο ο «Όλυμπος» τον Σεπτέμβριο του 1992 πέταξε, σε μία ανταλλαγή Μοιρών, ως την Ιταλία. Αμέσως οι φωτογραφίες του κυκλοφόρησαν σε όλα τα αεροπορικά περιοδικά με κολακευτικότατα λόγια. Και τα δύο βρίσκονται σήμερα στο Τατόι. Συγκαταλέγονται στα εκθέματα του Μουσείου της Αεροπορίας.

Από την άνοιξη του 1964 ως την άνοιξη του 1993, επί 29 δηλαδή χρόνια, τα ελληνικά Starfighter συμπλήρωσαν 224,489 ώρες πτήσης. Την περίοδο αυτή σκοτώθηκαν 16 χειριστές τους. Μια από τις καλύτερες αν και πάντοτε τραγικές αναλογίες διεθνώς. Όμως η ιστορία του Starfighter έχει και τις σκοτεινές της πλευρές. Το 1975, o Ernest F.Hauser, πρώην υπάλληλος της Lockheed και στενός φίλος του Franz Josef Strauss, δήλωσε ότι η πώληση των F-104G δεν ήταν καθόλου καθαρή υπόθεση. Πιο συγκεκριμένα είπε ότι η Lockheed είχε καταθέσει στους τραπεζικούς λογαριασμούς της Μπαβαρικής Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης το ποσό των 12 εκατομμυρίων δολαρίων, προκειμένου να επιλεγεί το αεροπλάνο της. Φυσικά ξέσπασε σκάνδαλο και άρχισαν, σε παγκόσμιο επίπεδο έρευνες. 
Στη Γερμανία δεν αποδείχτηκε τίποτε σε βάρος του Strauss. Οι περισσότεροι φάκελοι που αφορούσαν την αγορά των F-104, είχαν καταστραφεί. Διαπιστώθηκε πάντως ότι είχαν γίνει τρομερές σπατάλες γύρω από αυτά. Μια ήταν ότι είχαν αγοραστεί ανταλλακτικά που επαρκούσαν για 100 χρόνια! Στην Ολλανδία οι έρευνες άγγιξαν τον πρίγκιπα Βερνάρδο, σύζυγο της βασίλισας Τζουλιάνα. Παραδέχτηκε ότι είχε δεχτεί κάποια «δώρα» από τους ανθρώπους της Lockheed προκειμένου να «σπρώξει» την υπόθεσή τους. Παραιτήθηκε από τα στρατιωτικά του αξιώματα και γλίτωσε τη δίκη λόγω ασυλίας. Στην Ιταλία και το Βέλγιο πολιτικοί είδαν τις σταδιοδρομίες τους να καταστρέφονται, κάποιοι πήγαν φυλακή, λόγω του «σκανδάλου Lockheed». Στην Ιαπωνία ο πρωθυπουργός της Τακουέι Τανάκα παραιτήθηκε και καταδικάστηκε. Στις ΗΠΑ η Lockheed καταδικάστηκε σε βαριά πρόστιμα, ενώ στελέχη της φυλακίστηκαν. Στην Ελλάδα οι έρευνες πολύ γρήγορα έδειξαν ότι δεν υπήρξε χρηματισμός ή άλλου είδους παρανομία σχετικά με τα F-104.
Τι ήταν όμως αυτό το αεροπλάνο που τόσο θόρυβο ξεσήκωσε; Κάποιοι το αντιπαθούσαν. Οι χειριστές του το λάτρευαν. Όλοι συμφωνούσαν ότι ήταν ένα καταπληκτικό αεροπλάνο που είχε ένα, αλλά για πολλούς μοιραίο, ελάττωμα: Δε συγχωρούσε λάθη. Όπως και να έχει το πράγμα γεγονός είναι ότι επί 20 χρόνια βασίστηκε πάνω του, με επιτυχία μάλιστα, η αεροπορική άμυνα της Ευρώπης.

(Από το αρχείο του περιοδικού ΠΤΗΣΗ & ΔΙΑΣΤΗΜΑ)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου